Amerikining Iraqtin
esker qayturush toghrisidiki
munaziriliriining dunya medyasida ewij
éliwatqan shu künlerde axirqi xulasini
pezident Bushning xelqara techlik
meslehetchisi Hadley chiqardi. « dawami
»
 Shu
künlerde, meyli Xitay merkizi hökümiti
bolsun, yaki sherqiy türkistandiki
qorchaq hökümet bolsun, 2005 – yili
Uyghur rayonining weziyitining <
tenich we muqim > bolghanliqidin söz
echiship, yengi yilda bu < ghelibe
miwisi > üchün qedeh « dawami
»
Dunya Kishilik Hoqoq
küni munasiwiti bilen, 12 - ayning 10
- küni chushtin burun, Germaniyening
München shehridiki Xitay konsulhanisi
aldida Naraziliq namayishi otkuzuldi.
« dawami
»
Bügün, yeni 12 - ayning
10 - küni, Birleshken Döletler
teshkilati teripidin < Dunya kishilik
hoqoq Hitapnamisi > élan
qilinghan kün bolup,
« dawami
»
Tünüghün Mekkede
bashlighan Islam Komprensi Teshkilati
qisqiche ismi „IKT“ yighinida
otturigha qoyulghan qararlar bilen,
„IKT“ bir jushquluq körünüshke
pürkendi.
« dawami
»
Uyghur élide suning
bulghinishi xélidin béri mewjut
boliwatqan bir mesile bolup,
bulghanghan sularni uzun mezgil
istimal qilish netijiside kélip
chiqqan her xil késellikler bizge yat
emes.
« dawami
»
 5
- Dékabir küni Qazaqistan prézidént
saylimining netijisi resmiy élan
qilinghandin kéyin, prézidéntliqqa
qayta saylanghan Nursultan Nazarbayev
qollighuchiliri bilen. AFP
« dawami
»
 11-ay
Sherqiy Turkistan yéqinqi zaman
tarixida intayin muhim weqeler
bulup-ötken bir ay. Hemmimizning
xewerdar bolghinidek, 1933-yili
11-ayning 12-küni we 1944-yili
11-ayning 12-küni millitimiz
keyni-keynidin
« dawami
»
 BBC
ning 5 - dikabär xewirige asasen:
Qazakistanda tünügün élip bérilghan
prezident saylamida, desleptiki
chiqqan netijiler bildürüshke
bashlandi,
« dawami
»
 Amerika Qoshma Shitati
herbi ishlar komititining “Tikritte
bir quduqta qolga qüshürduq“ digen
bayanatining yalgan ikenligini
bildürgen
« dawami
»
Amerika Fédératsiyesi
ijra qilish orni döletin halqighan
jinayet guruhini pash qilghan bolup,
bu déloda qolgha élin’ghanlarning 95%
Xitay ikken.
« dawami
»
Engiliye
BBC radio - téléwiziye shirkitining
muxbiri somawél ependi élan qilghan "
Xitay hökümiti Uyghur élidiki
musulmanlarni qattiq kontrol qilmaqta
" dégen témidiki maqaliside, yéqinda
Uyghur élini ziyaret qilish jeryanida,
« dawami
»
Amérikidiki dangliq "iqtisadshunaslar"
jurnili peyshenbe küni " Xitayning
qamal astidiki gherbi rayoni" dégen
témida maqale élan qilip, Uyghur
élining nöwettiki siyasiy weziyiti we
Xitay hökümitining gherbni échish
siyasitini tonushturdi.
« dawami
»
2005 - yili 2 - ayning
axirliri Xitay kommunistliri üchün
untulghusiz hem qorqunchluq bir künler
boldi. Bu künlerde Xitay kommunistliri
nechche minglighan saqchi-ofitserliri
absharka we eskerliri we éghir tiptiki
qorallirini ishqa sélip pütün Hoten
wilayetining her qaysi nahiye yéza
yollirini pütünley qamal qildi.
« dawami
»
1 - Dikabir xelqara
AIDS’ künining yéqinlishishigha
egiship, pütün dunyada AIDS’
doklatliri we insanlarning AIDS’
tetqiqati netijiliri élan qilinmaqta.
« dawami
»
Xitay sehiye
ministirining charshenbe küni
bildürüshiche, Xitayda 70 ming kishi
qan bérish jeryanida eydiz késilini
yuqturuwalghan.
« dawami
»
<
Sherqiy Turkistan Heqqaniyetchiler Partiyesi > ning
reyisi Eysa Hüsen ötkenyili 8 – ayda Xitay saqchi
dayirliri teripidin tutup kétilgen idi.
« dawami
»
Birleshken döletler teshkilatining
maarip, pen-téxnika we medeniyet teshkilati 25 -
noyabir küni parizhdiki bash shitabida "insanlarning
aghzaki we gheyri maddiy mirasliri...« dawami
»
"Bala yighlimighiche ana emchek
salmaptu " dégen maqal Uyghurlardimu we Qirghizlardimu
oxshashla bar, shunga aldi bilen Uyghurlar özliri
pidakar bolush kérek, .« dawami
»
Men bir Uyghur bolush süpitim bilen,
men sizning bizning millitimiz üchün jan köydöröp
ishlewatkanlighingizdin süyünimen hem pehirlinimen.
Hudayim buyrisa, men choqum sizning yolingizni bésip
dawamliq millet üçün xizmet qilishni arzu qilmen.
« dawami
»
Lanzhou sheherlik ottura soti 11 -
Ayning 8 - küni Uyghur aptonom rayonining sabiq reisi
Aman haji üstidin birinchi qétimliq sot achti. Sot
yépiq shekilde échilghan. Xitay " maliye iqtisad
géziti" sot échilip üch heptidin kéyin, sotning
échilghanliqini xewer qildi.
« dawami
»
Pakistan bixeterlik qisimliri, Xitay
hökümitining telipi boyiche namelum guruhlarning Xitay
we Hongkongdiki méhmanxanilargha térrorluq hojum
qozghash tehditi salghanliqi heqqidiki uchur üstidin
tekshürüsh élip barmaqta.
« dawami
»
 Xitay
dairiliri charshenbe küni sungxuajyang deryasi
boyidiki néfit - Ximiye zawutida yüz bergen partlash
weqesidin kéyin, derya süyining éghir derijide
bulghanliqini élan qildi.
« dawami
»
 Birleshken
döletler teshkilatining türmidiki qiynash ehwalini
tekshüridighan alahide wekili menfréd nowak ependi 14
- noyabir küni wiénadiki ishxanisida. AFP
« dawami
»
Merkizi parizhdiki chégrisiz muxbirlar
teshkilati bayanat élan qilip, qeshqer ottura xelq sot
mehkimisining "qeshqer edibiyati" jornilining bash
muherriri küresh hüseyinni nurmuhemmet yasinning "
yawa kepter" namliq esirini mezkur jornalda basqanliqi
« dawami
»
Hakimiyet üstidiki Yaponiye erkin
démokratlar partiyisi seyshenbe küni asasi qanungha
tüzütüsh kirgüzüsh layihisi otturigha qoyup, Yaponiye
qoghdinish etritining shtatini qoghdinish armiyisige
özgertidighanliqini élan qildi.
« dawami
»
 Rusiye mutexessisi wiktor dénisop öz maqaliside
deslepte Rusiyining néme üchün tungganlar we manjular
bilen birliship, yaqupbegke qarshi ittipaq
tüzmigenlikining seweblirini körsitidu.
« dawami
»
Uyghurlarning
néme üchün öz musteqil dölitini quralmighanliqining
sewebliri heqqide izdengen Rusiye mutexessisi Wiktor
Dénisop özining " Rusiye xewerliri gézitide" élan
qilghan...
« dawami
»
 Tibet
rohani dahiysi Dalay lama 13 - noyabir küni amérika
paytexti washington shehiridiki MCI merkizide 16 ming
kishige "yer shari tinchliqi we méhri - shepqet" dégen
témida nutuq sözlep,
« dawami
»
Sowétler
ittipaqining yimirilishi bilen Uyghurlar bilen étnik
tughqanchiliqqa ige ottura asiyadiki türkiy milletler
öz musteqil döletlirini qurdi.
« dawami
»
 ETIC / Öz xewirimiz: 2005- yili 12 -
noyabir küni Stockholm sheher merkizide Swetsiyede
yashawatqan Uyghur jamaetchiliki, Swetsiye Uyghur
kometitining uyushturushi bilen 1933- we 1944- yilliri
qurulghan ikki qétimliq Sherqiy Türkistan dölitining
« dawami
»
 11
– ayning 11 – küni DUQ rehberliridin Ablimit Tursun,
Dolqun Eysa we Ablikim Idris ependiler bashchiliqidiki
Germaniye Uyghurliri paytexit Berlingha bérip, Xitay
bash elchixanisi aldida Hu Jin Taoning Germaniye
ziyariti munasiweti
« dawami
»
Xitay hökümiti Qeshqer edebiyati
Jornilining bash tehriri Köresh Hüseyinni, Xitay
hökümitining Uyghur élidiki qattiq qol siyasiti tenqid
qilinghan " yawa kepter" namliq meselni neshir
qilghanliqi üchün, üch yilliq qamaq jazasigha höküm
qildi.
« dawami
»
 30 – mart küni bir Uyghur kishi
Qeshqerdiki héytgah meschiti yénidin ötüwatmaqta.
Gerche Xitay Uyghur élide iqtisadning köp tereqqi
qilghanliqini tekitlep kéliwatqan bolsimu,
« dawami
»
Xitay bilen Qazaqistan
munasiwetlirining künsayin küchiyishige egiship,
Qazaqistanda yashawatqan Uyghurlar ichidiki bir qisim
kishiler özlirining Uyghurlargha wekillik
qilidighanliqini bildürüsh bilen Xitay hökümiti bilen
qoyuq munasiwet ornatmaqta.
« dawami
»
 Xitay
reisi Hu Jintaoning Yavrupa ziyaritining 1- békiti
London bulup, u 2005-yili 11-ayning 8-küni Londongha
yitip kelgen idi. U Londonda Engilye bash ministiri
Toniy Bleyr bilen körüshüp,
« dawami
»
 Pa'aliyet
bashtin-axiri intayin xoshal keypiyat ichide dawam
qildi. Bu qetimqi paaliyet Uyghurlarni we Uyghur
mediniyitini Awustraliyeliklerge tunushturushta
intayin paydiliq rol oynidi.
« dawami
»
Pakistanning Lohor shehiride ingliz
tilida chiqidighan "kündilik waqit" gézitining xewer
qilishiche, Xitayning Pakistanda turushluq diplomatiye
organliri yéqinda « dawami
»
4 - noyabir küni Moskwa shehirining
muhim merkiziy kochilirida Rus fashistlirining marsh
éytip, kocha aylinip, Rus emes milletlerni Rusiyidin
qoghlap chiqirishni mezmun qilghan shoarlarni towlap,
« dawami
»
Dunya bankisigha qarashliq xelqara
maliye guruhi yéqinda élan qilghan 2005 -yilliq
doklatida, 1996 -yildin 2005 - yilghiche bolghan
mezgilde, Xitayda texminen 60 mingdin oshuq dölet
igiligidiki karxanining xususiylashturulghanliqini
bildürgen. « dawami
»
Yéqinda "dunya awangartliri mulahize
munbiri" namliq gézitte, "qed kötüriwatqan Xitayni
emeliyette meynetchilik basmaqta" dégen témida maqale
élan qilindi.
[RFA]
« dawami
»
2005-yili 9-10-aylarda weten ichi we
sirtida milli herkitimizge munasiwetlik intayin muhim
hadisiler we pa’aliyetler bulup ötti. Xitay Reisi Hu
Jintao Amerika we Kanadalarni ziyaret qildi, « dawami
»
 Oqughuchilar,
Ürümchidiki islam inistitutidiki Xitay dölet bayriqi
ésilghan bir sinipta telim almaqta. AFP
Ghuljini ziyaret qiliwatqan roytirs agéntliqining
muxbiri ema xarisson (Emma Graham-Harrison) Seyshenbe
küni élan qilghan maqalisida mundaq dep yazidu:
[RFA]
« dawami
»
Arxéologlar, Uyghur aptonom rayonining
chiriye nahiyisidiki topiliqdöng éigen jayda buningdin
1500 yil ilgiri yasalghan bir budda ibadetxanisini
bayqidi. « dawami
»
BBC Xitay tor béti 2-Noyabir bu
toghurluq analiz élip barghan.
Xitay hökümitining “Xinjiang Uyghur Aptonom rayonining
« dawami »
Uchar qush zukumining qayta yene
qozghilishi we ademlerning yuqumlinishi dunyaning
jiddi qarishini telep qilmaqta.
« dawami »
 Rusiye
prézidénti Putin 28-Öktebir küni krémlin sariyida
Rusiye LUKoil néfit shirkiti prézidénti Vagit
Alekperov ni mukapatlidi. AFP
« dawami »
[RFA]
Uyghur xelqi nöwettiki dunya weziyitide
ohshimighan idiye sepidiki chong döletlerning neziride
ohshomighan xelqaraliq obrazlarni yaratmaqta.
« dawami »
Ispaniye ishki ishlar ministirining
shenbe küni élan qilishiche saqchi terep etkes DVD we
CD léntilirigha zerbe bérish jeryanida, yene 13
Xitayni qolgha alghan. Bu heptining béshida 69 neper
Xitay lénta etkeschiliri qolgha élin’ghan.
« dawami »
Merkizi axbarat agentilighining
Taibeidin xewer qilishiche, Russiyening hawa boshlighi
texnika tetqiqat ornining bir emeldari qolgha
élin’ghan bolup, u hawa boshlighida qattiq qirish
qorali élip mangidighan te’xnikini, qanonsiz halda
Xitaygha bérwetken.
« dawami »
Xitayning Dölet Reisi Hujingtao Shimali
Koriyege bolghan ziyaritini axirlashturup 30-Ökteber
Beijinggha qaitip kelgen.
« dawami »
Hindistaning paytexti Yéngi déhlidiki
bazar bolidighan soda rayonida 29-Öctebir (shenbe)
arqa-arqidin 3 qétemliq partilash yüz Bergen bolup az
dégende 50 ademning ölüshini keltürüp chiqarghan BBC
ning 30-Öctebir xewer qilishichéSaqchi terep jiddi
halet shekelendürüp, paitexitiki barliq bazarlarni
taqiwetken.
« dawami »
 Amerika
bilen Yaponiye Shenbe küni (29-Öktebir) herbi ishlarda
bir gewdide bolushning bir qatar tedbirlirini élan
qilghan bolup, hem Okinawa-jima arilida turushluq
déngiz armiyesining quruqluq armiye ettirtidiki 7000
neper eskerni tarqitiwetidiken.
« dawami »
 Wang
guang ya her qaysi döletlerning birliship Sherqiy
Türkstanchilargha zerbe bérishini telep qildi.
BBC ning 27-Öctaber xewer bérishiche, Xitayning
Birleshken döletler teshkilatida daimliq turushluq
wekili Wang guang ya her qaysi döletlerning tedbir
qollunup .
« dawami »
Xitayning Hunan ölkiside 12 yashliq bir
qiz zukam xarektirlik késel bilen ölgen.bolup, bu qiz
turghan yéza yéqinda qush zukumi tarqaldi dep élan
qilghan yézilarning biri ikken.
« dawami »
 Rusiye,
Xitay, Qazaqistan, Qirghizistan, tajikistan we
Özbekistan qatarliq Shanghai hemkarliq teshkilatigha
eza döletler bash ministirliri 10 -ayning 26-küni
Moskwada jem boldi.
« dawami » [RFA]
Muhammet Tursun 30 yash etrapida bolup,
Kérye nahye Qaraqir yézisidin bolup, Xitay dairliri
Muhemmet Tursunni Köresh we Shirelining ustazi digen
jinayet bilen ölümge mehkum qilghan.
« dawami »
Bugün bash ishtabi Firansiye Paristki
xelqara chégrasiz muxberlar teshkilate élan qilghan,
Xitayning Xinhua axbarat ornigha munasiwetlik
dokilatni élan qilimiz, bu dokilatta komunistik
partiyening tüzülmisi ichidiki téshwiqat
« dawami »
<<Xelq géziti>> tor bétining bügünki
xewerliride 18-öctabergiche jemmi 500 tümen ademning
partiyedin chikengenligi élan qilinghan. Bu munasiwet
bilen analiz élip bérilghan.
« dawami »
Amerikining bir kishlik hoqoq
teshkilatning ashkarlishiché Tibetlerning meniwi
dahisi Dalaylama kélar ayda Washen’gitonda 10 künlük
ziyarette bolidiken, shu waqitta unung Amerika
pirizinti Bosh bilen körüshüsh éhtimali bar ikken.
« dawami »
 Yéqinqi
yillardin buyan Yaponiye bilen Xitay arisidiki
diplomatiyilik munasiwetlerde daim ixtilaplar peyda
bolup, bu ikki memliket munasiwetliri soghuqlishishqa
qarap yüzlenmekte.
« dawami »
Uyghur aptonum rayonluq partkomning
sékritari Wang Lequan, Xitayning bu yil Uyghur élide
19 chetel puqrasini " térrorchiliq" bilen eyiblep
qolgha alghanliqini bildürdi.
« dawami »
Xitay 1958 - yili Jiyuchuende alem
bazisini qurushqa bashlighan, 1970 - yili 4 - ayda yer
sharining süni hemrahini uchurghan؛ 1999 - yili 11 -
ayda "muqeddes 1-" namliq alem kémisini uchurghan idi.
« dawami »
 Xitay
wetinimizning yer üstidi, yer astidiki néfit, renglik
métal, altun, qash téshi qatarliq her xil bayliqlarni
eng yéngi qidirip tekshüresh we eng yéngi qézish
eswapliri bilen téz sürette élip mangmaqta..
« dawami »
 Pishqedem
istidatliq yazghuchi, shair we dramatorig Mesumjan
Zulfiqar tewelludining 80 yilliqi we ijadi hayatining
60 yilliqi munasiwiti bilen Noyabirda Qazaqistanda
ötkizilmakchi bolghna teberik kéchisi munasiwet bilen
Exmet Igambardining yazghan tebiriknamisi.
« dawami »
13 - ökteber, Russiyening Nalchik
sheheri tuyuqsiz térorslarning hujumigha uchirap xelq
amisining yarlinishini kelturup chiqarghan.
15 - ökteber Zhong xin tor béting xewer qilishiche,
« dawami »
 Uyghur
xelqining qishilik hoquq we demokratsiyesini ilgiri
sürüshte yétekchilik rol oynawatqan ataqliq siyasiyon
Rabiye Qadir xanim Yawropadiki birqachche doletni
ziyarat qilip
« dawami »
Bu yilning
béshidin bashlap, Xitayning toqulma mehsulatlirining
ékisport qilinishi téz sürette örligen.
« dawami »
Xitay dairiliri Qaramaydin Ürümchigiche
tutishidighan yéngi bir tebiy gaz turuba yoli
yatquziwatqanliqini élan qildi.
« dawami »
ETIC / Öz xewrimiz: 2005- yili 9 -
ayning 21- küni, Qirghizistan parlamintining ezasi
Bayaman Erkinbayiv digen kishi öz öyining ishiki
aldida, namelum kishiler teripidin étip öltürülgen
idi. Qanun organliri bu diloni iniqlash jeryanida,
« dawami »
Amerika armiyesi Afghanistaning
jenubida élip barghan herkitide talibanlarning 5 neper
qoralliq ezaliri étip tashlanghan. xewer qilinishche
bunung ichide ikkisi Xitay girajdani ikken.
« dawami »
 Uyghur Xelqining Ullugh Shahiri Dolqun
Yasin
(1938 - 2005 – yilliri )
Uyghur
xelqining zamanimizdiki ullugh shahiri, ataghliq
journalist we közge körüngen siyason Dolqun Yasin (
Uchqun) 1938- yili 5- ayda Sherqiy Türkstaning Ili
wilayiti süydong nahyesi ziyali,shair,
« dawami »
Amérika tashqi ishlar ministiri
kondoliza rays 11-Öktebnir küni qirghizistanning
paytexti béshkekte.AFP
« dawami »
Hotenning Niye nahiye bazar ichide
olturushluq Muhammet Qasim Qarajim, ayali Xasiyetxan
Hajim, Xasiyetxan Hajimning inisi Abduilghani Qarajim
we ayali Aminem qatarliq ikki aile Xitay hökümitining
bésimi bilen Pakistandin qayturup kétildı
« dawami »
Xitay néfit shirkiti we tebiy gaz
turuba idarisining élan qilishiche, Uyghur aptonom
rayonining merkizi Ürümchidin Xitayning Lanzhou
shehirigiche baridighan Ürümchi - Lanzhou néfit turuba
qurulushi resmi pütken. « dawami »
( Xitayche bilmigen
oqughuchilirimizning paydilinishi üchün Wangning
chetellik muxbirlar bilen qilghan söhbiti eynen
terjime qilindi.) « dawami »
 <
Sherqiy Türkistan Informatsiyon Merkizi > ning muhbiri
Abdullah Pamirning wetendin biwaste yollighan
axbaratigha asaslanghanda, buyil mubarek ramazan éyi
kirishi bilen, kommunist Xitayy hökümiti Jandarma,
saqchi, jasos we paylaqchilirini omomiy yüzlük
seperwer qilip, « dawami »
Aldinqi küni washingtonda ötküzülgen
bir muhakime yighinda gérmaniyilik mutexessis andréy
bérgning tekitlishiche, ammiwi isyanlarda
aghdurulushtin endishe qilidighan ottura asiya
ellirining rehberliri,
« dawami »
 Öz
xewirimiz. Sherqiy Türkistan medeniyet we hemkarliq
jemiyitining teshkillishi bilen 10-ayning 1-küni
Istanbul waqti 13:00 – 15:00 kiche Türkiye paytexti
Enqerediki Xitay bash elchixanisi we Pakistan bash
elchixanisi aldida Xitay tajawuzchiliri we uning
gumashtisi Pakistan hökümitige
« dawami »
Seyshenbe küni Uyghur aptonom
rayonining qeshqer shehiride 11 - Esirde yashap ötken
Uyghur mutepekkuri we tilshunas Mahmud Qeshqiri
tughulghanliqining 1000 yilliqini xatirilesh
munasiwiti bilen ilmiy muhakime yighini ötküzüldi.
« dawami »
 Hörmetlik
Sherqiy Türkistan Xelqi!
Biz, Sherqiy Türkistan azatliq teshkilati qarmiqidiki
"Tengri tagh arslanliri etriti". Biz, Tengri Tagh
Arislanliri etriti namidin silerge shuni murajet
qilimizki;
« dawami »
Hörmetlik
wetendashlar, 10 – ayning 1 – küni, Xitay xelq
junhuriyitining dölet bayrimi, shundaqla, Xitay
mustebit hakimiyiti teripidin Sherqiy Türkistan
xelqighe mejburi tengilghan atalmish < Xinjiang Uyghur
aptonom rayoni > ning qurulghanliqining 50 – yilliqi.
« dawami »
 Xitay
xeliq jumhuriyiti qurulghan künni, < Sherqiy Türkistan
xelqining Mustemlikige qayta duchar bolghan behitsiz
küni we shundaqla ,Atalmish < Xinjiang Uyghur Aptonom
Rayonni > Qurulghan Künni,
« dawami »
10
– ayning 1 – küni, Xitay xelq junhuriyitining dölet
bayrimi, shundaqla, Xitay mustebit hakimiyiti
teripidin sherqiy türkistan xelqighe mejburi
tengilghan atalmish < Xinjiang Uyghur aptonom rayoni >
ning qurulghanliqining 50 – yilliqi.
« dawami »
Öz xewirimiz: Shiwetsiye Uyghur
medeniyet merkizi 2005 - yili 9 - ayniing 30-küni
Stockholmda atalmish Shinjiang Uyghur aptonom rayoni
qurulghanliqining 50 yilliqi munasiwiti bilan chong
yighilish ötküzüp,
« dawami »
 Imam
Hasan Güljamal
Xitay musemlikiside qalghan atalmish < azsanliq > dep
atalghan Uyghur, Tibetlerning teqdiri tarihtiki eng
echinishliq we eng heterlik halette turmaqta.
« dawami »
Xitay kommunist tajawuzchiliri musteqil,
muqeddes wetinimiz Sherqiy Türkistan jumhuriyitini Rus
kommunistliri bilen til biriktürüp, birleshme dölet
terrorluqi arqiliq aghdurup tashlap,
« dawami »
Aqsu wilayitige jaylashqan Ish-qur
polkliridiki Xitaylar 7-ayning axirida herbi
ayrudurumgha hujum qilghandin keyin, herbi bazadiki
Xitay eskerler qorallinip, asman’gha oq etip
agahlandurush
« dawami »
Xitay hökümiti Ughur élini ishghal
qilip besh yildin kéyin qurghan "Shinjang" Ughur
aptonom rayonigha 50 yil toshti.
« dawami »
Uyghur
xelqining tarixiy betliri, yüreklirimizni lerzige
salidighan, jenggiwarliqimizni urghutidighan, kelgüsi
ewlatlirimizgha pütmes – tügimes ilham we jasaret
behish etidighan .
« dawami »
Büyük esirning 24-awghust Yaponiyedin
bergen xewirige qarighanda, Xitayning Uyghur aptonom
rayonidiki weziyet qayta dawalghushqa yüzlen’gen bolup
kishilerning diqqitini jelp qilmaqta.
« dawami »
Sabiq Sherqiy Türkistan jumhuriyitining
bir qisim rehberliri ghelite ayropilan weqeside qaza
qilghandin kéyin, alimjan (solda) seypidin (otturida)
we xé tuji qatarliqlar béyjinggha yighingha bardi.
« dawami »
[
RFA]
Bu yil 1-ayning bashlirida
wetinimizdiki tajawuzchi qoshun- Ish-qur polkliridin
83-polk we 91-polktiki xitaylar ailisi bilen 50
mingdin artuq kishi toplunup seddichin sepili ichidiki
oz yurtlirigha
« dawami »
 Xitay
démokratliri teripidin chetelde intérnét arqiliq
tarqitilidighan "xewerler mejmuesi" gézitide bérilgen
"750 ming kishi uyghur élide élip bérilghan yadro
siniqining qurbani boldi" dégen témidiki bu maqalide,
« dawami »
Washingtondiki tetqiqat orni bolghan
buruking inistituti seyshenbe küni " Xitayning bash
kötürüshi" témisida muhakime yighini ötküzgen bolup,
yighin üch meydangha bölünüp élip bérilghan.
« dawami »
22 - awghust küni Xitay azadliq
armiyisi qingdawda Rusiye bilen herbiy manéwir
ötküzmekte. AFP
« dawami »
 Xitay hökümiti yéqinda teshwiqat
xizmitige bolghan kontrolluqni yenimu ilgiriligen
halda kücheytiwatqan bolup, xongkongda chiqidighan
asiya heptilik zhornilining eng yéngi sanining
xewiridin ashkarilinishiche,
« dawami »
 Xitay
démokratlar teripidin chetelde intérnét arqiliq
tarqitilidighan "chong paydilinish" gézitining
ashkarilishiche, xitay herbiy dairiliri 1964 - yildin
bashlap Lopnurda élip bérishqa bashlighan yadro
sinaqlarda,
« dawami »
DUQ Reisi Erkin Alptekin, 2005-yili
9-ayning 13-künidin 19-künigiche Teywende ziyarette
boldi.
« dawami »
5-fewral Ghulja pajieside qanliq
basturushtin aman qalghan Hebibullah, Abdusattar (Ghuljidin)
we Nuriddin (Aqsuning Shayar nahiyisidin) qatarliq 3
yigit Qazaqistangha qéchip chiqqan. «
dawami »
Bash
shitabi New-Yorktiki Birleshken döletler teshkilati
qurulghanliqining 60 yilliqini xatirilesh munasiwiti
bilen dunyadiki herqaysi döletlerning rehberliri B D T
ning New-Yorktiki binasida yighin achmaqta.
«
dawami »
 Sowét
ittipaqi yimirilgendin kéyin, köpligen Rus alimliri we
zhurnalistliri özlirining Uyghurlar heqqide yazghan
maqaliliri we kitablirida 1944-Yilidin 1949-Yilighiche
dawamlashqan Sherqiy Türkistan jumhuriyitining teqdiri
jümlidin milliy azadliq inqilab rehberliridin
«
dawami »
 Bu
yil yeni 2005-yili 9- ayning 14-küni Amerikining
New-York shehride birleshken döletler teshkilati
qurulghanliqining 60 yilliqi munasiwiti bilen 100din
artuq döletning bashliqliri yighilghan dunyawi
xarektirliq chong yighin échildi.
«
dawami »
Nöwettiki weziyette dunyadiki barliq
yéngiliqlar peqet tarqitish wastilirining yardimi
bilen érishilidu. Buning merkizide axparat muhbirliqi
eng muhim orunda turidu. Dunya tarixida élip bérilghan
keng kölemlik urushlar bolsun
«
dawami »
Uyghur éli ötken yili ishlepchiqarghan
pemidur miqdari dunya pemidur ishlepchiqirish
miqtarining töttin birini igilidi.
«
dawami »
[RFA 2005.09.13] Gérmaniyidiki Sherqiy
Türkistan uchur merkizining melum qilishiche, uyghur
élining Bayinghulin Mongghol aptonom oblastining
Cherchen we Chaqiliq nahiyiside
«
dawami »
Yahoo Xitayche bétining 7-Séntebir küni
Beijingdiki bir yan kompyutérdiki körünishi. AFP
«
dawami »
Eziz wetinimiz Sherqiy Türkistan uzun
yillar mabeynide Xitay tajawuzchilining siyasiy
mudaxiliside boluwatqanliqtin, bu yerde yashawatqan
Uyghur xelqi qattiq maddi we meniwi qorshawlar ichide
qelip,
«
dawami »
Öz xewrimiz: Bu yil yeni 2005-yil 9 -
ayning 11 - küni Shiwitsiye paytehti Stockholmda
Shiwitsiye Uyghur medeniyet merkizi qurulghanliqi
jakalandi.
«
dawami »
Yaponiyede chiqidighan Kyotsu Shinbun (Ortaq
Xewer Agentliqi) ning 8-sentebir Washin'gtondin bergen
xewirige qarighanda, Dolet bixeterlikige tehdit saldi,
dep qamaq jazasigha hokum qilinip,
«
dawami »
 Xitayning
Gensu, Hunen we Hénen qatarliq jayliridin kelgen
aqqunlar Ürumchidiki bir kochida ish izdesh
taxtilirini ésishi turmaqta.
1998-yil tartilghan. AFP
«
dawami »
Dunyadiki dangliq kishilik hoquq
teshkilati bolghan xelqara kechürüm teshkilati
peyshenbe küni ataghliq Uyghur paaliyetchisi Rabiye
Qadir ailisining Xitay saqchiliri teripidin tutqun
qilish
«
dawami »
Xitay saqchiliri yéqinda Uyghur élining
bayingholin mongghul aptonom oblastidiki cherchen we
chaqiliq nahiyisidin ikki neper Uyghurni, öyide
partlatquch boyumlarni saqlighan hemde Uyghur aptonom
rayon qurulghanliqining
«
dawami »
Uyghur xelqining talantliq shairi,
talantliq shairi, yétishken siyasiy paaliyetchi Dolqun
Yasin ependi 5-Séntebir küni wapat boldi. Dolqun Yasin
ependining ayali hebibe xanim uning yürek késili bilen
dawalanghanliqini,
«
dawami »
Dajiyuan
(büyük esir agentliqi) 8 -ayning 16-küni xewiri (Dajiyuan
muxbiri Xingfeining ziyaret xatirisi). Herbi qisim-
xitay kompartiyisi eng qattiq bashqurup kelgen bir
tarmaq bolsimu,
«
dawami »
 Xitay hökümiti Sherqiy Türkistanning
chong sheherliride qoralliq saqchi qisimlirini ishqa
sélip awghus éyidin bashlap XJUA ning 50 – yillliqi
munasiwiti bilen Uygurlargha heywe körsütüp kelmekte.
«
dawami »
25 - awghust Qonjırap éghizidiki Xitay
saqchi dairliri Sherqiy Türkistanning herqaysi
jayliridin Ramizan éyini Heremsheripte ötküzüsh üchün
yolgha chiqqan bir aptubus Uyghurlarning pasporti
tartiwalghanç
«
dawami »
Birleshken döletler teshkilati kishilik
hoquq komitétining re isi lüwiza arbor düshenbe küni
Xitaygha qaratqan besh künlük ziyaritini bashlimaqchi.
«
dawami »
Rusiyining Lénta.ru agéntliqining
uchuridin melum bolushiche, Ottura Asiyadiki
Türkmenistan jumhuriyiti 13 yildin buyan eza bolghan
musteqil döletler hemdostluqidin resmi chiqip
«
dawami »
Uyghur élining qeshqer shehiridiki dangliq héytgah
meschining ikki yéqigha yéngidin özgertilip sélinghan
héytgah chong bazirigha, mexsus pakistan malliri üchün
bir kocha ajritilghan. «
dawami »
 27-awghust,
Sherqiy Türkistan inqilabining rehberliridin Exmetjan
Qasimi, Ishaqbeg Munonop, Abdukérim Abbasop we
Delilqan Sügürbayéw we bashqilarning qaza tapqan
xatire küni dur.
«
dawami »
Uyghur aptonom rayoni partkomining
sékritari Wang Lequan bilen aptonom rayonning reisi
Ismayil Tiliwaldilar, peyshenbe küni Beijingda
muxbirlarni kütüwélish yighini ötküzüp,
«
dawami »
8 - Ayning 25 - küni, Uyghur aptonom
rayoni qurulghanliqining 50 yilliqi munasiwiti bilen
ötküzülgen axbarat élan qilish yighinida,
«
dawami »
Uyghur aptonom rayoni qurulghanliqining
50 yilliqi munasiwiti bilen peyshenbe küni béyjingda
ötküzülgen axbarat élan qilish yighinida, Xitay
merkiziy siyasiy biyurosining daimiy heyet ezasi,
«
dawami »
Uyghur aptonom rayonining partkom
sékritari Wang Lequan axbarat élan qilish yighinida,
düshenbe küni yene bir Uyghur paaliyetchisining Xitay
saqchi dairiliri teripidin étip öltürülgenlikini
étirap qildi.
«
dawami »
Roytérs agéntliqining xewirige
qarighanda, Xitay dairiliri nöwette, pakistandin
Xitaygha qoral yötkigen 17 neper kishi üstidin sot
achmaqta iken.
«
dawami »
 Rusiye
bilen Xitayning tunji qétimliq birleshme herbiy
manéwiri 25-Awghust küni resmi axirlashti. Xitay
herbiy dairiliri we Xitay hökümiti üchün nahayiti
muhim herbiy we siyasiy istratégiyilik ehmiyetke ige
mezkur manéwir Xitay we Rusiye
«
dawami »
Xitay saqchi dairiliri Uyghur élining
uchturpan nahiyiside 10 neper Uyghurni, musteqilliq we
bölgünchilikni terghip qilghan hemde diniy
teshwiqatlarni élip barghan dep eyiblep, qolgha aldi.
«
dawami »
Xitay
azadliq armiyisini qomandani lyang guanglyé we Rusiye
armiyisi qomandani yuri baluyéwisky Rusiyining
wladiwostok shehiride . AFP
«
dawami »
Yéqinda Xitay saqchi dairiliri Ili
wilayitide "rezil dinlargha qarshi turush herikiti" ni
élip bérip, bu yerdiki 179 neper Tunggan salar
musulmanlirini qanunsiz diniy paaliyetler bilen
shughullanghan dep tutup ketken.
«
dawami »
Yéqinda Xitay dairiliri Uyghur élining
qeshqer wilayiti mekit nahiyisidiki 471 neper Uyghur
diniy zatqa mejburiy yosunda, Xitayning pilanliq
tughut siyasiti qollanmisini tarqatqan.
«
dawami »
Xitay dairiliri dölitining énérgiye
teminatini serxillashturush meqsitide, yéqinda Uyghur
élide yene ikki gaz turubisi yasashni qarar
qilghanliqini jakarlidi.
«
dawami »
Yaponiyede
chiqidighan “Mainichhi Shinbun” (Herkünluk gezit)
muxbiri Otani Mayumi xanimning 17-awghust Beijingdin
bergen xewirige qarighanda, Sherqiy Türkistanda bu yil
chegra rayonda boz yer echishni bahane qilip kelgen
zapas qoshun- .
«
dawami »
Xitay kommunist dairiliri 1949 – yili
Sherqiy Türkistanni ishghal qilghandin buyan Uyghur
xelqining eziz tupriqida insaniyetke qarshi dölet
terrorluq siyasiti bilen xelqara jemiyetning insan
hoquqlirini qoghdash, .
«
dawami »
1) Xitay
Komunistlirining Millatchilik Sadaliri We Bizdiki
Uyghurluq Tuyghuliri
2) Ghullja Sheherlik Te,kes Nahyeside Töt Yash Naheq
Qolgha Élindi
3) Sherqiy Türkistanda Kishiler Yénida Diniy Kitap
Élip Mangalmaydigha Halgha Keldi
4) Sherqiy Türkistanda Diniy Telim Bergüchiler Xitay
Hökümiti Teripidin Qattiq Jazalanmaqta
5) Sherqiy Türkistanning Herqaysi Jayliride Saqchilar
Bigunah Insanlarni Guman Bilen Tutup Solap Qoymaqta
6) Sherqiy Türkistanning Merkizi Shehri Ürümchide
Xitay Hökümitige Qarshi Shuarlar Chaplanmaqta
7) Xitay Bu Ikki Ay Ichide Internetni Qattiq Konturul
Qilmaqchi
Sowét Rusiyining
Uyghur siyasitining biwaste qurbani süpitide
stalinning Xitaydin alidighan menpeetliri üchün qurban
qiliwétilgen Sherqiy Türkistan jumhuriyitining
prézidénti merhum Elixan Töre Saghuniy "Türkistan
qayghusi" namliq kitabida
«
dawami »
Xitaydairiliri
shayar nahiyide balilargha diniy terbiye bergenliki
üchün 56 yashliq aminixan we uning 37 oqughuchisini
tutqun qilghanliqini étrap qildi.
«
dawami »
 Siyasiy
analizchilarning éytishiche, guantanamoda tutup
turiliwatqan uyghurlarning mesilisi mezkur araldiki
bashqa dölet puqraliridin nurghun jehette
perqlinidiken.
«
dawami »
Norwigiye
Hökümiti Guatanamodiki Amerika déngiz armiye bazisida
qamalip yatqan 15 Uyghurni qobul qilishni ret qildi.
Norwigiye Hökümitining déyishiche bular siyasi panaliq
tilimigen, hem BDT din siyasi panaliq tiligüchiler dep
resmiyet bermigen
«
dawami »
Xitayning soda
ministirligide xizmette bolwatqan xitayning
yaponiyediki kongsulining sabiq councillati Tang Chun
Feng bugün Hong Kongda ziyarette bolghanda söz qilip
Xitay bilen Yapon ottursida bu yil ichide herbi
toqunush bolush éhtimali barlighini ashkarlidi.
«
dawami »
Hazirghiche
Xitaygha échiwétilgen sayahet döliti 108 bolup, resmi
alaqa bashlan’ghini 76 dölet ikken. Russiye bularning
ichidiki visa telep qilinmaydighan bir dölet ikken.
«
dawami »
Merkizi axbarat
agentilighi 10-awghust Hong Kong
xewiri.
Sherqiy Türkstan information
merkizining bugün xewer bérishiche ,
Xinjiang qurlush Bingtuanni yéza
iggilik 6- diwiziyesi seperwerlik
yighini échip, Sherqiy Türkstan
térorstchiliri,
«
dawami »
1) Xitay Kommunistlirining Aptonomiye
Tentenisi We Ularning Xudukliri
2) Aptonom Rayon Qurulghanlighining 50 yillighi
Munasiwiti Bilen Xitay Saqchiliri Xinjiangda Ikki
Ayliq Tekshürep Eniqlash Élip Baridu
3) Xitay Herbiy Kéngshi <<Herbi Ishlar Sétwélish
Qanoni>> ni Turghuzmaqchi
4) Zhong Tong Agentilighi Lanzhou Xewiri
5) Soghat
6) Xitay Kom Partiyesi Alaqa Shirkitini Amerika
Parlamitida Özliri Ücün Wezétip Bérishike Teklip Qildi
7) Hu Beida Onmingdin Artuq Xelq Namayish Kötürüp
Huang Shi Sheherlik Hökümetni Buzghunchiliqa Uchuratti
8) Xitayning Yadro Küchidin Mudapiyelinish Xarektiri
Özgermeydu
9) Sherqiy Türkstaning Tebbiy Gézi Beijingdiki Nechche
Ming Ahalige Yétip Kirdi
10) Mutexisisler Sichuendiki Choshqa Yuqumliq Késilini
Xémiyelik Sinaqtin Bolghan Dep Qarimaqta
Yéqinqi
künlerdin buyan Sherqiy Türkstandiki Xitayning
Bingtuan ichide hökümetke qarshi isyan derijisige
yéqin naraziliqlarnni étirap qilmay kéliwatqan idi.
«
dawami »
Xitay hökümiti
hamildar ayallarning balisini mejburi éliwétishke
bolmaydu, dep qanun chiqarghan bolsimu, emma uyghur
aptonom rayonining jenubidiki yézilarda hamildar
ayallarni mejburi opératsiye qilish dawam qilmaqta.
«
dawami »
Sherqiy
türkistan uchur merkizining xewer qilishiche, yéqinda
uyghur aptonom rayonini ziyaret qilghan xitayning
muawin bash ministiri xuang jüning mezkur rayonni
ziyaret qilishidiki heqiqi meqsidi,
«
dawami »
Yéqindin buyan
Xitay hökümiti “aptonum rayoning qurulghanlighining 50
yillighini ”tebiriklesh pahaliyatliri mezgilidiki
muqumliqtin ensirep yürgendé diwiziyede körülgen
qoralliq toqunush ularni teximu jiddileshtürdi.
«
dawami »
29 - Iyon,
Merkizi Girmayniyediki Dunya Uyghur Qurultiyi bayanat
élan qilip, Amerika hökümitining Xitaygha “térorliqqa
zerbe bérish nami bilen Uyghur musulmanlirini
basturmasliq”heqide agahlandurushini dewet qilghan
iddi..
«
dawami »
Sherqiy
Türkstandiki Xitayining qurlush diwiziye éskerliri
resmi qoralliq qozghilang kötergenligi üchün,
merkezdin qozghilang bolghan rayongha keng kölemde
esker yötkigen.
«
dawami »
Uyghurlarning
cheteldiki teshkilatliri Amerika hökümitidin Xitay
hökümitining xelq'arning téroroslargha qarshi turush
éqimidin paydilinip Uyghur xelqige bésim we zerbe
bermesligini tosashqa bésim chüshürüshini telep qildi. .
«
dawami »
Sherqiy
türkistan uchur merkizining xewer qilishiche, yéqinda
uyghur aptonom rayonini ziyaret qilghan xitayning
muawin bash ministiri xuang jüning mezkur rayonni
ziyaret qilishidiki heqiqi meqsidi, bingtüendiki xitay
köchmenlirining könglini yasap, ularning topilang
kötürüshidin saqlinish iken.
«
dawami »
BBC ning xewer
qilishché Qirghizstan mutexesisliri, Qirghizstan
hökümitining Amerikini dawamliq herbi baza bilen
teminlimesligi üchün Xitay terep bésim ishletken dégen.
«
dawami »
Merkizi axbarat
agéntilighining 3- Awghust Hong Kong xeweri.
Sherqiy Türkistan information merkizining bügün bayan
qilishiche Xinjiang Uyghur Aftonom rayonining
«
dawami »
Bügenki Asiye
waqit gézitining bash bétige töwendikich xewer bérildi:
Yéqinda Xinjiang musteqlighi teshkilati, Xinjiangdiki
diwiziyening hökümet bilen qoralliq toqunush
bolghanlighi,
Xinjaingning
Musteqeliq herkitidge türütke bolwatqan Sherqiy
Türkstan information merkizining bügün ipadilishiché
yéqinqi yillardin Xinjiang herbi rayondiki
xizmetchilerning
«
dawami »
Xitay hökümiti
Sherqiy Türkstanda “Aptonum rayonning
qurulghanlighining 50 yilighini tebiriklash” ni bahane
qilip, ispatsiz asassiz halda yolarda kétwatqen
Uyhgurlarni tutup,
«
dawami »
Xitay hükümiti
1949 – yili wetinimizge bésip kirgendin buyan yer üsti
we yer asti bayliqlirimizni her xil yollar bilen
talan-tarach qilip keldi.
Küpligen néfit bazilirini échip néfit we gazlirimiznı
heqsiz yer asti turba yolliri bilen béwaste Xitaygha
yütkep ketmekte.
«
dawami »
Xitay hökümiti
pilanliq tughut siasiyitini yolgha qoyghandin béri, bu
siyasitini Sherqiy Türkstanda asasliq ching tutup
yürgüzmekte. Bu Xitaynign Uyghur militini yoqutushtiki
asasliq yolurining birsi bolup kelmekte.
«
dawami »
Amerika
kompuyotor mutaxisislirining eng yéngi agahlandurush
bérishiche Network boshliqi Amrika bilen Xitay
otursidiki yéngi bir urush meydani bolup qalmaqta iken.
«
dawami »
Bu yil 7-ayning
25-küni Qirghizstanning Bash Ministir muawini A.
Madumarov X.U.A.Rayonining Sherqiy Türkistanning)
televiziye stansiyesi xadimliri bilen uchrishish
ötkezdi
«
dawami »
Qoyup bérilishke
telep qilin’ghan ikki yashning birsi Ababekri Qasim 36
yash, yena biri Adil Abdulhekim 31 yash.«
dawami »
 Abdugheni
Memtimin, bu bir addiyla isim, bu isim Ghéni Batur,
Zeydin Yüsüp, Abduhélil Abdumejit, Küresh, Shiréli
dégen isimlargha ohshashla kishige shunche tonush we
yilliq tuyilidu.
«
dawami »
Ürum,chi
sheherlik ottura xelq sot mehkimisi bunungdin üch ay
ilgiri mexpi sot échip 2002 – yili 8 – ayda Pakistan
dairliri teripidin Xitaygha qaiturulup bérilgen
Pakistanda yashawatqan Qeshqerlik Muhemet Toxtini
mudetsiz qamaq jazasigha höküm qilghan.
«
dawami »
 Sherqiy Türkistan Sürgün Hökümitining
bash ministiri Enwer Yusuf, ichki
ishlar we Informasyon ministiri
Abduljelil Qaraqash, Türk Öyi jemiyiti
reisi Hulusi Kocak, Nürnberg IMAJ
jornilining mesuli Ali Boz TGRT TV
istensining we Türkiye gézitinning
«
dawami »
Zeherlik chikimlik
digen nime?
Zeherlik chikimlikni yeni xiroyinni
tünji qétim chekkende qandaq alametler
bolidu?
Kishiler zeherlik chikimlikke qandaq
ugunup qalidu?
Zeherlik chikimlikke resmi xumar bolup
qilish üchün qanche uzun waqit kétidu?
«
dawami »
 Sherqiy Türükstan sürgündiki
hökümitining bash ministiri Enwer
Yüsüf 7 – iyol küni Germaniyening
München shehrige kilip Münchenda ikki
kün ziyarette bolghandin kéyin 9 –
iyol Türkiye Istanbulgha yolgha
chiqqan idi.
«
dawami »
Xitay hükümiti yéqinda Xitayning
gézit-jornal neshir qilip tarqitish
belgilimisini qoghdap, bir qisim
che'tel tilida chiqidighan
gézit-jornallarni tekshürüp taqiwitish
uqturushini chiqardi.
«
dawami »
Meshhur kishilik hoqoq paaliyetchisi
Rabiye Qadir we Memtimin Hezret
ependilerning ishtrakchiliqidiki D U Q
ning ijraniye komitet yighini,
yekshembe küni Myunxinda axirlashti.
Rabiye Qadirning eskertishiche, u
Erkin Aliptekin we Memtimin Hezretler
bilen mürini-mürige tirep küresh
qilidiken.
«
dawami »
 Uyghurstan azatliq teshkilatlirining
qurghuchiliri we rehberliridin
shunungdek Uyghurlarning chetelerdiki
siasi dawa paaliyitining pishwaliridin
biri Abduraxman ependim 14 Iyon küni
Qazaqistaning Almuta shehiride wapat
boldi
«
dawami »
7-ayning 14 - küni „Financial
Times“ning xewer qilishiche, Xitay
generali Zhu Chenghu AQSH'ning Xitay
bilen Taiwanning otturisidiki
ziddiyetke arilishiwatqanliqigha “Eger
Amerikanliqlar özlirining
raketa-bombilirini Xitay ziminigha
qaratsa, biz yadro bombimiz bilen
qarshiliq körsitimiz” dep bayan qilidu.
«
dawami »
Amerikining Ottur sherqqe yurush
qilishi, shuningdek Afghanistandin
kéyin Ottur Asiyagha ténch yol bilen
kéngiyishi qatarliq bir yürüsh jiddi
hadisiler elwette uzun yillardin buyan
sirtqi yardemge intilip kéliwatqan
Uyghurlargha zor umid bermekte .
«
dawami »
Enqere Tunugun Beijing Teripidin
Bashquruldi
Sherqiy Turkistanliqlarning Surgundiki
Bash Ministiri Turkiye Chégrsiidin
Ciqiriwetildi
«
dawami »
 Öz
xewirimiz. Sherqiy Türkistan
sürgündiki hökümitining bash ministiri
Enwer Yüsüp 7-ayning 7-küni
Germaniyening München shehrige yetip
keldi.Sherqiy Türkistan sürgündiki
hökümetning icki ishlar we information
ministiri Abdujelil Qaraqash,
Zibibullah,
«
dawami »
Yaorupadiki 5 chong dölet hemkarliship
mexsus ayropilan orunlachturup
qanunsiz köchmenlerni Yaoropa
birligidin öz dölitige qayturush qarar
chiqardi.
«
dawami »
7-ayning 5-küni Qazaqstanning paytexti
Astanada ötküzülgen bu qétimqi
yighingha Hindistan, Iran we
Mongghuliye qatarliq üch dölet
küzetküchi süpitide qatnasht
«
dawami »
Hurmetlik Qerindashlar!
Hemmeylenge melum Sherqiy Türkistan
information merkizi tarmiqidiki „Dunya
Uygur Axbarat Tori“ 1996 – yildin
bashlap deslepki qedemde eMail arqiliq
Yaponyedin - Amerikigha qeder Uygurche,
Englishche we Türkche tillarda öz
wetendashlirimiz we chetelliklerge
axbarat yetküzüp keldi. «
dawami »
Interfax agentlighining xewiri boyiche,
tunugun 6 - ayning 30 - kuni Xitay
dölitining prezidenti Xu Jintaw
Russiyege bolghan ziyaretini bashlidi
«
dawami »
BBC ning xewer qilishiche bügün
Türkiyyening paytexti Ankarade özini
shehitliqqa atiwetken bir adem Türkiye
Bashbakan Rejep Tayip Erdoghanning
bürosigha yéqin jaylashqan Edliye
Ministirligi benasini partlitish
meqsitide benagha partlatquch bombini
ekirip ketken.
«
dawami »
Lenta.ru internet sehipisining bügün
bergen xewiride mundaq deydu: „Xitaydiki
Yapon mekteplirige Yaponiyedin mexsus
neshir qilghan bir top kitaplar
Xitayning tamojnisida musadire qilindi
«
dawami »
Tataristan paytexti Qazandiki qol
sherip meschitining échilish
murasimigha Islam dunyasidiki ataqliq
dinniy zatlar we siyasi erbaplar
ishtiraq qildi.
«
dawami »
Uyghur Aptonom rayoni hökümet toridin
melum bolushiche, nöwette Uyghur
Aptonom rayonluq partikom hem hökümet
dairilirining, Aptonom rayon
qurulghanliqining 50 yilliqini
tebriklesh hazirliqliri axirqi
basquchqa kelgen bolup, hökümet
tebriklesh paaliyiti üchün ikki yil
ilgiri mexsus teyyarliq komiteti
qurghan.
«
dawami »
Merkizi agintliqning 28- iyon kündiki
xewiride eyttilishiche, 7- ayning 1-
küni Xitay kominist partiyisi
qurulhganliqining 78 yilliqi bolup,
«
dawami »
Ataqliq Uyghur kishlik hoqoq
paaliyetchisi Rabiye Qadir hanim,
Engiliye BBC radiyo-telewiziye
shirkitining ziyaritini qobul qilip,
özining kishlik hoqoqni qoghdash üchün
dawamliq paaliyet élip
baridighanliqini tekitlidi.
«
dawami »
Austiraliye hökümiti düshenbe küni
Xitay bilen kishlik hoquq mesilisi
boyiche söhbet ötküzüp, kishlik hoquq
mesilisige yatidighan 36 diloni
otturigha qoydi.
«
dawami »
Dajiyuan 6 – ayning
25 - künidiki xewiride, Sherqiy
Türkistan charwichiliq orunlirining
tekshürüp iniqlishiche, bu jaydiki
yaylaqlada chiketke apitining zor
ölchemde kéngiyish ihtimali nahayiti
chong didi
«
dawami »
New York Times
gezitining muxbiri Nicholas D. Kristof
24-may hazirqi zaman Zhongguoda
internetning oynawatqan roli üstide
toxtilip xewer berdi.
.«
dawami »
„Yawrupa
Istiratigiye We Amanliq Merkizi“ ning
körsitishiche nechche yüz Yawrupada
oqiwatqan Xitay oqughuchi we
tetqiqatchi Belgiye chegrisi ichidiki
bir Xitay oqughuchiliri tor betining
teshkillishi bilen Shimaliy Yawrupada
jasusluq herketliri bilen
« dawami »
Bu yil ikkinchi ayda
12 yilliq Chehiye Prizdentilik
wezipisidin istipa bergen Havel ependi
shair, sinariye yazghuchisi we
muteppekkurluqtek köp xil qabilyetke
ige bir zattur.
« dawami »
Yéqinda Xitay
demokiratlirining gezitidin bu
maqalini körüp qaldim we temidiki bu
ajayip késel 20 milyon Uygur mililtide
barmidu dep öylidim eger bu késel
bizde bolsa milli musteqillighimizdin
söz echishqa bolmaydu elwette shunga
özimizdiki bu késelni biliwalsaq ejep
emes dep qaraymen. ..«
dawami »
Zhongguo
Gowuyuanining sahta pulgha qarshi
turush ishxanisining mudiri bularni
körsetken: ötken yili Zhongguoda 11600
milyon sahta xelq puli yighwelinghan.
« dawami »
Dunya Bankisining
Bashlighi bolush aldida turghan Wolfes
bularni bildirdi: ötkenki 30 yilda
diktator hökimetlerni yoqitishning eng
önemlik usuli tinichliq inqilapliridur.
« dawami »
Xitay dölitige
bashqa kélidighan tehdit bolmisa nime
üchün armiyesini küchéytidu? Ramsfeld
Asiya bixeterlik yighini we
muxbirlarni kütiwélish yighinida
Shimaliy Koriyeni qattiq tenqitlidi.
Bu asaslighi shimaliy koriyening Atom
qorali problimi sewebidin uchrighan
agahlandurishidur.
« dawami »
Xinjiang musteqilliqi bilen
shughullinidighan Sherqiy Türkistan
uchur merkizining bugun bergen xewirige
qarighanda Xinjiang Uyghur aptonom
rayoni qurulghanliqining 50 yillighini
xatirilesh murasimining ongushluq
otkuzulishige kapaletlik qilish üchün,
20-may aptonom rayonluq partikom,
hökümet,
« dawami »
“Xitaygha qarang” namliq internet
gezitining 25-mayda bergen xewiri.
Xinjianga musteqilliqi bilen
shughullinidighan Sherqiy Türkistan
uchur merkizining bügün bildürishiche,
« dawami »
5-ayning 21-küni
Engiliye paytexti Londonda Uyghur
jemiyiti quruldi.
Engiliye yashawatqan Uyghurlar
Engiliyediki munasiwetlik hökümet
tarmaqlirining ruxsitini alghandin
keyin, qanuni resmileylerni bejirip
Uyghur jemiyitini qurdi.
« dawami »
Uyghur aptonom
rayonluq jamaet xewpsizlik nazariti
18-may küni her qaysi wilayet we
oblasttiki jamaet xewpsizlik
organlirigha uqturush tarqitip, Uyghur
aptonom rayoni qurulghanliqining 50
yilliqini tebrikleshning aldi- keynide
aptonom rayon boyice “Herxil jinayi
heriketler” ge qarshi tazilash elip
berishni orunlashturghan.
« dawami »
Guljamal Imamhesen
Dunya
21-esirge qedem qoyup insaniyet
jemiyitide zor yüksilishler boliwatidu.
Bolupmu insaniyet jemiyitidiki irqi
ayrimichiliq, diniy kemsitish, bir
millet yene bir milletke zulum
salidighan zorawanliq qilmishlirigha
jeng elan qilinip, insaniy erkinlik,
hörlük, diniy erkinlik, milletlerning
öz-ara barawerlik orni türlük qanuniy
wasitiler arqiliq qoghduliwatidu we
kapaletke ege qilinish zor küch bilen
ilgiri sürüldi, hem ilgiri
sürüliwatidu.
« dawami »
 Xitay dairliri Shinjiang dep
atiwalghan Sherqiy Türkistanning Xoten
shehiridiki bir puqraning öyige
2004-yili 2-yanwarda besip kirip, 77
yashliq büyük alim Abdulehet Mexdum
hajimni diniy ilim ügetken digen
töhmet bilen tutup qamaqqa aldi.
Mezkür Abdulelet Mexdum hajim
« dawami »
--Sidiqhaji Rozi
Herqandaq
milletning turmushi – eger shu millet
tesewwur kucige ige bolghan yaki shu
milletning tesewwur qilish qabiliyiti
yene shu milletning tesewwur bayliqini
yaratqan bolsa, edebiyat shu
milletning turmushida nahayiti uzaq
dewrlerdin bashlan’ghan bolidu. Yeziq
peyda bolushtin ilgiri,
« dawami »
Germanydiki Sherqiy
Türkistan informatsiyon merkizining
radiomizgha yetküzgen xewiridin melum
bolushiche, Qarmay sheherlik texnika
ishchilar mektiwining 70 ke yiqin
milli oqutquchisi,
« dawami »
Germanydiki Sherqiy
Türkistan informatsiyon merkizining
radiomizgha melum qilishiche, Qarmay
néfit bashqurush idarisidiki xizmet
istajini sétiwalghan ishchilar 3 -
ayning 13 - künidin bashlap namayish
élip bériwatqan bolup,
« dawami »
-- Sidiqhaji Rozi
“Toqunush”, “Küresh”, rehimsiz
tarix yaratqan dunyada hayatning eng
lezzetlik mezmuni bolup keldi. Beziler
karwatta ongda yetip oldi, beziler
tetür zaman’gha, tetür qismetlerge
qarshi shiddetlik küresh meydanida we
jenglerde wapat boldi. Heqiqi insan
tughulghanda küresh we toqunush icige
tughulghan bolidu.
« dawami »
-- Sidiqhaji Rozi
Inqilapchi -
Exmet Igemberdi
Purset shexs üchün eyitqanda haman shu
shexisning ixtiyarida bolidu, amma
purset bir millet üchün eyitqanda
kechikip kélishi mumkin yaki baldur
kélishi mumkin yaki waqtida kélishimu
mumkin. Bu yerde mesile waqitning yaki
pursetning qandaq xarakterde
kelgenlikini chüshinishke basghliq
bolidü. Chünki, bir millet özining
paydisigha yetip keliwatqan pursetning
waqtida yetip kelgenlikini, kechikip
kelgenlikini, yaki baldur yetip
kelgenlikini pemilep ketélishi natayin,
pursetning qandaq shekilde yetip
kelgenlikini chüshinish bir ademge
emes belki millet, kollektipning
chüshinishige baghliq bolidu- de!
« dawami »
Bu yil 4 – ay kirishi bilen Xitay
kommunist hökümütining axbarat
wastilirida, Xitaylarning Yaponye
ma'arip ministirlikining
riyasetchilikide chiqirilaghan ottura
mekteplerning tarix derslik
programmisidiki Zhunggo- Yaponye urush
mezgilidiki tarixqa qarita naraziliq
keypiyatliri ewji aldi.
« dawami »
1945-yili 2-dunya urushi axirlashti,
Yaponiye Amerikadin yengildi. Xitaydin
emes.
Maozedong aldamcilar gorohi xitay
hakimiyitini canggiligha kirgüziwélip,
1972-yilghice Yaponiye bilen
düshmenleshti. 1972-yili Maozedongning
bir puti görge sanggilighanda
Yaponiye- Xitay munasiwiti
normalliship, ikki dölet deplomatik
munasiwet ornatti..
« dawami »
Chöng qüruqluq yer shari axbaratchilghining 13 – april xewri
Dunyaning “yer shari qaniti”ga
aylinish süritining tezlishishi bilen,
xelqara jamaitige uzun zamandin beri
namelum we qarangghu bolup keliwatqan
nurghun xelqaraliq mesililer qaytidin
aydinglashmaqta.« dawami »
1) Xitay Kommunist Hökömitining Uygur
Ziyalilirini Nishanlap Idilogiye
Sahesige Qaratchan Küreshliri We
Inkaslar
2) „Xinjiang“ Universitining Pishqedem
Oqutquchisi Tursun Qurban Xitay
Kommunislirining Rohi Süyqestlirige
Uchrawatqan Söyümlik Ustazlarning Biri.
3) Sherqiy Türkistanda Buyil Qishliq
Tetil Mezgilde Ottura Bashlanghuch
Mektep Oqutquchiliri Yeghiwelinip
Xitayche Ügünüshke Mejburlandi
4 ) Beijing Dairlirining Yapongha
Qarshi Namayish Peyda Qilghanlighigha
Qarita Tokyo Etiraz Bildürdi
5 ) Sherqiy Türkistan Nefit We Tebi
Gaz Pishiqlap Ishleshte Pütün Xitay
Boyiche 15 yildin Beri Birinchi Orun
6 ) Russiyediki Xitaylarning Hujumgha
Uchrash Ehwali Eghirlashmaqta
7 ) Shimaliy Koriye Xitay Neslini
Yoqatmaqta
8 ) Swetsiyening Sabiq Muawin Bash
Weziri: Fransiye bilen Xitay Birliship
Yawrupa Birligini Tehdit Sélip
Qorqitiwatidu Dep Körsetti
 “Türklerning tupriqi” digen menani
beridighan Türkistanning icide
Özbekistan qatarliq 5 jumhuriyet
“gherbiy Türkistan” dep atilidu,
Sherqiy Türkistan xitayning “Xinjiang
Uyghur aptonom rayoni” ni keng dairide
öz icige alghan diyarni körsitidu.
Musulmanlar yashaydighan bu diyarda
1980-yillardin keyin musteqilliq
heriketliri qayta ulghaydi.
« dawami »
1990-yili 4-ayning 5-küni peyshenbe,
hijiriye kalendari boyiche ramizan
éyining 17-küni bolup, milliy
armiyisidin ayrilip qalghan Sherqiy
Türkistan xelqi qirghinchiliq, milliy
zulum, milliy izzet-ekramning depsende
qilinishigha bolghan sebri –
taqiti teship uzun waqit
etrapliq hazirliq qilghandin keyin,
Xitay
tajawuzchi hökümitige qaritip tunji
zembirek oqini etishqa hazirlan’ghan....
« dawami »
Öz xewirimiz. Sherqiy Türkistan
sürgündiki hökümet bayatancisi we
dölet ishliri komissari Ismayil
Jeng’giz 3-ayning 31-küni Türkiyediki
TV-5 televiziye istansiining neq
meydan programmisigha qatnashti. Neq
meydandin körsitilidighan programma
bir saet dawam qilghan bolup, Ismayil
ependi Qirghizistanda yüz bergen
siyasi özgirishke alqidar köz
qarashlirini otturigha qoydi.
« dawami »
1 ) Barin Inqilawining 15 yilliqini
Hatirleymiz
2 ) Xitay Kommunistlirining Qattiq
Rohiy Zerbisige Uchravatqan
Uyghur Ziyalilirining Hazirqi Ehwali
3 ) Insan Heqliri Depsende Bolush
Mesillirining Üzil-Késil Hel
Qilinmighanlighi Sewebidin Amerika
Yenila Xitayni Eyiplidi
4 ) „ Erkinlik Öyi“: BDT Insan Heqliri
Komititida Dunyadiki Esheddi Diktator
Dölettin 6 si Bar Dep Körsetti.
5 ) Aqayev Budin Kéyin Qirghizistan
Xelqi Namidin Sözliyelmeydu
6 ) Germaniye Hökümet Reisi Gerhard
Shröderning Yawropa Birlikining
Xitaygha Qaratqan Qoral Emmbargusini
Qaldurush Pilani Yitim Qaldi
7 ) BDT Zhongguoni Ashliq Yardimi
Bilen Teminleshni Toxtatti
8 ) Musteqilliq üchün yene bir qedem
tashlighan Xitaydiki Uyghurlarning
qet'i iradisi (5)
« dawami »
 Liyaoning ölkisi Teling shehride bir
yash qiz özige basqunchiliq qilghn
xujayini üstidin özining qéni bilan
shikayet yazghan. Xujayin nahayti
pülluq bulghchqa, teptish xadimini
sétiwalghn. Saqchi idarisi teptishning
qarari buyunche enzini
muqumlashturghan.
« dawami »
Jiang Suda 3 – ayng 29 - küni yuquri
süretlik tash yolda 35 tonna
éghirliqtiki suyuqlandurulghn
zeherlesh nisbiti nahayiti yuqiri
bulghan xémiyilk dora qachilanghan
mashina bilen bir yük mashinisi
soqulup kétip dorining köp qismi éqip
ketken.
« dawami »
Qirghizstan jumhuriyitining xelqaragha
élan qilghan bayannamisida 2005-yil
3-ayning 24-küni Qirghizstanning
paytehti Bishkek shehiride Qirghizstan
hökümetining shundaqla Askar
Akayewning siyasitige narazi xelq
ammisi hökümetke qarshi qozghulup
« dawami »
Bishkekte turushluq pishqedem advukat
we kishilik hoquq jemiyiti reisi
Tursun akining yéqinda Qirghizistanda
bolghan oktüchi herketning Esqer
Aqayip hakimiyitini qandaq aghdurup
tashlashlighanliqi, we bu weqe
toghurluq kengdairlik mulahizisi
heqqide radio söhbiti
Hemmeylenge melum Qirghizistan
jumhuriyitide bu yil 2 - ayning 27 -
küni parlament saylimi ötküzülgen idi.
Bu saylamning 2 - basquchi bolsa, 3 -
ayning 13- küni ötküzüldi.
Saylam netijiside Asqar aqayivning
hakimiyitige narazi bolghan öktichi
küchler parlamenttiki 75 orundin aran
6 orunghila érishelidi. Asqar
Aqayivning qizi Bermit Aqayiwa, oghli
Aydar Aqayiv we ularning uruq -
tuqqanliridin bolup 17 adem parlament
ezaliqigha saylandi. Bu saylam
netijisi öktichilerni we Qirghizistan
xelqini qattq ghezeplendürdi. Shu
seweptin 3 - ayning 18 - küni
Qirghizistanning Osh, Jalal'abad
sheherliride bashlanghan Aqayiv
hakimiyitige qarshi herketler tizlikte
pütün memliketke yéyilip, 3 - ayning
24 -küni Asqar Aqayivning hakimiyitini
aghdurup tashlidi.
« dawami »
Milliy Medeniyet, Milliy En’enining
Yoqutulushigha Bolghan Kirizis
Tuyghusi
<Kishilik Hoquq Tetqiqatchisi Ando Kan>
1876-yili, Manju milliti Sherqiy
Türkistanni ishghal qilish üchün herbi
yürüsh qilip, bu döletni qaram
qilishta ghelibe qazan’ghan.
Manjularning padishahi, 1884-yili
Sherqiy Türkistan (Qeshqeriye) ni
“Xinjiang” dep qoshuwalghan. Shundin
etibaren Sherqiy Türkistan xitayning
herbi hakimiyiti astidiki
mustemlikisige aylan’ghan.
« dawami »
Sherqiy
Türkistan Ezeldin Erkin, Musteqil
Dölet Idi
Sherqiy Türkistan, emdi sürgündiki
hökümitini qurdi. Hazirghiche xitay
komunistik partiyisining pajielik
basturushlirigha sebir qilish bilen
bille, musteqilliq herikitini peqet
üzüp qoymighan, emdi bolsa sürgündiki
hakimiyitini qurdi.
« dawami »
Kishilik Hoquq Tetqiqatçisi Ando Kan
Munazire köpiyiwatqan we xelqara
jemiyet diqqet qiliwatqan mesile-
Uyghurlarning kishilik hoquqining
depsende qilinishi
« dawami »
 Öz
xewirimiz. 3 - ayning 20 - küni
Otturasiya döletliride, Yawropada we
dunyaning herqaysi jaylirida
yashwatqan Sherqiy
Türkistanliqlar Noruz bayrimini
tentenilik halda ötküzdi. Shu ümlidin
Türkiyening Istanbul shehri
Zeytinburnidiki meydanda
« dawami »
 Istanbuldiki
möhtirem yurt aqsaqili, Sherqiy
Türkistan sürgündiki parlament ezasi
Muhemmet Salihhajimning Rabiye Qadir
xanimning azat bolghanliqini tebriklep
yazghan mektubi.
« dawami »
Kishilik Hoquq Tetqiqatçisi Ando Kan
Heisei (Yapon padishasining yilnamisi)
16 - yili (2004 - yilini dimekçi)
9-ayning 18 - küni Sankei gezitining
xelqara sehipiside kiçik bir xewer
élan qilindi.
« dawami »
 İnsan heq-hokuklirini qoghdash
kürishining pidakar jengchisi, Sherqiy
Türkistan xelqining munewwer perzenti
Rabiye Qadir xanimning xitay
zindanliridin qutulup höriyetke
erishishi munasiwiti bilen
Prof.Dr.Sultan Mahmut Qeshqerining
Sidiq Haji Rozi ependige yazgan tebrik
xeti.
« dawami »
Sürgündiki Sherqiy Türkistan hökümiti
jumhur re’isi Exmet Igemberdining
Rabiye Qadir xanimning türmidin
boshutulup erkinlikke chiqqanlighi
munasiwiti bilen yoldishi Sidiqhaji
Rözigha iwertken tebrik xeti.
« dawami »
 Uyghur
xelqining pexirlik perzenti,
wetenperwer qizi, meshhur karxanichi,
shereplik ana Rabiye Qadir Xanim
2005-yili 3-ayning 17-küni azat bolup,
Amerikigha qarap yolgha chiqti we
aman- esen Washin’giton’gha yetip
bardi.
« dawami »
 2005-03-12
- küni Germaniyediki Tibet
Teshkilatliri we Dunya Uygur Qurulteyi
ishtiraki astida Germaniyening
paytehti Berline Xitay hökümitining
Tibet we Sherqiy Türkistanda kishilik
hoquqni éghir depsende qilishtek yawuz
siyasitige qarshi namayish ötküzüldi.
« dawami »
 Öz
xewirimiz. 3-ayning 13-küni (yekshenbe)
Istanbul waqti 13:00 tin 17:00 giche
Türkiyening Istanbuldiki Sherqiy
Türkistan Köchmenler Jemiyitining
yighin zalida Sürgündiki Sherqiy
Türkistan parlamentining Türkiyediki
« dawami »
Birtaniya Axparat Agintiliki 3-ayning
11- küni BBC xewiri xelqaragha
Uyghurlar we Uyghurlarning nöwetiki
weziyiti toghursida xewer tarqati
« dawami »
 Öz
xewirimiz. 2004-yili 14-sentebir küni
Amerika paytexti Washin’gitonda
sürgündiki Sherqiy Türkistan hökümiti
qurulup, nurghun Yaponluqlarni xosh
qilghan idi. 2004-yili 11-ayning
20-künidin 25-künigiche yene
« dawami »
Kommunist Xitay hakimiyiti Sherqiy
Türkistan ni ishghal qilghan 55 yildin
buyan Sherqiy Türkistandiki Uyghur
xelqini yoq qilish meqsitide
assimilaysiyening eng rezil, eng
wehshi usullirini qollinip kelmekte.
Uyghur xelqining siyasi , ijtimai,
diniy we iqtisadi heqlirini talan-
taraj qilish bilen birge, medeniy
maarip sahesidimu eng wehshi zulum we
assimilatsiye siyasitini yürgüzup
keldi. .
« dawami »
Qandaq qilghanda saghlam yashighili we
uzun ömür korgili bolidu? Saghlam
yashash we uzun ömür körushning siri
zadi nime? Bu tarihtin buyan nurghun
kishiler izchil qiziqiwatqan we
izdiniwatqan, shundaqla hel qilish
heqiqeten qiyin bolghan mesililerning
biri. Saghlam yashash uzun ömür
körushning asasi bolup, adem peqet
saghlam bolghanda andin uzun ömür
koreleydu.
« dawami »
 <
Sherqiy Türkistan Informatsiyon
Merkizi > ötken yili oktebir éyidin
bashlap Germaniyening herqaysi
sheherliride Xitay hökümitining
Uygurlargha qarita élip bériwatqat
zulum siyasitini eyipligen teshwiqat
bültenlirini kengdairde tarqitishqa
bashlighan idi. « dawami »
Australiye Sherqiy Türkistan Jemiyiti
xewiri. Xitay komunist hakimiyitining
1997-yili 5-fewralda wetinimiz Sherqiy
Türkistan ning Ghulja shehride Uyghur
yashlirini wehshilik bilen qirghin
qilghanliqining 8 yilliqini xatirilesh
yighini Awistiraliyening Adelaide
shehridiki Morialta tebii
baghchisining yighin zalida ötküzuldi. « dawami »
 Sherqiy
Türkistan medeniyet we hemkarliq
jemiyiti Enqere shöbisi bashliqi
Xeyrullah Efendigil heweri. 2-ayning
5-küni bu jemiyetning teshkillishi
bilen Enqerediki Uyghurlar we Türk
qerindashlar bolup 500 din artuq kishi
jem bolup.
« dawami »
Öz xewirimiz. 2-ayning 13-küni (yekshenbe)
Istanbul waqti 14:00 tin 17:00 gice
Türkiyening Istanbul shehri
Zeytinburnigha jaylashqan Sherqiy
Türkistan köcmenler jemiyitining
yighin zalida 1997-yili Sherqiy
Türkistanning Ghulja shehride yüz
bergen paji’eni eslesh, xetme-qur’an
oqush paaliyiti elip berildi. « dawami »
 Öz
xewirimiz. Sherqiy Türkistan
jumhuriyitining batur oghlani,
egilmes-sunmas mujahid Osman Batur
1951-yili 4-ayning 29-küni Urumchide
Xitay tajawuzchi hökümiti teripidin
etip öltürüldi. Etip öltürülüshtin
burun Ürümchi kochilirida “eksiyetchi,
« dawami »
Öz xewirimiz. 2005-yili 2-ayning 5 -
we 6 - künliri Germaniyening Nurnberg
shehride Sherqiy Türkistan musteqilliq
herikiti teshkilatining 2- qetimliq
yighini chaqirildi.
« dawami »
Rafto Mukapati dunyadiki nopuzluq
mukapatlarning biri bolup,
Norwigiyelik kishilik hoquq
paliyetchisi Thorolf Raftoning
kishilik hoquq jehettiki tohpisini
hatirlesh we uning rohini tihimu
rawajlandurush mehsitide,
Norwigiyediki Thorolf Rafto Kishilik
Hoquq Fondi teripidin dunyaning
herqaysi jayliridiki kishilik hoquqni
qoghdashta kozge korunerlik tohpe
qoshqan shehis we kolliktipke
birilidighan mukapat bolup, bu
mukapatning mehsiti erkinlik rohini,
siyasi we soda erkinligini ilgiri
surush, Thorolf Raftoning rohini dawam
etken shehis we kolliktipni
righibetlendurush we hormet qilishtin
ibaret.
« dawami »
 ( (Sürette
Ghulja Weqesining 8 – yilliqini
hatirlesh munasiwiti bilen "Yawropa
Sherqiy Türkistan Birligi"ning
orunlashturshida Germaniyediki
Uygurlar Hitay Kongsli aldida namayish
qilmaqta)
« dawami »
Öz xewirimiz. Merkizimizning reisi
Abdujelil Qaraqash 1-ayning 28-künidin
30-künigice Germaniyening Munchen
shehridiki Holf mehmanxanisida
“Gherbiy Trakya aile birligi”
sahipxanliqida caqirilghan gherbiy
Trakya Türkliri tetqiqat merkizining
qurultiyigha qatnashti.
« dawami »
Möhtirem Sherqiy Türkistanliq
Qerindashlirim hem Wetendashlirim:
Ötken yili 14 - séntebir Washin’gton
D.C da qurulghan Sürgündiki Sherqiy
Türkistan Hökümiti - Sherqiy Türkistan
musteqilliq dawasida yengi bir
burulush noqtisi boldi.
« dawami »
Öz
xewirimiz. Sürgündiki Sherqiy
Türkistan Hökümiti 2005- yili 1-ayning
9-küni saet 12:00~16:00 giche
Türkiyening Istanbul shehri
Zeytinburni oqutquchilar paaliyet
merkizide Sherqiy Türkistanliq we
Türkiyelik jamaetke hökümetning
qurulushi, ishliniwatqan xizmetler we
sürgündiki parlament toghrisida
etrapliq melumat berdi.
« dawami »
 Öz
xewirimiz. Qeshqer wilayetlik dölet
xewpsizlik idarisi 2004- yili
11-ayning otturilirida yash yazghuhchi,
shair, erkinlikning jarchisi
Nurmuhemmet Yasin (texelusi Örkesh) ni
xupiyane qolgha alghan.
« dawami »
Yaponiyede chiqidighan “Mainichhi
Shinbun” (Kündilik Gezit) ning muxbiri
Machida Yukihiko ependining 18-yanwar
Türkmenistanning paytexti Ashxabattin
bergen xewirige qarighanda,
Yaponiyening muawin tashqi ishlar
ministiri Aizawa Ichhiro ependi 17-
yanwar paytext Ashxabatta Türkmenistan
pirizdenti Niyazop bilen 1 yerim saet
söhbetleshken.
« dawami »
Abdureshit Iminjan oghli 1922- yili
9-ayning 7-küni Ili wilayiti Sumul
nahiye “Xunxay Mazar” yezisida dehqan
ailiside dunyagha kelgen. 1930- yildin
1934- yilghiche shu yeziliq mektepte
sawadini chiqarghan. 1935- yildin
1938- yilighiche xitayche
bashlan’ghuch mektepni, 1938- yildin
1941- yilghiche Ili milletler
gimnaziyisining xitayche sinipini
püttürgen.
« dawami »
Ataqliq Uygur temburçisi Nurmuhemmet
Tursun bilen uning singlisi Senewer
Tursun tembur kéçiligi ötküzüş üçün
jiddi teyyarliq körüwatqan mezgillerde
Şerqiy Türkistanning paytexisi yiri,
kök tamaka tijariti we emili hoquqi
qatarliqlarni Shendongluqlarga erzen
bahada sétip Şerqiy Türkistan
déhqanlirini qangqir qahşitiwatqan
qara qosaq Wanglequen idilogiye
sahesidiki Uygur ziyaliliriga qarita
zeherxende pilanlarni tüzüwatatti.<dawami>
• "Sherqiy
Türkistan Information Merkizi" (SH.T.I.M)
ning uçurliri Şerqiy Türkistan
Informasyon Merkizi teripidin
tayyarlanğan bolup, bu uçurlar Şerqiy
Türkistan we Uygurlarning bügünki
siyasiy, ijtima'i, diniy, medeniy -
ma'arip hem iqtisadiy jehettiki omomi
ehwalidin hewer béridu. Xitaylar
teripidin "Xinjiang Uygur Aptonom
Rayoni" dep atilip kéliwatqan bu
zéminning esli nami "Şerqiy Türkistan"
bolup, bu nam muşu muqeddes zéminning
heqiqi igiliri bolğan Uygurlar
teripidin qoyulğan we tarixtin boyan
atilip kelgen. Bügünki künde Şerqiy
Türkistan helqi kommunist Xitay
hakimiyitining mustemlikisi astida
zulum içide yaşimaqta.
• SH.T.I.M. ning wezipisi - Şerqiy
Türkistan we taşqi dunyadiki
Uygurlarğa munasiwetlik hewer -
uçurlarni toplap we retlep çiqip, uni
weten içi we sirtidiki xelqimizge we
dunya jamaetçilikige öz waxtida
anglitiştin ibaret.
• SH.T.I.M dunyaning herqaysi
jayliridiki özige biwasta qaraşliq
muxbirliri we wakaletçiliri teminligen
xewer uçurlarning rastliqiğa we
toğurliqiğa kapaletlik qilidu hemde
uning mesuliyitini öz üstige alidu.
Emma çet'el metbuatliri we xewer -
uçur merkezliri teripidin teminlengen
xewer - uçurlarning mesuliyitini öz
üstige almaydu.
• Sherqiy Türkistan Informatsiyon
Merkizimizning Meqsidi
Informatsiyon merkizimizning meqsidi,
Sherqiy Türkistan xelqining
idilogiyesige, Birleshken döletler
teshkilati Kisxiliq hoqoq omomiy
bayannamisida körsütülgen heqiyqi
demokratiye, kisxilik hoqoq, qanun
döwliti we öz teqdirini özi belgilep
yashash idiyesini singdürüsh,
shundaqla Sherqiy Türkistan xelqi azru
qilip kelgen milliy musteqilliq
ghaysining emelge eshishi üchün hizmet
qilish, Xitay hakimiyitining Sherqiy
Türkistan xelqighe qarita
yürgüziwatqan türlük kisxilik hoqoq
depsendicxilik qilmishlirini delil –
ispatlar bilen dunya jamaetcxilikige
anglitishtin ibaret bolup, merkizimiz,
1966 – yili 6 – ayning 1 – küni
Abdujélil Qaraqashning
riyasetcxilikide Germaniyening München
shehride qurulghan we merkizimiz
Germaniyede Qanuniy salahiyetke ige..
Sherqiy Türkistan Information Merkizi
Idare Hey'iti
| |
|
|
| |
|
|
| |
 |
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
1996 - 2004
© Uygur.Org
26.01.2008 11:27 A.Karakas |
|
|
