BBC Muhbirinining Uygurlar Heqqidiki Xewiri Xitay Hökümiti Teripidin
Tosqunluqqa Uchridi
Birtaniya Axparat Agintiliki 3-ayning 11- küni BBC xewiri xelqaragha
Uyghurlar we Uyghurlarning nöwetiki weziyiti toghursida xewer tarqati.
BBC muxpirliri nöwete Xitay toghurluk keng-kulamlik xewer tarqitishni
baxlighan bulup yeqinqi birqancha kündin buyan Xitayning taraqiyati,
xaliqara munasiwet, Taiwan ishliri qatarliq birqanche mesiller buyiche her
xil témilarda bir qanche kündin buyan xewer bérip kelean idi. Jüme kündiki
xewerda BBC muxpiri Uygurlar heqqide mehsus xewer ewetkan. Muxpir Sherqiy
Türkistangha bérip Uygurlarning hazirqi weziyiti, medinyiti, tarixi, Namrat
turmushi, kishlik hoqoq we diniy étiqat erkinliki jehetlerde toxtilip Xitay
kommunist hökümitining Sherqiy Türkistanni kontirol qilghandin buyan
Uygurlarning Xitaylar tarpidin qatiq kamsitiliwatqanliqi, kishlik-hoquq,
diniy étiqat erkinlikining kündin-kün'ga nacharliship kétiwatqanliqini
tapsili chüshendürdi.
Muxpir xewer ishlesh jeryanida Qeshqerdiki birqanche Uygurni ziyarat qilip
:{ " Siler özenglerni Uygur dep qaramsilar yaki Zhong Guoluq dap qaramsiler?"
dap sorighinida. Bir Uygur temtirgen we qorqan halda:" Elwete Zhong Guoluq
dep qaraymiz de.... " dep jawap bargen. Bu kishi mshu gapni dawatqanda uning
közidin birxil biaramliq chiqipturatti, chünki u kishi bu gapni özining
yürikidin dimigan idi. } dep chüshendürgen.
BBC muxpiri: " Uygur xelqi Xitaylardin köp jehetlerdin periqlinip turdighan
milat bulup bular kelgüsida özining mustaqil wetini bulushni chin-dilidin
arzu qilidu, lékin bulargha Xitay hojayinliri qattiq bésim ishlitiwatidu. ""
dap chüshendürwatqanda Xitay hökümet dairliri muxpirning tarqitiwatqan
xewirini üzüwetken. TV ikrani turupla qap-qara halatke kilip qarshi tereptin
uzulup qalghan. Lékin muxpir pütün xewerni BBC Axparat Agintiliqigha bir
amalar bilan tuluq yollap bergen.
Xitay dayirlirining xewerge tosqunluq qilish qilmishidin kéyin Birlashme
Agintliqi Internette bu heqte xewer bardi. Xewerde BBC muxpirining yuqurqi
xewerni tarqtish jaryanida Xitay hökümet dayirliri tarpidin buzghunqiliq
xarektirlik tosqunluqqa uchirghanliqi ilgiri sürülgen. Birlashme Agintliqi
yene Xitaylar puhralarning xhparat erkinlikini qattiq kontirok
qélwatqanliqini takitlidi. Muxpir buninggha misal qilip adette BBC qatarliq
chetel axparat xewerlirining Xitay hökümiti tarpidin körüshke
yolquyulmaydighan programilar hésaplindighanliqi, chetal muxpirliri Xitay
toghurluq xewer tarqatmaqchi bolsa qatiq cheklimige uchrawatqanliqini,
bulupmu kishlik hoquq we diniz étiqat toghursidiki xewerlerning
tarqilishigha qattiq béesim ishlitiwatqanliqini bildürgan.
Xewerde yene muxpirliq Xitaydiki xeterlik kesip chüshendürüp 60 din artuq
muxpirlarning Xitay hökümiti tarpidin tutqun qilinghanliqini bildürgen.
|