|
23 Neper Uyghur
Pakistan Saqchiliri Terpidin Weshilerche Öltürüldi
5-fewral Ghulja pajieside qanliq basturushtin
aman qalghan Hebibullah, Abdusattar (Ghuljidin) we Nuriddin (Aqsuning Shayar
nahiyisidin) qatarliq 3 yigit Qazaqistangha qéchip chiqqan.
Qazaqistangha qechip chiqqandin kéyin Almuta shehrige panalinip yerlik
Ughurlar bilen öylinip waqitliq yashash imkaniyitige erishken. Qazaqistan
hökümitining 5 -fewral Ghulja weqesige qatnashqan Hemit Memet, Ilays Zordun
we Qasim Meghpirlarni Xitay hökümitining bésimi bilen Xitaygha qayturup
bérishi bu 3 yashning Qazaqistandiki jismani bixeterligige eghir tehdit
bolghan bolup, bu 3 yigit bixeterlik üchün 1998-yildin kéyin Qazaqistanni
tashlap ailisi bilen Pakistan’gha qechip ketken.
1998-yildin 2005-yilghiche ular Pakistanning herqaysi rayonlirida muhajir
bolup yashighan.
Bu 3 aile 1998-yildin etibaren BDT ning Pakistandiki multijiler idarisi we
gherp doletlirining Pakistandiki elchixanilirigha siyasi panaliq tilep
qayta-qayta iltimas sun’ghan bolsimu 7 yilghice iltimasliri izchil ret
qilin’ghan.
Ular Pakistanning bir qanche sheherlirige yötkilip 2004–yilghiche dekke-
dukke ichide yashighan.
2004-yili ular Pakistanning Weziristan wilayiti Miranshang Rayonigha kélip
panahlan’ghan. Bu yil etiyazdin bashlap ular Miranshang rayundimu bixeter
yashyash imkaniyitidn mehrum qelip bashqa yerge yökülüp kétish qararigha
kelgen.
2005-yili 7 - ayning otturilirida bu 3 ailidiki 23 kishi bixeter jay izdep
yolgha ciqqan. Ularning ichide 60 yashliq bir momay, 70 yashtin ashqan bir
momay, 5 er, 5 ayal, 6 ayliq bowaqtin 15 yashliqqiche 6qiz, 5 oghul bolup 11
osmur bar iken.
23 kishi bir Toyota we bir jip mashina bilen Miranshan rayonidin yolgha
chiqqan. Ular Weziristan- Miranshang tashyolida Pakistan qoralliq
saqchilirining qattiq tekshürüshige uchrighan. Tekshürüsh jeryanida
Pakistanliq ikki saqchi 60 yashliq we 70 yashliq momaylarni miltiqning
payniki bilen urghan, bu haqaretke chidimighan yashlar saqchilargha
naraziliq bildurgen. Jidel ulghiyip etraptikilermu toplinishqa bashlighan,
shuning bilen etrapni Pakistan saqchiliri qorshawgha alghan bolup, 3 aililik
23 kishini töt tereptin oqqa tutup hemmeylenni qara-qoyuq qirip tashlighan.
Ölgenning üstige tepkendek, Pakistan saqchiliri ular heydep kelgen Toyota we
jep mashinini raketa bilen étip köydürüp tashlighan.
Bu qirghinchiliqtin kéyin etraptiki jamaet neq meydan’gha kélip kichik
balilarning bedinidin ayrilghan put-qollirini körüp ghezeplen’gen puqralar
saqchilargha ghezeplen’gen we saqchilargha qoralliq hujum qilghan.
Bu weqedin xewer tapqan Pakistanning yuquri derijilik herbi we saqchi
xadimliri xelqtin özur tilep bu weqeni öz jayida bésiqturwétken we weqe yüz
bergen jaydiki jesetler hemde raketa étip köydürülgen aptomobillarning
küligiche Pakistan saqchiliri élip ketken.
Pakistan hökümiti kommunist, fashist dosti Xitaydin Sherqiy Türkistan
xelqini qirghin qilish, hechqandaq mes’uliyet ötimeslik, ya özi qirip
tashlash, yaki Xitay jallatlirigha mejburi ötküzüp berip xizmet körsütüshtek
jinayi qilmishlar bilen uzun yillardin béri shughullinip kelmekte.
Pakistan saqchi dairiliri özlirining diniy qerindishi bolghan Sherqiy
Türkistan xelqini, jümlidin Uyghur musulmanlirini Xitay tajawuzchilirigha
tutup bérish, özliri ziyankeshlik qilish, Xitaylardin “mukapat élish”,
Uyghurlarni qirip öltürüsh, qisqisi Xitay tajawuzchilirining irqiy
qirghinchiliq we dölet terrorluq heriketliride Xitaylar bilen til
biriktürüshtek jinayi qilmishlar bilen shugullinip kelmekte.
Xelqara jemiyetning we Sherqiy Türkistan xelqining bu qanliq qirghinchiliqqa
qattiq inkas qayturushini soraymiz.
Sherqiy Türkistan Axbarat Merkizi
2005-yili 9-ayning 20-küni
|
