|
Sherqiy Türkistan we Tibet Rayonliridiki Ensizlik Weziyiti
Büyük esirning 24-awghust Yaponiyedin bergen
xewirige qarighanda, Xitayning Uyghur aptonom rayonidiki weziyet qayta
dawalghushqa yüzlen’gen bolup kishilerning diqqitini jelp qilmaqta.
Awistiraliyening Xitay herbi ishliri mutexesisi Martine Andrew Uyghur
aptonom rayoni bilen Tibet aptonom rayonida qoralliq qarshiliq
heriketlirining köpiyiwatqanliqini tilgha elip, eger Uyghurlar bilen
Tibetlerning musteqilliq jengchiliri aktip qarshiliq qilsa, ikki aptonom
rayonda qoralliq qalaymiqanchiliq köpiyidu, dep körsetti.
Amerikida chiqidighan “Washin’giton pochta” gezitide xewer qilin’ghan
Amerika dolet mudapiye bash ministirligining xewirige qarighanda,
Awistiraliye hawa armiyisining pensiyige chiqqan Andrew öz esiride
körsetkinidek, Tibetkler bilen Uyghurlarning mutleq köp sandikisi Xitayni
mustemlikichi, tajawuzchi, dep qaraydu. Amerika merkizi axbarat idarisi
(CIA) 1950- yillardin bashlap 1960- yillarghiche Tibet pidai jengchilirining
qoralliq ,kurishige yardem bergen bolup, hazirmu nurghun Tibetler qoralliq
küreshning unumluk bolidighanliqini obdan bilishidu. Bu muhim amillar ikki
aptonom rayonda qoralliq qalaymiqanchiliqni tedriji köpeytishning
ehtimalliqini körsitip turidu.
Xitay hokumiti Uyghur musteqilliq küchliridin bashqa, yeqinda ish-qur
polkliridiki xitaylar xitay dairiliri otturisida köp qetim qoralliq toqunush
yüz bergenlikimu muqimsizliqning muhim amiliridin biri bolup hesaplinidu.
Xinjiang Uyghur aptonom rayonining musteqilliq herikiti bilen
shughullinidighan Sherqiy Türkistan axbarat merkizi 8-ayning beshida ish-qur
polkliridiki xitaylarning öz yurtlirigha qaytip ketish teliwining ret
qilinishi bilen qoralliq qarshiliqning dawam qiliwatqanliqini xewer qilghan
idi. Bu weqe tupeylidin Xinjiang herbi rayoni dolet mudapiye seperwerlik
yighini echip ish-qur polklirigha bolghan bashqurush we nazaretni kücheytip,
zor kölemdiki qoralliq topilang yüz berishning aldini elish toghrisida
buyruq chüshürgen. Xitay dairiliri ish-qur polkliri jaylashqan yerlerge
yuquri sezimchanliqtiki sin alghu aparati orunlashturghan.
Xitayda chiqidighan eqim mesililiri gezitining xewirige qarighanda, xitay
kompartiyisi armiyisi Uyghurlarni terrorist qilip körsitishni toxtatmighan
bolup, Uyghur aptonom rayonidiki axbarat torlirini qamal qilip muqumsizliq
sewebidin dekke-dükkige chüshken.
Sherqiy Türkistan Axbarat Merkizi
(Ertekin hazirlidi)
Xewer Menbesi:
http://www.epochtimes.jp/jp/2005/08/html/d11212.html
|
