Dalaylamaning Kélar Ayda Amerikini Ziyaret Qilghanda Bosh Bilen Körüshish
Éhtimali Bar Ikken
Amerikining bir kishlik hoqoq teshkilatning
ashkarlishiché Tibetlerning meniwi dahisi Dalaylama kélar ayda
Washen’gitonda 10 künlük ziyarette bolidiken, shu waqitta unung Amerika
pirizinti Bosh bilen körüshüsh éhtimali bar ikken.
BBC ning 20 - öcteberda xewer bérishiché bash shitapbi Amerika
washen’gitondiki “XelqaraliqTibet herkitini meniwi jehetin qoghdash”
teshkilatining déyishiche, bu yil 70 yashqa kirgen Dalaylama 8 - Noyabirdin
bashlap Amerikining paitextige bolghan ziyaritini bashlaydiken, pilan
qilishche Amerika pirizinti Bosh bilen merkizi komutitiki hem muhim parlamit
ezaliri bilen körüshmekchi ikken.
Pirizdint Bosh 2001-yili tunji qétim Amerikining Pirizdinti bolghnadin kéyin,
Xitayning qarshi turushigha qarimastin, Dalaylama bilen körüshken.
Bosh axerqi q,etem Dalay lama bilen Aq saraydiki turalghusida körüshken
bolup, Amerikining sabiq pirizdinti Kélontoning Aq saraydiki resmi hizmet
bölümide Dalay lama bilen kürüshken usulidin saqlanghan iddi.
Beijing, Tibet Xitayning ayrelmas bir qismi dep qaraydu , biraq Dalay lama
Tibetning musteqilighini qollaydighan diniy dahi.
“Xelqaraliq Tibet herkitini meniwi jehettin qoghdash” teshkilatining
körsütishiche , bu qétimliq Dalay lamaning Amerikigha ziyaret qilishi
“halqilliq peitte” élip bérilghan bolup, Tibet xelqighe nisbeten bir tarixi
ashqushluq peit ikken.
Bu yil Iyolda Xitay hökümet wekiliri Dalay lamaning pewqilade elchisi bilen,
Shiwitsariyening paitexti Bérinda ikki terepning cheteldiki tunji qétimliq
körüshishini ötkezdi.
Xitay hökümiti 2002-yili Dalaylama bilen biwaste sözlishishini eslige
keltürgendin buyan, bu hem ikki terepnin g 4-qétém körüshishi.
Dalaylama 1959-yili Tibetin qéchip chiqip ketkendin béri Hindistanda
sürgündiki hömümet qurup, shu yerde turup kelmekte.
Kishlik hoqoq ittipaqi “xelqara alahide kechürüm” teshkilatining seyshenbe
küni ipadilishiché bu teshkilat Boshqa xet ewetip Boshning kélar ayda
Xitaygha ziyaret qilghanda Xitay nezer bent qilghan Dalay teripidin
békitilgen yash benchien lamaning izdérigini sürüshtirishini telep qilidiken.
Tibetining oninchi benchienlamasi ölgendin kéyin, Dalay lama 1995-yili
mayday bir ösmurni banchanlama qilip békitken iddi, biraq bu Xitay
hökümitining étirap qilishigha érishelmigen, Xitay hökumiti bashqa bir
ösmürni 11-banchan lama qilip békitken iddi.
Tibetning 16 yashliq benchen lamasi we ayilisi 1995-yili mayda Xitay hökümet
dayirliri teripidin élip kétilip, hazirghiche körünüp baqmighan.
Warislar
|