EAST  TURKISTAN  INFORMATION CENTER

Sherqiy Türkistangha Musteqilliq, Erkinlik We Démokratiye !

MAUZULAR:

 

SHERQIY TÜRKISTAN

 

DINIY SAHIPEI

 

TARIH SAHIPISI

 

KISHILIK HOQUQ

 

IQTISADI SAHIPE

 

EDEBIYAT SAHIPISI 

 

ETIC DOKLATI

 

OSMURLER SAHIPISI

 

REAL MEDIA FILIMLER 

 

UYGUR TESHKILATLIRI 

 

ALAQE ADRISI

 

HAWARAYI 

 

ARHIP KÖRÜNÜSHLE

 

PIKIR DEPTIRI

 

DUAT ARHIBI 

 

MUHIM LINKLER  

 

   Sherqiy Türkistan Axbarat Merkizi

| |   Sherqiy Türkistan  | |  Zhunggou - Taiwen  | |  Xelq'ara   | |

2005 - yili 10 - ayning 20 - küni

Dalaylamaning Kélar Ayda Amerikini Ziyaret Qilghanda Bosh Bilen Körüshish Éhtimali Bar Ikken

Amerikining bir kishlik hoqoq teshkilatning ashkarlishiché Tibetlerning meniwi dahisi Dalaylama kélar ayda Washen’gitonda 10 künlük ziyarette bolidiken, shu waqitta unung Amerika pirizinti Bosh bilen körüshüsh éhtimali bar ikken.

BBC ning 20 - öcteberda xewer bérishiché bash shitapbi Amerika washen’gitondiki “XelqaraliqTibet herkitini meniwi jehetin qoghdash” teshkilatining déyishiche, bu yil 70 yashqa kirgen Dalaylama 8 - Noyabirdin bashlap Amerikining paitextige bolghan ziyaritini bashlaydiken, pilan qilishche Amerika pirizinti Bosh bilen merkizi komutitiki hem muhim parlamit ezaliri bilen körüshmekchi ikken.

Pirizdint Bosh 2001-yili tunji qétim Amerikining Pirizdinti bolghnadin kéyin, Xitayning qarshi turushigha qarimastin, Dalaylama bilen körüshken.

Bosh axerqi q,etem Dalay lama bilen Aq saraydiki turalghusida körüshken bolup, Amerikining sabiq pirizdinti Kélontoning Aq saraydiki resmi hizmet bölümide Dalay lama bilen kürüshken usulidin saqlanghan iddi.

Beijing, Tibet Xitayning ayrelmas bir qismi dep qaraydu , biraq Dalay lama Tibetning musteqilighini qollaydighan diniy dahi.
“Xelqaraliq Tibet herkitini meniwi jehettin qoghdash” teshkilatining körsütishiche , bu qétimliq Dalay lamaning Amerikigha ziyaret qilishi “halqilliq peitte” élip bérilghan bolup, Tibet xelqighe nisbeten bir tarixi ashqushluq peit ikken.

Bu yil Iyolda Xitay hökümet wekiliri Dalay lamaning pewqilade elchisi bilen, Shiwitsariyening paitexti Bérinda ikki terepning cheteldiki tunji qétimliq körüshishini ötkezdi.

Xitay hökümiti 2002-yili Dalaylama bilen biwaste sözlishishini eslige keltürgendin buyan, bu hem ikki terepnin g 4-qétém körüshishi.
Dalaylama 1959-yili Tibetin qéchip chiqip ketkendin béri Hindistanda sürgündiki hömümet qurup, shu yerde turup kelmekte.
Kishlik hoqoq ittipaqi “xelqara alahide kechürüm” teshkilatining seyshenbe küni ipadilishiché bu teshkilat Boshqa xet ewetip Boshning kélar ayda Xitaygha ziyaret qilghanda Xitay nezer bent qilghan Dalay teripidin békitilgen yash benchien lamaning izdérigini sürüshtirishini telep qilidiken.

Tibetining oninchi benchienlamasi ölgendin kéyin, Dalay lama 1995-yili mayday bir ösmurni banchanlama qilip békitken iddi, biraq bu Xitay hökümitining étirap qilishigha érishelmigen, Xitay hökumiti bashqa bir ösmürni 11-banchan lama qilip békitken iddi.
Tibetning 16 yashliq benchen lamasi we ayilisi 1995-yili mayda Xitay hökümet dayirliri teripidin élip kétilip, hazirghiche körünüp baqmighan.

Warislar


© Uygur.Org  20.10.2005 10:38   A. Qaraqaş