Zeherlik Chikimlikke Munasiwetlik Köp Sorilidighan Suallar

Mehmet Emin

Zeherlik chikimlik digen nime?

Zeherlik chikimlik diginimiz adem bedinige kirgendin kéyin, nirwigha biwaste tesir qilip, hayajanlinish, zoqlunush, béshi qéyish, yengdesh, uyqusi kélish, hawada leyligendek bolush qatarliq tuyghularni peyda qilidighan maddilarni közde tutidighan bolup, adem bu xil maddilarni bir mezgil istimal qilghandin kéyin, bedende bir xil tayinish peyda qilip, beden bu xil maddidin ayrilalmaydighan bolidu. Waqitning ötüshige egiship, adem bedinidiki nurghun ezalar bu xil madda teripidin biwaste zehmige uchirap, beden zeyipliki kilip chiqidu.

Doxturhanida ishlitilidighan mes qilish dorisi, aghriq peseytish dorisi, nirwini hayajanlandurush, zoqlandurush dorisi, nirwini téchlandurush dorisi qatarliq dorilarmu zeherlik chikimlik yaki zeherlik chikimlik katigoriyesige kiridighan yaki konturul qilinidighan madilar türige kiridu.

Zeherlik chikimlikni yeni xiroyinni tünji qétim chekkende qandaq alametler bolidu?

Kishiler bilip bilmey tunji qétim hiroyinni chekkendin kéyin uzun otmeyla hayajanlinish, zoqlunush, tirisi qizziq yaki qizzirip qilish, eghizi qurush, bash aghrish yaki bash qéyish, uyqusi kélish qatarliq tughya yaki alemetler korulidighan, bir nechche saet dawam qilghandin kéyin asta asta yoqap kétidu we pütünley eslige kilidu.

Kishiler zeherlik chikimlikke qandaq ugunup qalidu?

Kishiler zeherlik chikimlikke deslepte uchurashqanda, qizziqish we hayajan tuyghusi bolidu. Köpünche kishiler birer qétim chekkenge hich nime bolmaydighu dep qarishidu. Bir nechche kün ötkendin kéyin yene birerni chekküsi kildu. Bu waqitta peqetla rohi jehettiki bezi qizziqishtin bashqa, beden jehette alahide tayinish bolmaydu. Kishiler eger iradige kilip, ikkinji yiqin kelmey dise, asanla tashlap kiteleydu. Emiliyet az bir qisim kishiler ikkinchilep ighizigha almisimu, biraq köpünche kishiler undaq qilmaydu. Bu kishiler zeherlik chikimlikning peyda qilghan sizimige qiziqish, bashqilarning zorlishi, keypiyatining yaxshi bolmasliqi, turmush we xizmettiki kongelsizlik qatarliq herxil sewepler tupeylidin, zeherlik chikimlikni istimal qilishni dawamlashturidu. Netijide deslepke rohi ihtiyajdin tereqqi qilip, kéyinche bedenning ihtiyajigha aylinidu. Nepes yoli arqiliq istimal qilishtin bilektiki qan tomurgha okul qilip urush arqiliq istimal qilishqa tereqqi qilidu. Bu mezgilde zeherlik chikimlikni tashlash sel qiyingha toxtaydu, biraq irade bolsa yenila dawalap saqayitqili bolidu.

Zeherlik chikimlikke resmi xumar bolup qilish üchün qanche uzun waqit kétidu?

Zeherlik chikimlikke yeni xiroyingha xumar bolup qilish diginimiz xiroyin chekkuchilerning xiroyingha bolghan rohi we jismani jehettiki tayinishini közde tutidighan bolup, adem xiroyingha resmi xumar bolghandin kéyin xiroyin chikishni derhal toxtatsa nurghun biaramliq alametliri korulidu.

Adem zeherlik chikimlik yeni xiroyin bilen tunji qétim uchirashqandin bashlap pütünley xumar bolup qalghiche bolghan waqit oxshimighan kishilerde ohshash emes bolup, bu shu ademning beden ighirliq we qeddi qamet ehwali, chekken zeherlik chikimlikning sapliq derijisi, her qétimda chekken miqdari, her kuni chekken qétim sani we istimal qilish usuli yeni nepes yoli arqiliqmu yaki tomurgha okul qilip urush arqiliqmu digendek köp xil amillar bilen munasiwetlik bolup, adette 2, 3 ay etirapida andin resmi xumar bolup qalidu. Eger xiroyin chekkuchi oruq wijik bolsa, chekken xiroyinning sapliq derijisi yuquri bolsa, her qétimda chekken miqdari köp bolsa yaki her kuni chekken qétim sani köp bolsa xumar bolush tiz bolidu. Eger xiroyin chekkuchi qeddi qametlik bolsa, beden ighirlighi eghir bolsa, chekken xiroyinning sapliqi töwen bolsa, arilap arilap chekken bolsa xumar bolush asta bolidu, xumar bolush üchün ketken waqit uzun bolidu.

Zeherlik chikimlikke xumar bolup qalghuchilarda qandaq alametler bolidu?

Kishiler zeherlik chikimlikke ugunup qalghan deslepki mezgilde, özining zeherlik chikimlik chikidighanliqini nahayti mexpi tutidu, hemde alahide alametler bolmaydu, shunga bashqilar teripidin asan sizilmeydu. Kéyinche zeherlik chikimlik chekken waqitning uzurishi, we istimal qilghan zeherlik chikimlik miqdarining köpiyishige egiship, xumar qilishqa bashlaydu, shuning bilen töwendiki alametler ilgiri kéyin bolup korilidu.

1. Tola esnesh, uyqusi kélish.
2. Burnidin we közidin su iqish, yaki zukamda bolidighan alametler korulush.
3. Közi we burnining etirapi, bashta qiziriwilish, kéyin sel qaridap qilish.
4. Yurek soqush we nepisi tizlishish
5. Bash chingqilip aghrish.
6. Bedenliri siqirap aghrish
7. Muskullar qitishish yaki boshap kétish.
8. Közliri olturshup kétish, oruqlap kétish.
9. Put qoli yaki bedini titiresh.
10. Qan tomur bolupmu kok qan tomuri yipiship qilish, qan aylinish rawan bolmasliq.
11. Eqil paraset, tepekkur, iside saqlash qabiliyiti ajizlash we yaki yoqash.
12. Nepes qiyinlishish, dimi siqilish.
13. Yandurush we yaki ighizidin köpük yinish.
14. Xiroyin chekkusi kelgende yaki xumari qozghalghanda asan ichi surulush.
15. Eghir ayaq bolsa, balisi chushup kétish, oluk yaki ghelite bala tughup qilish.
16. Asan opke yalghi bolup qilish yaki beden asan yallughlinip qélish.
17. Eghir bolghanda, nepes ighir derijide tosalghugha uchirap ölüp kétish.

Zeherlik chikimlikning ziyini we aqiwiti nimilerdin ibaret?

Adem zeherlik chikimlik chikishke ugunup qalghanda nurghun yaman aqiwetlerni keltürüp chiqirip, özige, ahilige we jemiyetke tesewur qilghusiz yaman aqiwetlerni keltürüp chiqiridu.

1. Yalghanchiliq we adem aldash.
2. Oyide pulgha yaraydighan nersilerni sitip, tamakigha almashturup chikip tugushtush.
3. Wijdan, eqil paraset, tepekkur, ghurur, mesulyetchanliq digenlerni yoqutush.
4. Tiximu köp kishilerge zeherlik chikimlik chikishni ugutush.
5. Oghurluq qilish, adem bulash, we her xil jinayi qilmishlarni sadir qilish.
6. Insan qilipidin chiqish, meyli ata ana, aka uka we aqa singillar bolsun, hichqandaq insanni nezirige ilmasliq we yaki ulardin tep tartmasliq.
7. AIDS kisilini özige yuqturiwilish we uning jemiyette tarqilishigha turtke bolush.
8. Pul yaki aq tamaka üchün adem olturush.

Uyghur Rayunida istimal qiliniliwatqan zeherlik chikimlikler asasliqi nimilerdin ibaret?

Uyghur Rayunida zeherlik chikimlik chikiwatqanlarning mutleq köp qismi nepes yoli arqiliq yaki bilekke okul qilip urush arqiliq istimal qiliwatqini xiroyin yaki heyloyin (heroin , 海洛因, 二乙酰吗啡) bolup, kishiler arisida aq tamaka depmu atilidu. Undin bashqa neshe, bash chayqash komilekchisi (YAO TOU WAN), BING DU qatarliq zeherlik chikimliklermu bar.

Xiroyin mofi (morphine, 吗啡) din yasalghan bolup, tebi ösidighan epiyun guli (poppy plant, 罂粟) dep atilidighan bir xil osumluktin tallap ilinidu, adette parshoksiman bolup, aq yaki qongur renglik ikki xil bolidu, aq rengdikisi, ela supetlik bughday unigha ohshaydu.

Uyghurlar arisidki zeherlik chikimlik chekkuchilerning kunsayin iship birishigha sewep bolghan amillar nimilerdin ibaret?

1. Qanun tuzumning mukemmel bolmaslighi, yeni qanun ijira qilghuchilarning chirikliki we qanunning toluq ijira bolmaslighi. Hemmimizge melum bolghunidek qanunda zeherlik chikimlikni ilip sitish qanunsiz dep iniq belgulengen bolsimu, biraq zeherlik chikimlik satquchilarning köp qismi yenila qanuni jawapkarliqqa tartilmaywatidu.
2. Kishilerning exlaqi pezilet ölchimining töwenlishishi, yashlar arisidiki dini terbiyening kem bolushi we dini itiqatning suslishishi.
3. Ihtizadning tereqqi qilishigha egiship bay kembighellik periqining chongiyishi, namiratliq we ishsizliqning köpiyishi.
4. Yashlarning jemiyetke we kelgusige bolghan ishenchisining töwenlishishi, rohi jehettin chüshkünlishishi we umidsizlik qarashta bolushi, turmushta melum nersilerni yaki sizimni qoghlushup, hewesning keynige kirishi.
5. Ata anining balilargha bolghan terbiyening ajizlishi, ata ananilarning nurghun sewepler tupeylidin balilargha serip qilghan wahtining azlap kétishi, eneniwi ata ana we bala munasiwetlirining suslishishi.
6. Kishilerning jeherlik chikimlikning shexsige, ahilige we jemiyetke ilip kilidighan ziyinigha bolghan tonushining töwen bolushi we uninggha sel qarishi.

Qandaq qilghanda kishilerning zeherlik chikimlikke ugunup qilishning aldini algxili bolidu?

1. Hokumet qanuni tuzumni mukemmelleshturushi we saghlamlashturushi, qanun ijira qilghuchilar arisidiki chiriklikni tugutushi, zeherlik chikimlik sodisi bilen shughullanghanlarni qattiq jazalishi we zeherlik chikimlining jemiyette yamirap kétishni qattiq tizginlishi kérek.
2. Kishilerning exlaq pezilet olchimini yuquri kötürüsh, yashlargha dini jehettin teribiye ilip birip, itiqadni kuchaytish kérek.
3. Dinning kishiler qelbidiki orni we kuchidin toluq paydilinip, michit we dini sorunlarda zeherlik chikimlik chikishning ikkila dunyada ighir guna bolidighanliqini teshwiq qilish kérek.
4. Mekteplerde meyli bashlanghuch we otura mektepte bolsun, zeherlik chikimlikning jemiyetke we ahilige ilip kilidighan ziyinini teshwiq qilish, bu jehettiki terbiyeni kuchaytish kérek.
5. Ata anilar balilirigha köprek waqit serip qilishi, balilirining nime oylawatqanlighigha kongul bolushi, ular bilen bolghan hisiyatni kuchaytishi we öz ara ishench peyda qilish kérek. SHundaqla balam tihi kichik, zeherlik chikimlik digen nersini bilmeydu dimey, 5 yilning 10 yilning kéyinki ishlarni közde turup, kichik wahtidin tartip terbiyeni küchaytish kérek.
6. Ata anilar yishigha toshmighan balilarni pul tépish üchün bashqilarning bolupmu natonush kishilerning keynige silip qoymaslighi lazim.
7. Bay kembigheliq periqni töwenlitip, kembighellik we ishsizliqni tugutush kérek.
8. Zeherlik chikimlik chekküchilerge herguz yumshaq köngellik qilmasliq, konturol qilish bilen dawalashni birleshturup, ularning zeherlik chikimliktin baldurraq qol uzishige yardem birish kérek.
9. Toghura dunya qarashni tiklep, turmushqa toghura muhamile qilish, özige, ahilisige, millitige we jemiyetke mesul bolush rohini tiklesh kérek.

Adem zeherlik chikimlikke yeni xiroyingha xumar bolup qalghandin kéyin chikishni derhal toxtatqili bolamdu?

Adem bir mezgil zeherlik chikimlik yeni xiroyin chekkendin kéyin, xiroyinning miqdarini we chikish qétim sanini uzluksiz ashurush arqiliq andin öz ihtiyajini qanduridu. Bu zeherlik chikimlik yeni xiroyin chekkuchilerning xiroyingha bolghan jismani we rohi jehettiki tayinishini kunsayin kucheytidu, shuning bilen tiz xumar bolup qalidu. Eger bu waqitta xiroyin chekkuchi xiroyin chikishni derhal toxtatsa, bir nechche saettin kéyin uhliyalmasliq, muskul we songek qattiq aghrish, ichi surulush, qusush, titiresh, tonglash qatarliq alametler korilidu, we bu alametler 48 saettin 72 saet ariliqida eng yuquri basquchqa yitidu, bir heptidin kéyin asta asta yaxshi bolup qalidu. SHunga xiroyinni tashlashqa irade qilghan kishi qattiq iradige kilip, mushu bir heptige berdashliq birishi kérek.

Eger adem bedining xiroyingha bolghan tayinishi nahayti ighir bolsa, yeni uzun muddet xiroyin chekken adem xiroyin chikishni derhal toxtatqanda hayati hewepke uchurishishi mumkin. Bundaq ehwal astida eng yaxshisi doxturgha korunup, doxturning yardimi arqiliq xiroyin chikishni asta asta tashlishi kérek.

Zeherlik chikimlikke yeni xiroyingha xumar bolup qalghanlarni dawalashning amali barmu?

Zeherlik chikimlikke xumar bolup qalghanlarni dawalashning eng unumluk amali irade, yeni qattiq irade bolghandila andin dawalash unumluk bolidu, herqandaq dawalash iradisi kochluk bolghanlardila yaxshi unum biridu. Kuchluk irade bolmaydiken, herqandaq dawalashning hemmisi bakar. Xumar bolghanlar bir mezgil dawalinip, saqayghandek qilghan bilen, dawalashta ishletken dorilarning hemmisi yene mushu xildiki dorilar bolghachqa, xumar bolghuchining eng ahirqi aqiwiti yenila iradige baghliq bolidu.

Hazir qolliniwatqan dawalash usuli bu xildiki dorilarni arilap ishlitish arqiliq, asta asta xumardin tohtutush bolup, dawalash wahti, zeherlik chikimlik chekkuchining tarihining uzun qisqiliqi, zeherlik chikimlikning turi, sapliq derijisi we istimal qilish usulliri bilen munasiwetlik. Zeherlik chikimlikni chikish tarihi qanche uzun bolsa, chekken zeherlik chikimlikning supiti qanche yuquri we sap bolsa, her kuni istimal qilghan miqdari qanche köp bolsa, okul qilip urushqa adetlengen bolsa, dawalashqa kétidighan waqit uzun bolup, dawalash nahayti qiyingha toxtaydu. Shunga eng yaxshisi, özining hata yolgha mingip qalghanlighini sezgen haman yaki zeherlik chikimlik chekkinige pushayman qilghan haman, derhal qattiq iradige kilip, wahtida dawalinip, bu aq alwastidin wahtida qol uzush kérek.

Ahirda qoshumche qilidighinim, bizni hichkim qutulduralmaydu, shunga biz choqum özimizge, ahilimizge, öz helqimizge we millitimizge mesul bolushimiz, özimizni, öz hayatimizni qedirlishishimiz, millitimizning kelgusige we istiqbaligha kongul bolushimiz kérek. Bolmisa ahirda ziyan tartquchi özimiz bolimiz, pushayman mengu ornigha kelmeydu.