Rafto Mukapati

   Mehmet Emin

Rafto Mukapati dunyadiki nopuzluq mukapatlarning biri bolup, Norwigiyelik kishilik hoquq paliyetchisi Thorolf Raftoning kishilik hoquq jehettiki tohpisini hatirlesh we uning rohini tihimu rawajlandurush mehsitide, Norwigiyediki Thorolf Rafto Kishilik Hoquq Fondi teripidin dunyaning herqaysi jayliridiki kishilik hoquqni qoghdashta kozge korunerlik tohpe qoshqan shehis we kolliktipke birilidighan mukapat bolup, bu mukapatning mehsiti erkinlik rohini, siyasi we soda erkinligini ilgiri surush, Thorolf Raftoning rohini dawam etken shehis we kolliktipni righibetlendurush we hormet qilishtin ibaret.

1987-yilidin 2004-yilighiche jemi 13 shehis we 6 kolliktip Rafto Mukapatigha irishken bolup, bu 14 shehisning ichide jemi 3 kishi kiyin Nobel Tichliq Mukapatigha irishken. Ularning biri Birmiliq Aung San Suu Kyi bolup, 1990-yili Rafto Mukapatigha, 1991 Nobel Tichliq Mukapatigha irishken. Ikkinjisi Jenubi Koriyelik Kim Dae-Jung bolup, 2000-yili Rafto we Nobel Tichliq Mukapatigha irishken. Ularning uchunjisi Iranliq Shirin Ebadi bolup, 2001-yili Rafto Mukapatigha, 2003-yili Nobel Tichliq Mukapatigha irishken. Yiqin kelguside Uyghur anisi Rebiya Kadeermu Nobel Tichliq Mukapatigha irishkusi.

Rafto Mukapatigha Irishkenler:

1. 1987-yili Chihisliwagiyelik Jiri Hajek
2. 1988-yili Estaniyelik Trimi Velliste
3. 1989-yili Romaniyelik Diona Corena
4. 1989-yili Wingiriye FIDEZ
5. 1990-yili Birmiliq Aung San Suu Kyi
6. 1991-yili Rosiyelik Jelena Bonner
7. 1992-yili Kambodijaliq Preah Maha Ghosanander
8. 1993-yili SHerqi Timor Helqi
9. 1994-yili Turkiyelik Leyla Zana
10. 1995-yili Rosiye Eskerlirining Apisi
11. 1996-yili Italiye Palermo Anno Uno
12. 1997-yili Romaniye Helqi
13. 1998-yili Tayland ECPAT
14. 1999-yili Belarus Genadij Grusjevoj
15. 2000-yili Jenubi Koriyelik Kim Dae-Jung
16. 2001-yili Iranliq Shirin Ebadi
17. 2002-yili Gheribi Saharaliq Sidi Mohammed Daddach
18. 2003-yili Eritrealiq Paulos Tesfagiorgis
19. 2004-yili Uyghur Anisi Rebiya Kadeer