Shiwetsiye Uyghur Medeniyet Merkizi Uyghur Aptonom Rayoni Qurulghanliqining
50-yilliqi Munasiwiti Bilen Yighilish Ötküzdi
Öz xewirimiz: Shiwetsiye Uyghur medeniyet
merkizi 2005 - yili 9 - ayniing 30-küni Stockholmda atalmish Shinjiang
Uyghur aptonom rayoni qurulghanliqining 50 yilliqi munasiwiti bilan chong
yighilish ötküzüp, Xitay hökümitiniing atalmish aptonomiya tantanisiga
naraziliq bildürdi.
Bu yighinda Xitay tajawuzchi hökümatning Uyghur
rayonoda aptonomiye yürgüzgen 50 yildin buyanqi yérim esir waqitta Uyghur
xalqining insaniy heq- hoquqlirini qanchilik derijide depsende qilghanliqini
pekitlar asasida eslep ötüshti. Bu yighilishta shundaq diyildiki: 1949-yili
Xitay tajawuzchiliri Sherqiy Türkistanni ishghal qilghanda Xitaylar yerlik
ahalining 4 pircentini igellaytti, Uyghurlar bolsa 70 pircentini teshkil
qilatti. Hazir bolsa ehwal jiddi özgürgen bolup hazir Xitaylar omumi
ahalining 46 picentini, Uyghurlar bolsa 40 pircentini teshkil qilidighan
haletke chüshüp qalghan.
Gerche Sherqiy Turkistan bayliqi nahayiti mol
rayon bolsimu, Xitay tajawuzchiliri bayliqlarni echish jeryanida bu jayning
igiliri bolghan Uyghurlargha hechqanche payda yetküzmey, aksiche Uyghur
xelqi téximu namratliship kétiwatmaqta, buning netijiside bu yerde milli
ziddiyetler jiddi éghirliship Uyghurlarning naraziliq pikirliri ewij almaqta,
Uyghurlarning yashash hokuqliri qattiq dexli teruzge uchrighanliqtin
ziddiyetlarning aldini alghili bolmaydighan derijige yetkan.
Bu yighinda Uyghur jamaatchiliki Xitay hökümitining Uyghur xelqige qaratqan
köp tereplimilik basturishini tohtutup, Uyghurlarning heq hoquqlirini
özlirige qayturup bérishi kérekliki we dunya jamaetchilikining Uyghur
xelqining ahu zarlirini anglap yardam qilishini ötündi. Bu yighin yene
Uyghur xelqining Xitaylar yasap körsetken aptonomiyisige emdi hergiz
aldanmaydighanliqi, muqqadas Sherqiy Türkistan dölitining eslige kélishi
üchün dawamliq ténch yollar bilen köresh qidighanliq iradisi bildürüldi.
|