ana sahipe
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
8

Heptilik Siyasiy Ilmiy Gezit - Sherqiy Türkistan Informasyon Merkizi Nesir Qildi

8 ) Milliy Inqilapning Böshügi Aqtu Nahiyesining Qisqiche Ehwali

Köpchilikke melum bolghinidek, 1990 – yili 4 – ayning 5 – küni Dehqanlar qozghiliqi yüz bergen mesh’hur Barin yézisi bilen, 2007 – yili 1 – ayning 5 – küni milliy küreshchiler bilen Xitay armiyesi otturisida keng kölemlik qoralliq toqunush yüz bergen Kosrap yézisining her ikkisila Qizilsu Qirghiz aptonom oblasti > qarmighidiki Aqtu nahiyesige tewe.

Aqtu nahiyesi Sherqiy Türkistanning jenobidiki Pamir igizlikining sherqiy qismigha, Tarim oymanliqining gherbi qirghiqigha jaylashqan bolup, nahiyening gherbi we gherbi jenop qisimliri Qirghizistan we Tajikistan bilen chégrilinidu, chégra musapisi 380 kilométirdin köpirek bolup, Sherqiy Türkistan boyiche Xitay armiyesining konturol qilishi eng qiyin bolghan chégra nuxtilirining biri.

Bügünki Aqtu eslide Qeshqerning Yéngisar we Qeshqer Yéngisheher nahiyelirige tewe bolup, 1954 – yili Xitay hakimiyiti atalmish < Qizilsu qirghiz aptonom oblasti > ni tesis qilghanda, shu yili 8 – ayda Qeshqerning bezi nahiyelirining yerliridin térip élip Aqtu nahiyesini qurghan, 1956 – yili 2 – ayda Xitay hökümiti yene Yéngisar nahiyesining Barin yézisini Aqtu nahiyesige qoshup bergen, 1977 – yili Xitay hökümiti yene Aqtu nahiyesini Qeshqer wilayitining bashqurushigha ayrip bergen, 1980 – yili 7 – ayda yene bu nahiyeni Qeshqerdin éliwélip Qizilsu oblastigha bölüp bergen.

Nöwette Aqtu nahiyeside Barin, Kosrap, Pilal … qatarliq 11 yeza, 2 bazar, 3 charwichiliq meydani, 119 kent bar bolup, gerche bu nahiye Qizilsu Qirghiz aptonom oblastigha qarisimu, emma Noposining mutleq köp qismi Uyghur.

Mesilen, Xitayning resmi statiskilirida körsütülishiche, hazir bu nahiyening omomiy noposi 167 ming 234 kishi bolup, Uyghurlar 114 ming 417 neper, Qirghizlar 43 ming 769 neper, Xitaylar 4187 neper bolup, qalghanliri bashqa milletlerge mensup.


©UÇQUN-KIVILCIM - 16.03.2007 18:49  Hazirliğuçi: A. Qaraqaş