Heptilik Siyasiy Ilmiy Gezit - Sherqiy Türkistan Informasyon Merkizi Nesir Qildi

5 ) Xitayning Sherqiy Türkistandiki Ghayet Zor Teshwiqat Qoshuni

Köpchilikke melum bolghinidek, nöwette chet’ellerde Kommunist Xitay hakimiyitige qarshi pa’aliyet élip bériwatqan Uyghur teshkilatlirining teshwiqat wastiliri, bolupmu milliy teshwiqat wastiliri intayin ajiz we qiyin bir sharayitta turmaqta. Shundaqtimu yene bu teshwiqat wastilirining weten ichi we sirtidiki xelqimiz ichide nahayiti zor chaqiriq küchi bar, bolupmu weten ichidiki xelqimiz chet’ellerdin türlük yollar bilen kirgen milliy teshwiqat wastilirini qimmetlik bir ghezine süpitide etiwarlap körüp kelmekte.

Xitay hakimiyiti bir tereptin, < idilogiye sahesidiki milliy bölgünchilikke qarshi turush > digen namda chet’ellerdiki intayin chéklik bolghan milliy teshwiqatlirimizgha hujum qilip kelse, yene bir tereptin ghayet zor meblegh ajritip, özining Sherqiy Türkistandiki teshwiqat wastiliri we teshwiqat qoshunini üzlüksiz zoraytip kelmekte.

Mesilen, < Tianshan tori > diki sanliq melumatlargha asaslanghanda, nöwette Sherqiy Türkistanda Xitay hakimiyitining biwaste bashqurushida 6 Radio istansisi, 10 téléviziye istansisi, pütün wilayet, nahiyelerde radio – téleviziye ulap tarqitish istansisiliri, yézilarda radio ponkitliri mewjut.

Sherqiy Türkistan boyiche 109 xil gézit, 189 xil jornal mewjut bolup, bir yilda besip tarqitilidighan gézitning tiraji 489 milyon 160 ming nusxa, jornallarning yilliq tiraji bolsa 25 milyon nusxa. Neshriyatlarning sani 12 bolup, yiligha neshir qilinidighan kitap 3800 xildin köpirek , omomiy tiraji bolsa 88 milyon 61 ming dane. Bunung ichide azsanliq milletler til – yéziqidikiler 60 pirsentni teshkil qilidu. Xitayning bu teshwiqat we neshriyat wastilirining hemmiside digüdek kompartiyening siyasiti, shundaqla, < Xinjiang wetinimizning ayrilmas bir parchisi > digen sepsete teshwiq – terghip qilinghan.

Sherqiy Türkistanda yuqarqi teshwiqat wastilirigha masliship kommunistik idilogiyeni we Xitayning siyasitini teshwiq qilidighan 89 sen’et ömigi bar.     

©UÇQUN-KIVILCIM - 16.03.2007 18:47  Hazirliğuçi: A. Qaraqaş