|
24 may
küni Hitay hökümiti Şerqiy Turkistanning Uygurlar eng
köp olturaqlaşqan Qeşqer rayonida 10 000 din artuq
kitabni köydürdi.
28 mai Qeşqer gezitide élan qilinişiçe buningdın burun
yeni 14 may küni 32 ming 320 barçidin oşuq kitabning
ködürülgenliki bildürülgen.
Ködürülgen kitablarning içide Hunlarning Qisqiçe
Tarihi Qedimqi Uygur Edebeyiti we Qédimki Hüner
Kesip Risalisi Se'idiye Hanliqi qatarliq tarihi
kitablardin başqa yene Hitayning wehşiyani
tajawuzçiliqini paş qilidiğan, helqimizni ilim pen we
ma'aripqa ündeydiğan milliy medeneniyitimizni
yükseldürüşke dewet qilidiğan muhim ilmiy we diniy
eserler bar.
Buqétimqi keng kölemlik kitab köydürüş weqesi 5 ayning
14 küni Şinjiang Universitida éçilğan ali mekteplerde
Uygur tilida derst ötüşni resmi emeldin qaldurup Hitay
tilida ders ötülüşni yolğa qoyuş heqqidiki idilogiye
saheside élip barğan wehşi herkitining mohim bir terkiwi
qismi.
Köydürülgen kitablarning alahidilikidin buqétimqi kitab
köydürüş herkitining Şerqiy Turkistanda yolğa qoyulmaqçi
bolğan Uygurçe oqutuşning orniğa Hitayçe oqutuşni
dessitiş herkitining qoyuq munasiwetining barliqini
köriwalğili boludu
Hitay kommunist hökümiti 1949 - yilidin buyan quwluq
şumluq we türlük hile mikir siyasetlerni işlitip
helqimizni aldap, barliq insani hoquqlirimizdin mehrum
qilip keldi.
Yéqinqi yillardin buyan mua'arip, iqtisad we medeniyet
işlirimizğa qedemmu qedem ziyankeşlik qilmaqata. Yaşaş
iqtidarimizni ajizlaşturmaqta.
Köydürülgen kitablarning köpünçisi ilim-pen, hüner-senet,
pen-téhnika din we tarihqa munasiwetlik kitablar bolup,
bu herketning astiğa Hitay hökümitining meniwiy
bayliqlirimizni talan taraj qilip, herqandaq işta
Hitayning qoliğa qaraydiğan özi musteqil héç
işqilalmaydiğan béqindi haletke keltürüştin ibaret
siyasi qara niyiti yoşurunğanliqi körünüp turmaqta.
Hitay hökümiti kitablirimizni köydürüş arqiliq tilimizni
işğal qilğanliqitin meğrurlanmaqta. Hemde bu arqiliq
Uygurlarni nime disek maqul deydiğan halğa keltürduq
digen paşislitlik idiyesini namayendi qildi.
Bu arqiliq yolsizliq bilen milliy ğororimizni depsendi
qildi.
Bu arqiliq namratlaşturuwétilgen helqimizge zor iqtisadi
ziyan saldi.Bu arqiliq aççiqtin boğulup turğan milliy rohimizğa
zerbe berdi.
Hitay hökümitining ali mekteplerde Uygur tilini emeldin
qalduruş we kitab köydürüş herkiti Birleşken döletler
teşkilati, helq'ara zorawanliqning aldini éliş teşkilati
we helq'ara kişilik hoquq teşkilati qatarliqlar
teşkiatlarning pen mua'arip heqqidiki ehdinamilirige
hilap.
Biz Hitayning bu yawuz niyitini meniwiy dunyayimizğa
qilinğan wehşi tajawuzçiliq süpütide qattiq eyiplişimiz
helq'aradiki küçlük teşkilatlarğa, dunya jamaetçilikige
we öz helqimizge bildürüşimiz we anglitişimiz kérek.
Zörür tepilğanda yiğiliş ötküzüş, eméli herkitimiz bilen
qarşiliq körsütüş, keng kölemde teşwiqat élip bériş
şekiller bilen buhil zorawanliqning téhimu küçüyüp
kétişining aldini élişimiz kerek. |
