Heptilik Siyasiy Ilmiy Gezit - Sherqiy Türkistan Informasyon Merkizi Nesir Qildi

1 ) Sherqiy Türkistan Informatsiyon Merkizi Abdugheni Memtimin Weqesi Munasiwiti Bilen Kampaniye Bashlidi

< Sherqiy Türkistan informatsiyon merkizi >, özining Qeshqer rayonida turushluq muxbiri Abdugheni Memtimin ependining Xitay hökümiti teripidin 9 yilliq qamaq jazasigha höküm qilinghanliqi munasiwiti bilen teshwiqat kampaniyesi bashlap, xelqaraliq kishilik hoqoq teshkilatlirini we demokratik ellerni bu weqeghe köngül bölüshke chaqirghan idi. Töwende, bu mujajetnamining esli nushisini toluq diqqitingizlargha sunmaqchimiz, bu murajetname, xelqara kechürüm teshkilati, < Dunya heter astidiki milletlerni qoghdash teshkilati >, < Dunya kishilik hoqoq teshkilati >, < Dunya chégra tonumaydighan muxbirlar teshkilati > … qatarliq xelqaraliq teshkilatlargha, shundaqla < Yawropa parlamenti > Xitay ishliri bölümining mesuli Per. Garton ependige, Germaniye bash ministiri Gerhard Schröder ependige, Tashqi ishlar ministiri Joschka Fischer ependige, Germaniye kishilik hoquq kommissiyoni reisi Claudia Roht hanimlargha yollanghan idi. Bu murajetmane yollanghandin kéyin, xéli küchlük tesir qozghidi, mesilen, merkizi Newyorkta bolghan < Dunya chégra tonumaydighan muxbirlar teshkilati > mehsus Xitay rehberlirige naraziliq mektubi yollap, Abdugheni Memtiminni derhal qoyup bérishni telep qildi. Bu heqtiki xewerler Dunya metbuatliridimu keng dayiride xewer qilindi.
Sherqiy Türkistan informatsiyon merkizi yuqarqi murajatigha qoshup, Xitay sotlirining Abdugheni üstidin chiqarghan hökümnamisinimu birge yollidi, bu hökümname Engilizche, Germanche we Türkche tillargha terjime qilinghan idi.
Informatsiyon merkizining murajatining toluq tekisti töwendikiche:

Hörmetlik Xanim, Ependiler,
Teshkilatingizlarning Uygurlarning kishilik hoqoq mesilisige yéqindin köngül bölüp kéliwatqanliqigha alahide minnetdarlik bildürüsh bilen birge, merkizimizni Sherqiy Türkistandiki kishilik hoqoq depsendichilik qilmishlirigha dayir xewer – uchurlar bilen teminligen Abdugheni Memtiminning Xitay hökümitining ziyankeshlikige uchrighanliqi heqqide sizlerni xewerlendürmekchimiz:

Merkizimizning Sherqiy Türkistanning Qeshqer rayonida turushluq mexpi muxbiri Abdugheni Memtimin ependi, er, Uygur, 40 yash. Unwersitetni püttürgen.Qeshqer sheher toqumichiliq mektipining lektori. 2002-yil 7-ayning 26-küni tutulup, 2002-yil 8-ayning 30- küni qanun boyiche qolgha elinghan. Xinjiang Uygur Aptonum Rayoni Qeshqer welayetlik ottura xelq sot mehkimisining 2002-yil 10-ayning 21-künidiki 178-nomerliq eyipleshnamisi we Xinjiang Uygur Aptonum Rayoni Qeshqer welayetlik ottura xelq sot mehkimisining 2002-yilliq 199-nomerliq hökümnamisige asasen << Döletni parchilash, dölet mexpiyiti we ahbaratini chigira siritigha yetküzip bérish jinayiti sadir qildi>> dep eyipler belen sotqilinip, <<CPR jinayi ishlar qanuni>>ning 111- maddisi, 55-, 56-, 68-, 69- maddilirigha asasen 9 yilliq qamaq jazasi bérip, 3 yilliq siyasiy hoquqidin mehrum qildi.( Hökümname 2003-yil 6-ayning 24-küni besi tarqitilghan. Hökümning orginali we terjimisi qoshupyollandi.)
Huddi Xitay sot mehkimisining hökümnamisida bayan qilinghinidek, Abdugheni Memtimin ependi teripidin merkizimizge yollanghan xewer – uchurlarning hemmisila Sherqiy Türkistanda hechbir mexpiyetliki bolmighan we hökümetning gézit – jornal we teliwizorlirida ashkare elan qilinghan xewer – maqalilardinla ibaret bolup, Xitay hökümitining uni < Döletni parchilash, dölet mexpiyiti we ahbaratini chégra siritigha yetküzip bérish jinayiti sadir qildi > dep eyiplishi, pütünley siyasi töhmettin bashqa nerse emes. Abdugheni Memtimin ependini hechqandaq bir siyasi heriket we paaliyette bolghini yoq.
Merkizimizning igellishiche Abdugheni memtimin qolgha elinghandin kéyin Xitay saqchi dayirlirining qattiq qiyin – qistiqigha uchrighan, Xitay hökümiti uni ayilisi bilenmu körüshtürmigen. Türme sharayitining nacharliqi we qiyin – qistaq destidin Abdugheni memtimin ependi rohiy we jismani jehette intayin navhar bir weziyetke chüshüp qalghan.
Biz xelqara kechürüm teshkilatidin, Xitay hökümitining bu gheyri insani qilmishigha qarita küchlük inkas qayturushni, Abdugheni Memtimin ependige qaratqan siyasi ziyankeshlikni tohtutush we uni qaytidin adil sotlash heqqide Xitay hökümitige besim ishlitishini ümit qilimiz.

Izahat:
Gerche merkizimiz Abdugheni Memtimin ependining qolgha elinghanliq xewiridin waqtida xewerdar bolghan bolsimu, emma uning biheterlikini nezerde tutup, bu heqtiki uchur we matiriyallarni kechiktürüp elan qilishqa mejbur bolduq.

Sherqiy Türkistan Informatsiyon Merkizi.

03/08/2004

©UÇQUN-KIVILCIM -27.08.2005 12:23  Hazirlighuchi A. Karakash