|
Yéqinda hewer
qilğinimizdek, yanwarning otturiliridin başlap, Hitay
hökümiti Şerqiy Türkistanda atalmiş, "idologiye
sahesidiki milli bölgünçilikke qarşi küreşni qanat
yayduruş" herkitini başliğan idi.
Şundin buyan, Ürümçidin tartip töwendiki yéza
kentlergiçe, muşu témini merkez qilğan türlük yiğin,
çaqiriq we orunlaşturuşlar ewj élip ketti.
Hitay hökümiti, burundinla, idologiye sahesidiki
teşwiqat, çekleş we bésimning asasi salmiqini diniy
sahege qaritip kelgen idi, bu qétim, bu hil çekleşning
dairisini pütkül edebiyat-senet, ahparat-neşiryat we
maarip sahesige kéngeytiş bilen birge, diniy sahege
qarita téhimu qattiq we yéngidin-yéngi nazaretçilik
usuli we çekleş tedbirlirini işlep çiqmaqta.
Mesilen, 1-mart küni, Ürümçi şeherlik hökümet, birliksep
bölüm başliqliri yiğinini çaqirip, diniy zatlarğa qarta,
milli bölgünçilikke qarşi wetenperwerlik terbiyisini
qandaq élip bériş toğruluq mehsus muzekire élip barğan.
Yiğinda şeherlik partikomning muawin sekirtari He yiming
söz qilip, "diniy zatlarni, Xinjiangning emiliyitige,
hazirqi weziyetning éhtiyajiğa uyğun kélidiğan
petiwalarni köprek bérişke yetekleş, ularda diniy
sahediki bölgünçilikke qarşi ang yétildürüş, hemde
ularning wetenperwerlik éngini küçeytiş kerek" dep
körsetken.
Bu yerde éytilwatqan "Xinjiangning emilyitige,
weziyetning éhtiyajiğa uyğun kélidiğan petiwa " degenni
qandaq çüşüniş kerek?! bu gep buyiçe, mesjid imamliri,
namazğa kirgen jamaetke: "hökümetning sözini anglaş
wajip" , "milliy bölgünçilerge qarşi turuş periz" , "namaz
oquş hata" dep petiwa bérişi kerekkende?! Bu mahiyette,
muqeddes islam diniğa, musulman Uygur ammisiğa qilinğan
haqaret we meshire, kişilerni étiqadidin waz keçişke
zorlaş bolmay nime?!
Hitay hökümiti Şerqiy Turkistan musulmanlirini bundaq
tetur qiyniğiçe, mesjid biraqla peçetlep, "hemming
diningdin waz keçisen" dep buyruq çüşürsila bolmidimu?!
2002.3.3 |
