|
Xitay hökümiti Şerqiy
Türkistandiki radio teliweziye we gézit journallarni
Xitaylarning tajawuzçiliq siyasitini aqlaydiğan,
xelqning rayiga, milletning eradisige hilap bolğan,
Xitay dölet térorisimini medihiyleydiğan, musteqilliq
heriketlirimiz we xelqning hökümetke naraziliq bildurup
yekke yaki kolliktip şekilde élip barğan heriketlirini <térorizim>
nami bilen eyipleşni mehset qilğan maqale eserlerni
oyuşturişqa rigbetlendurup, uningdiki yaslma pakitlar we
köz-qaraslarni xelqimizni jazalaşning, xelqimizni
basturuşning bahnasi süpitide paydilandi.
Xitay hökümiti mehsus küç teşkillep wetinimiz Şerqiy
Türkistanning tarixi burmilanğan, Xitaylarning
tajawuzçiliq tarixi we eşeddiy qirğinçiliq herketliri
medihiylinidiğan,yerlik xelqlerni siyasiy we ijtimaiy
jehetlerdin kemsitidiğan, milletler munasiwitige yaman
tesir körsitidiğan, yerlik xelqlerning tebeiy köpiyisige
qattiq çek qoyidiğan, xelqimizni qul bolusqa
mejburlaydiğan, türlük tengsizlikler xelqqe mejburen
tengilidiğan, milliy musteqilliq démokratiy, milliy
mediniyet we diniy étiqad erkinliki sewebidin xelqimiz
élip barğan türlük herketler meşire qilinidiğan neççe
milyon parçe kitap, ün-sin kasetliri we teşwiqat
materiyallirini neşir qilip, namrat helliqqe siyasiy
alwang teriqiside mejburlaş asasida sétip keng kölemde
élip bérilğan idilogiye sahesidiki herketning hirajiti
qildi, uning bedilige xelqimizge işlepçiqirişning taza
aldiraş mezgilide ornini tolduriwalgili bolmaydiğan éğir
iqtisadiy ziyan we meniwiy bésim élip keldi.
<Qeşqer géziti>we <Xinjang telewiziye géziti>ning
2002-yil sintebirdiki sanliriga bésilğan, weten-
milletni sétip, hoquq, payda-menpiet we galçiliq ünwani
élişni közlep yézilğan,su tiptiki maqalilarga misal
bolalaydiğan, milliy kimlikini yoqutup bir tereptin
Xitay hökümitini aldap, birtereptin milletni setiwatqan
weten xelq aldida, tarix aldida lenetke qalidiğan milliy
munapiqlar teripidin yézilğan ikki maqalining
qisqartilmisini diqqitinglarga sunimiz.
<
Uzundin buyan içki-tasqi milliy bölgünçi küçler
Zhunggoni parçilap, musteqil Şerqiy Türkistan dölitini
qurus üçün térorluq, zorawanliq qiliştin başqa
Xinjangning tarixini burmilap, milliy bölgünçilikni
trgip qilip, tar milliy hesiyat we radikal diniy angni
qutritip, biz bilen yaslarni sundaqla étiqadçi ammini
talasti
>
Iqtisadiy jehettin haniweyran bolup, qursiqiga adettiki
üç wah tamaq yeyiskimu çiqinalmaywatqan, çong
yastikiliridin tartip balilargiçe éğir ozuqluq
yétismeslik késilige oxsimiğan derijide giriptar
boliwatqan, bugünki dunya tehnikisidin héç xewersiz
qaldurulğan, ajiz, zeip xaniweyrançiliq içidiki bu
millet qandaqmu Xitaydek bir küçluk reqibige zorawanliq,
térorluq qilalisun!? zorawanliq, térorluq qiliş üçün
suningga layiq iqtisat we sunungga layiq téhnika kérek
bolidu. Uygurlarni zorawanliq, térorluq qildi deyis
bösükte yatqan bir buwaqni, ailisidiki isles iqtidariga
ige ademlerge süt parşuki aldurğanliqi üçün,<
bu buwaq
banka bulidi
> digendek külkilik is bolmasmu?
Xelq'aradiki Xitayning sahta teşwiqatlirida qaymuqqan,
Uygurlarning töwen derijidiki qarşiliq herketlirini we
bu heqtiki izdinişlirini islamiy radikal küçler qatarida
qarawatqan dölet yaki teskilatlarğa Xitay hökümitige
bildürmestin xupiyane tekşürüp tetqiq qilip béqişini
tewsiye qilimiz.
Tarixni kimning burmilawatqanliqiga kelsek buni dunya
jamaiti obdan bilidu. Xelqimizning neççe ming yilliq
tarixi, ejdatlirimiz Gerık, Engiliz, Yehudi, German, Rus,
Erep, Paris hem Xitay tarixçilliri teripidin xaterlep
qaldurulğan bolsa, yene bir tereptin wetinimizdin
tépiliwatqan arhilogiylik pakitlar we bizning tuğma
itnink alahidilikimiz qatarliq tereplerdin dunya
jamaetçilikige ayan bolup turuptu. Biz yéqinqi bir qançe
yillardin béri bir qisim çet'ellik qelem igilirining
Şerqiy Türkistanning jugrapiysi we yerlik millet
hésaplinidiğan Uygur xelqining tarixini bayan qiliş
mesélişide ( sayahet qollanmilirida ) Xitaylarning Uygur
tarixi heqqide emeliyetni, tarixni, realliqni, pakitni,
ilmiylikni qayrip qoyup, özliriining kengeymiçilik we
tajawuzçiliq idiysi asasida quraşturup çiqqan külkilik
materiyallirini asas qiliwatqanliqini körüwatimiz. Bir
qisim tarixi atalğular, orun jay namliri, milliy etnik
terkiwimiz hésaplinidiğan tarixiy insan türkümlirining
namliri, adem isimliri, ejdatlirimiz qurğan döletlerning
namliri qatarliqlar Xitay tarixçilirining xelqimizni
kemsitken halda bayan qilğan teleppuzda çüşendürülmekte.
Biz bunimu insaniy heq hoquqlirimizning depsende
qilinişi qatarida körüwatimiz. Munasiwetlik teşkilat we
orğanlarning mehsus mutehesislerni teklip qilip, heqqi
ehwalni tekşürep béqisini, qollanma harakterliq bir
kitap neşir qilip, heqqiy pakitni dunya jamaetçilikige
bildürüp, bu xil xataliqning dayim yüz bérişining aldini
élişini, Uygurlarning zémizni, mediniyiti, tarixi we
etnik terkiwi qatarliq mesililerni bayan qilğanda Uğur
tilini yaki xelqara ölçemni qollinişini,bizning
nöwettiki siyasiy, memuriy alahidiliklirimizge hörmet
qilişini tewisiye qilimiz.
Bu maqalida yene: <
kommunstik hökümetning diniy
belgulimiliri, milletler ittipaqliqi siyasetliri,
pilanliq tugut belgülimiliri teswiq qilinğan suar
taxtilirini buziwetti. eksiyetçil suar we teswiq
waraqlirini tarqatti we çaplidi. Yer asti diniy
herketlerni çekligen bolsimu ezalirini toxtatmay köplep
qubul qildi. Mekteplerde diniy terbiye élip bérip
balilarga musteqilliq idiysini singdürdi. Milliy
musteqilliqqe qarşi turğanlarni milletning xaini dep
haqaretlidi, qest qildi, zerbe berdi. Ular yene he dep
çigira siritidiki milliy musteqqilliq küçliri bilen til
birüktürüp, radio we internet tori arqiliq eksiyetçil
teşwiqat élip bérip, idilogiye sahesige singip kirişni
tizleti
> diyilgen.
Maqalida yene <
bu realliq milliy bölgünçilikke qarşi
turus kürişining ezeldin bir istüteksiz urus, muhim jeng
meydani ikenlikini çüsendürüp berdi
> diyilgen.
Xitay hökümiti 30 - yillardin béri özlirining
tajawuzçiliq betbeşirisining aşkarilinip kétisi we
yerlik xelqlerning dunya weziyitidin xewerdar bolup
qélişidin saqliniş üçün axbarat we teswiqat islirini
paşistik sekilde yürgüzüp keldi. Çet'elning radio
teliwiziye programillirining wetinimizge tarqilişiga
jénining bériçe qarşiliq körsütip keldi. Ötkenki 60 - 70
yil içide çet'el radiosi sewebidin uzaq yil türmige
solanğanlar, étip öltürülgenler, sarang qiliwitilgenler,
mengülik türme azabini tartiwatqanlar belkim neççe yüz
mingğa yétidu. <Xinjang radio teleweziye> gézitining
xewiride éytilisiçe Xitay hökümiti döletlik radio
teleweziye idarisining muawin basliqi Jang haitao
basçiliqidiki döletlik <Xizang - Xinjang qurulusi>ni
tekşürüp ötküziwéliş guruppisi 4 - augusttin 8
-augustqiçe Uygur aptonum rayon we bingtüenning <Xizang-Xinjang
qurulusi>ni tekşürüp ötküziwalğan. Bu qurulus Uygur,
Tibet musteqilliq herketlirining ewij élip ketisige we
Amerika basçiliqidiki küçlük demokratttik ellerning
démokrattik idiyelirining bu rayon xelqlirige singip
kirisige buzgunçiliq qiliş mexsidide yolğa qoyuldi.
<Xinjang radio telweziye géziti>ning 2002-yil
sintebirdiki bir saniga bésilğan xewerde mundaq diyilgen:
<
21- esirge qedem qoyğandin buyan, çégra siritidiki
düsmen küçler pursettin paydilinip, axbarat wastilirige
singip kirip, Xinjangning jemiyet muqimliqi we iqtisadiy
qurulusiga éğir tesir körsetti. 2000-yildin başlap
partiye merkizi kommetiti, gowuyen keskinlik bilen
Xizang, Xinjangning radio isliri qurulusiga dair <Xizang-
Xinjang qurulusi>ni yolğa qoyğan idi. Hazir-giçe dölet
Xinjangning radio anglitis, tarqitis, qaplas we düsmen
radioliriga kaşila peyda qiliş xizmitige 300 milyon
yüendin artuq mebleg saldi, buning bilen hawadiki düsmen
radio signalining küçlük bizning ajiz boluştek halet
tüptin özgertilip,< Erkin asiya>, <Amerika awazi>, <BBÇ>
qatarliq radiolarning rayonimizga tarqitilisi ünümlik
tosaldi
>
Biz nurgun milletler erkin, démokiratik, musteqqil öz
döletliride yaşawatqan, dunyadiki paşistik rejimlar,
küçlük démukratik döletlerdiki insanlarning iradisi
bilen arqa-arqidin gulap çüsiwatqan bir paydiliq
şaraitni tulimu teste kütiwalğan, musteqqil yaşaş
iqtidariga, qedinmiy mediniyet we şanliq tarixqa ige bir
milletmiz. Biz dunyadiki çékidin asqan islam radikal
küçlerge ténçliqperwer, demokratik angüa ige dunya
jamaetçiliki bilen ortaq meydanda turup, qarşi
turidiğanliqimizni bildurüş bilen birge, hergizmu islam
dini étiqadi asasida sekillengen neççe on esirlik
mediniyitimiz we milliy kimlikimizni inkar
qilmaydiğanliqimizni, Uygur Islam étiqadi, Uygur Islam
mediniyit we Uygur musteqilliq herkitining qandaqtur
Xitaylar tekitlewatqandek diniy radikal küçler bilen héç
bir munysiwiti yoqliqini, 20 milyonga yéqin Islamga
étiqad qilidiğan bir xelq içidin çiqqan birqançe yaki
bir qançe on radikal küçlerning herkitige arlişip qalğan
ademning pütün Şerqiy Türkistan xelqining idiysige
wekillik qilalmaydiğanliqini, ularningmu hem milletning
azatliqi we özining Xitay hökümiti keltürüp çiqarğan
ölüm girdawidin aman isen qéliş sewebidin bu herketke
arlişip qalğanliqi, nöwiti kelse ularning wetini,
milliti şundaqla dunya ténçliqi üçün Amerika qoşunliri
bilen bir meydanda turup rezil küçlerge qarşi uruş
qilalaydiğanliqi, nöwette Xitaylarning térorizimni sewep
körsitip xelqimizge érqiy qirğinçiliq yürgüziwatqanliqi
we bir qisim radikal idiylerning wetinimizde peyda
bolisigimu Xitaylarning millitimizge qaratqan çékidin
aşqan érqiy yoqutus siyasiti sewep bolğanliqi
qatarliqlarni dunya jamaetçilikige oçuq bildürmiz. |
