Heptilik Siyasiy Ilmiy Gezit - Sherqiy Türkistan Informasyon Merkizi Nesir Qildi

5 ) Yaponluqlarning Neziridiki Xitaylarning Obrazi

       Yaponiye bilen Xitay döletliri hoşna döletler bolup, 1972-yili normal munasiwet eslige keltürülgen.
Yaponiye Asiya qit'esidiki eng tereqqi qilğan kapilatistik dölet bolup, 1978-yildin başlap Xitay hökümiti işikni sirtqa qarita éçiwétip, Maozedong dewride türlük siyasi, sinipiy küreşler tüpeylidin dunyaning arqisida qalğan bu döletni siyasi dölettin, iqtisadiy döletke özgertip, xelqning turmuşini yahşilap, dölet küçini aşurmaqçi boldi.
Yaponiyilik kapitalisitlar Xitaylarning wedilirige işinip, tuşmu-tuştin Xitayning déngiz boyidiki we içki ölkiliridiki çong şeherlerge mebleğ sélişqa başlidi. Şuning bilen bir waqitta Yaponlar Xitayning içki ölkilirige we Şerqiy Turkistan'ğa, Tibetke, Içki Mong'ğulğa sayahetke kélişke başlidi.
Komunistik Xitay hökümiti mebleğ salğan Yaponluq kapitalistlarğa qattiq wedilerni bérip, ularni qizğin qarşi alidiğanliqini, her jehette étibar siyasetlerdin behriman qilidiğanliqini bayan qildi. Emdilikte bolsa her türlük namlar bilen baj we başqa séliqlarni köpeytip, eslide toxtamlaşqan çağdiki wedilirige xilapliq qilişqa başlidi. Buningdin Yaponluq kapitalisitlar umudsizlinişke başlidi we Xitay hökümitining wediside turmaydiğanliqini çüşünüp yetti.
Ilgiri Xitay xelqige dostluq pözitsiyisi bilen mu’amile qilip, Xitay’ğa mebleğ salğan Yaponluqlarning karixaniliri éğir aqiwetlerge yoluqup weyran boluşqa qarap yüzlengenliri köpeymekte iken. Yaponlarning Xitay hökümiti we xelqige bolğan tonuşi barğanseri naçarlişip barmaqta.
Xitaylar din’ğa étiqad qilmaydu, soda ehlaqimu intayin naçar bolup, erzan, yaramsiz nersilerni işlepçiqirip qimmet satidu, çet’elliklerge 10 yuanlik nersini 100 yuan’ge satidu. Wediside turmaydu.
Yaponluqlar gerçe musulman bolmisimu sodidiki ehlaqqa alahide ehmiyet béridiğan bolup, wediside turidu. Şunga dunyada ularning mehsulatliri süpitining yaxşiliqi bilen bazar tapti.
Yaponiye 2-dunya uruşi mezgilide Xitayğa tajawuz qilğan. Uruş axirlişip Xitayğa toleydiğan tölemni Xitaylarning <keçürüm qilişi> bilen tölimigen. Yéqinqi 20 yildin buyan Xitaylar eşu uruşni bana qilip, her yili Yaponiye hökümitidin nurğun pulni <ösümsiz qerz puli> , <yardem> qatarliq namlar bilen almaqta. Yaponiyidin ğayet zor sommidiki pulni <namratliqtin qutuluş> nami bilen alğan bolup, Xitayning içidiki namrat rayonlarğa işletmey, Asiya we Afriqidiki iqtisadta arqida qalğan döletlerge teqsim qilip bérip, xelq’ara yiğinlarda özi üçün qol kötiridiğan şérk toplaş bilen şuğullan’ğanliqini körgen Yapon xelqi, buningğa qattiq narazi bolup, buxil yardemni yildin yilğa azaytip, bundin kéyin qet’i bermeslikni teşebbus qilmaqta iken.
Çünki bu pullarning bir qismini Ottura Asiyadiki Qirğizistan, Qazaqistan, Tajikistan qatarliq döletlerge bölüp bérip, Uygurlarning heqqaniy küreşlirini basturup, dunyada héçkimning qarşi élişqa érişelmeywatqan mustebit Xitay komunistik hökümitining menpe’eti üçün xizmet qilduriwatqanliqini Yaponlar we Yaponiye hökümiti tonup yetken.
Yaponiyige normal resmiyet bilen yaki oğurluqçe barğan Xitaylar barğanseri köpeymekte. Ular Yaponiyide jinayi işlarni sadir qilip Yaponlarning küçlük naraziliqini qözğiğan. Nowette Yaponiyide yüz bériwatqan çet’ellikler sadir qilğan jinayi işlar délolirining yérimidin köprekini Xitaylar peyda qilğan.
2000-yili 12-ayda Tokyoda bir a’ililik 4 Yaponluq namelum birsi teripidin öltüriliwétilgen. Qatil adem öltürüp bolğandin kéyin nex meydanda marojni yigeç internette bixaraman oyniğan. Yaponiye saqçiliri bu işni Xitay qilğan dep gumanlanmaqta.
Osakadiki bir işretxanida bir yaş ayal qestke uçrap öltürülgen bolup, qatilning barmaq izi Xitaylar yatiqidin tepilğan. Dimek u ayalnimu Xitaylar öltüriwetken. Aşu yataq binasida özige képillik qilip yardem qilğan Yaponluqni öltüriwetken Xitaylarmu yatqan iken.
Téhi yéqindila Nagoya şehride adem aldap andin qatilliq qilğan 6 Xitay qolğa élin’ğan.
Yaponiyige bérip oğurluq, yançuqçiliq pahişilik qiliwatqan Xitaylarmu barğganséri köpiyip ketken bolup, bu yilqi jama’et rahini sinaş herikitide 43% Yaponluq Xitaylarni we Xitay hökümitini yaman köridiğanliqi melum bolğan.
Yaponlar Xitaylarğa barğanseri öç bolup ketken bolsimu, Xitayning mustemlikiside yaşawatqan Uygur, Tibet, Mongğul qatarliq milletlerge alahide qizğin bolup, dölet içide Yaponiyide ularni qollap kelmekte. Şerqiy Turkistandiki Uygurlar yaşaydiğan namrat rayonlarğa yardem qilişni otturiğa qoyuşi bilenla, Xitay hökümiti arilişip, Xitaylarğimu yardem qilişni, millet ayrimasliqni nomus qilmay telep qilip, Yaponlarning we başqa dölettiki adaletperwer, tereqqiperwer kişilerning yolini tosmaqta.
Hazirğiçe pedazlinip kelgen Xitayning epti-béşirisi barğanséri herxil yollar bilen aşkarilinip, açköz, yalğançi kommunistik Xitay hökümitige, medeniyetsiz, wediside turmaydiğan Xitay xelqige bolğan öçmenlikler barğanseri küçeymekte.

Şerqiy Turkistan Informatsion Merkizi
2002-yili 12-ayning16-küni

©UÇQUN-KIVILCIM - 21/12/2002 11:35  Hazirliğuçi: A. Qaraqaş