|
Baş Söz:
Bu maqala Hong Kong'da çiqidiğan OPEN jornilida élan
qilinğan bulup, asasliği Zhong Guo'ning demokiratiyege
qandaq ütüş, érişiş yolliri tehlil qilinğan we Sabiq
Sovet ittipaqi, Şerqiy Yawropa, qatarliq yimirilgen
faşist kommunist rijimdiki döletler bilen sélişturup
bahaliğan we qandaq usul bilen faşist kommunislarni
hakimiyet beşidin ağduruş sözlengen.
oqurmenlirimizning bir oqup hazirqi xelq oxşaşmiğan
köz qaraştikilerning oyliğanlirini biliwilişiğa
erziydu.
Milosowiçning ağdurilişi bilen, çet'ellerdiki Zhong
Guoliqlar içide bes-beste munaziriler qozgilip,
hazirqi Zhong Guo'diki eng çong real mesile otturğa
çiqti: kommunistlarning renggi öngüp ketken bayriği
qaçanğiçe jewlan qilar?, diktator hakim mütleq bu
tüzimde çoqum körilidiğan özligidin yimirliş qaçan
başlinar? demokaritiyini emelge aşuridiğan eng yaxşi
purset nede?
Zhong Guo bilen Sovet ittipaqi we Şerqiy Yawropaning
10 çong oxşimasliği:
80-yillardiki Sovet ittipaqi we Şerqiy Yawropani
küzitip yekünlisek, hazirqi Zhong Guo jemiyitide
démokaritiyeli tüzümge özgirişke paydiliq amillar yoq
emes. Lékin omumen qariğanda mükemmel emes. Buni
töwendikidek tehlil qilişqa bolidu:
1 ) Zhong Guo ning hökümranliq qatlimi içide,
hazirğiqe M. Gorbaçew tek bir rehber çiqqini yoq.
2 ) Zhong Guo kommunistliri duç kelgen milli
bolgünçilik mesilsi Sovet ittipaqidek eğir
emes.Uygurlarning, Tibetlerning musteqilliq dewaliri
bolsimu peqetla çegra rayon dairiside yüz berip, Han
milliti medinyitini çöridigen ğayet zor impiriyege
tesir korsitelmigen
3 ) Zhong Guo diki siyasi öktiçilerning içide yüksek
inawetlik yadroluq şexis yoq, Sovettiki Saxarow,
Surneçik tek hem ziyali hem siyasi iqtidarliq kişiler
yoq. Aziraq ümit bar şexisler
sürgünde(çetellerde).ziyalilar qatlimida nişani bar,
nuqtiliq hetketler kam,Çehiyediki (77 hitapname) dek
herketler körülüp baqmidi.
4 ) 1989-yildiki pütün Zhong Guo miqyasidiki
oquğuçilar herkiti, Uygurlar, Tibetler rayonidiki
milli azatliq herketliri qanliq basturilğan bolsimu,
xelq-ammisining qelbining çongqur yiride qaldurğan
tesiri öçkini yoq, eksiçe bular kommunist hakim
mutleqliq tüzim tenige patqan zeherlik oq bulup, bir
küni öz küçini körsitidu. Bu öz waqtidiki Sovet
ittipaqida körilmigen ewzellik
5 ) Iş ornidin qalğan işçilarning teşkillinip,
herketke kilişi yiterlik emes. Yiza asasi
qatlamliridikilerning qarşiliq körsitiş herketliri bek
tarqaq, hem omumyüzlik tesir qozğişi çong şeherlerdiki
kötirlişlerdek ünimlik emes. Şunga Polşidiki Ittipaq
Işçilar uyuşmisidek küçler tihi yitişkini yoq.
6 ) Démokiratiyening ülgisi bolğan Tai wan, erkin
alahide rayon Hong kong, bu ikkisi siyasi pişologiye
jehettin hazirqi tüzimge bolğan bir yuşurun zerbe
bulup, burunqi Sovettebu ewzellik yoqti. Lékin bu
ikkisining yer kölimi bek kiçik bolup,kommunist
rijimge tesir körsitişini bati Germaniyening Şerqiy
Germaniyege tesir körsitişige silişturğili bolmaydu.
7 ) Sovet we Şerqiy Yawropadiki kommunist rijimdiki
hökümetlerning ağdurilişi bilen, Zhong Guo hökimiti
xelqarada yitim qaldi. Şundaqla siyasi pişologiye
jehettin xelq ammisining bu tüzimge bolğan işençisi
ajizlaşti.lékin Zhong Gou hökimiti aldinqi
ağdurilğanlarning tejrübisini yekünlep öz çirik
tüzimini tihimu qoğdişi mümkin.
8 ) Internet eyni waqittiki Sovet we Şerqiy Yawropada
téxi keşip qilinmiğan téxnika bulup, bu bizdiki
ewzellik, lékin internetning Zhong Guo diktator
tüzimige bergen zerbisi çeklik, Internetni aldirapla
çirik tüzimni ğulitiwitidiğan téxnika diyiş bek
saddiliq, çünki kommunistlar internetni qatmu-qat
kontorol qilip uning tesir qiliş dairisini tarlitişqa
tirişiwatidu. Şunga radio, teliwizor, kitab, gézit
qatarliq wastilerdin téximu paydiliniş kerek
9 ) Dunya soda teşkilatiğa eza buluş, Zhong Guo
kommunistlirining waqitliq menpetke irişip öz
hakimyitini küçlendirişige paydiliq. Lékin kelgüsini
oyliğanda U, diktator hökimetni xelqara siyasi tüzim
qelipiğa başlaydiğan yoşurun küç. Lékin buni kütüşke
toğra kilidu.
10 ) Eyni waqittiki Sovet bilen Şerqiy Yawropağa
silişturğanda, hazirqi Zhong Guo ning sirtqa
içiwitiliş salmiği we bazarlişişi köp çongqur buning
bilen bir waqitta çiriklişişmu nahayiti eğir. Bu ikki
kommunist tüzilmining periqliq oxşimasliği.lékin
bazarlişişning Demokiratiyelişişke körsitidiğan
tesirini iniq bikitiwitiş asan emes. Iniği biwaste
tesir körsitelmeydu. Bazarlişiş obiktiv jehettin
diktator tüzimning jemiyetke bolğan kontorulliğini
ajizlaşturidu. Lékin oxşaş waqitta jemiyetning bazar
istimali bilen bulup kitip, demokiratiye erkinlik üçün
qilidiğan tepekkürining ajitlişip kitişini keltürüp
çiqiridu.
2003-yili, Germaniye
Alimjan qisqartip teyyarliğan.
|
