Heptilik Siyasiy Ilmiy Gezit - Sherqiy Türkistan Informasyon Merkizi Nesir Qildi

3 ) Yaponiye Zhonguoğa Qaratqan Iqtisadi Yardimini Azaytişni Oylişiwatidu

Zhongguo çong quruqliği adem olturğan alem kémisini qoyup bergendin kéyin, Yaponiye dölet içide, Zhonguo hökümitige qaratqan iqtisadi yardem pilani ODA ğa özgertiş kirgüziş toğrisidiki ğulğulilar üzliksiz küçeymekte. 21-öktebir, Yaponiyening maliye weziri Tanigaki Sadakazu ependi munularni didi, uzaqtin buyan Zhonguo'ğa qaritiliwatqan zor kölemlik iqtisadi yardem siyasitini muwapiq tengşep, ihtiyatçanliq bilen iqtisadi yardem mesilsini tekşürişi kérek.
Zhonguo hökümiti zor mebleğ ajritip adem olturğan alem kemisi qoyup bergendin kéyin, Yaponiye hökümiti we xelqi içide çong gumanlar peyda bolğan: alem boşliğini tekşürüş işliriğa muşundaq ğayet zor mebleğ ajritalaydiğan bir „zamaniwilaşqan döletke“, iqtisadi yardem bérişning zöriryiti barmidu? Erkin demokariyetçiler partiyisi içide burundinla iqtisadi yardem pilaniğa özgertiş kirgüziş toğrisida telepler bar idi, emdi bu iş bilen parlamentta talaş-tartiş dolquni kötirilişi mümkin.
Xin Hua agentliği 24-öktebirdiki bir maqalisida bularni aşkarlap qoyğan: toluq bolmiğan istatiskilarğa qariğanda, biwaste bu qétimqi adem olturğan alem kémisi qurulişiğa 110 idare qatnaşqan bolup, başqa alaqidar idariler 3000 din artuq, pütkül quruluşqa işligen téxnika, quruluş xadimlirining sani 100 mingdin éşip ketken. Bu ğayet zor sanlardin qançilik zor mébleğ ketkenligini biliş mumkin.
Maliye weziri Tanigaki Sadakazu ependi yene mundaq dep körsétti, Zhonguoning adem olturğan alem kemisini ğelibilik qoyup bérişi we iqtisadining éşiş nisbiti, Yaponiye hökümiti içide Zhonguoğa qaritilğan iqtisadi yardemni kemeytiş pikirlirini peyda qildi.
Yapon Zhonguoğa iqtisadi yardem béridiğan eng çong dölet. Istatiskilarğa qariğanda, 1979-yildin başlap, Yaponiye ODA ning Zhonguo'ğa qaratqan uzaq muddetlik töwen ösümlik Yapon puli kériditi hem şertlik iqtisadi yardem türige asasen, hazirğiqe 3 billion Yapon puli yardem qilğan.

©UÇQUN-KIVILCIM - 10/11/2003 19:50  Hazirliğuçi: A. Qaraqaş