|
Dajiyiwen muhbiri Tang Chingning hewiri: bir neper
wijdanini yoqatmiğan, heqqaniyetni yaqilaydiğan Xitay
azatliq armiye jengçisi, 89 - yili Şerqiy Türkistanda
wezipe ijra qéliwitip, téxi ayiqi çiqmiğan Uygur
balisini étiwitişke unimeğanliqi üçün, armiye rehberliki
teripidin jazalanğan we istiqbali tügeşken. Herbidin
kesip almaşturğandin kéyin, Hebei ölkisining Shi Jia
Zhuang şerige orunlaşqan, bu jengçi 99 - yili seherde
meşiq qiliwatqan Falung gong ezaliriğa zeherlik su
çéçişni ret qilğanliqi üçün, saqçilarning qattiq
dombalxiğa uçuriğan. Şuning bilen u Amerikiğa qéçip
çiqip, siyasi baş panaliq téligen, 2000 - yili 10 - ayda
uning téliwi köçmenler idarisi teripidin testiqlanğan.
Bu azatliq armiye jengçisining Amerika köçmenler
idarisiğa sunğan iltimasining toluq tekistini Newyorktin
Li Shishung teminligen. Bu jengçining bihetirlikini
közde tutup, Jang Jun Tao digen tehellus işlitildi.
Qalğan adrisi we bolğan weqeler eynin élindi.
Jiang Jun Taoning Amerika köçmenler idarisiğa tapşurğan
siyasi baş panalik tileş heqqidiki matiriyali.
" Bir Neper Azatliq Armeye Jengçisining Heqiqi Hikayisi"
Hörmetlik siyasi panaliq bériş emeldariğa:
Méning ismim Jiang Jun Tao, 1968-yili 3-ayning 6-küni Xitaydiki Hebiy ölkisining Shi Jia Zhuang şeride bir
adettiki kadir ailiside toğulğan. Men beş balining eng
kiçiki, ata-anamning pidakarliq rohi namiratliq basqan
ailimizge illiqliq béğişliğan idi, akam bilen açam
méning mekteptiki qoğduğuçilirim bolğaşqa, men baliliq
we yaşliq çağlirimni ğem-endişisiz ötküzdüm. Men eslide
koçidiki qelenderlerni dunyadiki ang biçare ademler
bolsa kérek, dep oylaytim, ahirida bérip özemning
ulardinmu biçare haletke çüşüp qalğanliqimni oylimiğan
idim. Xitayliqlar kiçigidin tartip partiyening sözini
anglap, partiyening yahşi perzenti boluş digen telepning
tesiride çong boldu, aqiwette menmu zor köpçilik
kişilerge ohşaş, yomşaq qolaq bir yaş bolup yétildim.
Meyli muellim yaki yuquri rehberlik bolamdu, işqilip,
ularning diginige emel qéliş, adetke aylanğa idi. Bu
dunyada yene ehlaq, kişlik hoqoq, qanun we şehsining
arzusi digenlernig barliqini oylapmu qoymayttim, uning
üstige her derijilik partiye we hökümet organliri
özining digenlirini orunlaşni birdin-bir ölçem qilatti.
Ularning könglige yéqiş üçün men başlanğuç mekteptin ali
mektepkiçe hemmidin bek gep anglaydiğan oquğuçi bulup
çong boldum. Ömrümde peqet bir qétimla partiyening
gepini anglimay qéliwidim, netijide hayatimdin ayrilğili
tas qaldim. Bu méning Nanjing univirsitidin ayrilip
herbi sepke kirginimdin kéyin bolğan iş. U çağda men Xin
jiang herbi rayonidiki 36221-qisimda herbi xizmet
otewatattim. Emdila 3 ayliq yéngi eskerler meşiqini
tügetken wahtim bolup, 90-yili 4-aying başliri idi, bir
küni keçliki tuyuqsiz herbi signal yangridi, tizlikte
yiğilduq, polik qomandani jiddi ehwal yüz bergenlikini
uqturdi. Bir az sanliq millet ademliri wetenni parçilaş
qestide qoralliq topilang koturuptu. Herbi boluş
süpütimiz bilen pidakarliq körsitip, partiye we
armiyening şereplik en enisini qoğdişimiz, qurban
bériştin qorqmay wetenni qoğdap, baturluq bilen düşmenni
yoqutup, ahirğiçe qanliq jeng qélişimiz lazim. Yuquridin
her birimizge adette yéqin yulaşqa bolmaydiğan ikki hil
nerse we birdin hatire depter tarqitildi. Ikki nersining
birsi, tamaka yene birsi oq idi. Xatire depter bolsa
wesiyetname yéziş " jeng meydanida kompartiyege kiriş "
iltimasi yéziş üçün terqitilğan idi. Başliqimiz mundaq
dédi: "biz belkim bu qétimliq seperdin qeytip
kilelmesligimiz mumkin, waqit qis bolğanliqi üçün jeng
meydanida kompartiyege kiriş" iltimasiğa peqet " men
Xitay kompartiyesige eza boluşni halaymen" digen
hetlerni yazsanglarla bolidu, eger jeng meydanida qurban
bolsanglar, partiye u jengçini şereplik halda Xitay
kompartiyisining ezasi, kompartiyining mumewer perzenti,
herbi qisimdiki ang sadiq jengçi dep tunuydu, xelq bu
jengçining alijanap hisliti, inqilabi pidakarliq rohini
menggü hörmetleydu we esleydu."başliqning sözi
jengçilerning rohini kötürüş üçünla qélinğan sözler idi.
Başliq yene mundaq didi:"düşmenler bekmu wehşi hem
hiliger, şunglaşqa qoşunimiz tazlaş élip barhanda,
uçuriğanning hemmisini étip öltürişi kérek birersini
tirik qalduruşqa bolmaydu. Bir pay oqta ölmise, yene bir
neççe pay atsanglar bolidu, her bir gorupa étip öltürgen
ademlerni gorupa başliqi tekşürüşi kérek, kim boluştin
qet'i nezer, kimki birersini tirik qalduridiken, özi neq
meydanda ölümge höküm qélinidu, çünki tirik qalğanlar
qeçip ketse, sirtlarda eğwa tarqitp, milletler
ittipaqiğa buzğunçiliq qélip, döletning muqimliqiğa
tesir yetküzidu. Biz inqilabi herbiler düşmenge hergizmu
rehim qilmasliqimiz kirek, qéri, ajis, meyiplerğa we
ayallar bilen ballarğimu rehim qélişqa bolmaydu. Bolmisa
ular silarni öltüridu. Biz Witnamğa qarşi uruş qilğanda
köpligen jengçiler, şu seweptin jénidin ayrilğan,
özinining ölginini az dep, ata-bowilirimizningmu yüzini
tökti. Buyruqni ijra qéliş, herbining burçi, jeng
meydanida buyruqni ijra qilmiğanlar neq meydanda étilidu.
Silerge oq başqilarni étiş üçün bérilgen. Nişanğa
yéqinlaşmay turup oq çiqarmanglar, özimizning ornini
aşkarlap koyuşqa téhimu bolmaydu. Duşmenni qorşawğa élip
bolğandin kéyin, birlikte herket qiliş kérek. köp
duşmenge yoluqsanglar ularni bölüp taşlap andin étinglar,
jesetler bir yerge toplunup qalmisun, undaq bolğanda
jesetler arisida tirikler qélişi mumkin. Bu tamaka bolsa
herbi rayon rehberlikining silerge bolğan ğemxorliqi",
başliqning sözidin kéyin maşiniğa çiqip wezipe ijra
qélişqa atlanduq we Qeşqer şehridiki Uygurlar
olturaqlaşqan bir mehellini qorşawğa alduq. Bizning
bataliyon qamal qélişqa mesul bolup, başqa bataliyonlar
şepe çiqermastin uruş qéliş sepige kirdi, (eméliyette
Uygurlarning oyliri işiki aldiğa toplunuşti) bu çağda
tosattin itlar qewap, arqidinla oq awazi etirapni qaplap
ketti, yorutquçi çiraqlarning nurida etirap tolimu
sürlük idi, men qayaqtindur ğayip oq kélip manga tigip
kitermikin, dep qorqup kettim, (çünki başliqimiz
düşmenler bekmu wehşi we hiliger digen idi) gerçe
etirapta öz sepdaşlirim bolsimu, yenile ihtiyarsiz
titirep kettim. Çünki amdila herbi sepke kirip duç
kelgen bu " birinimu qoymay yoqutuş " tin ibaret tazilaş
wezipisi bek toyuqsiz bolğan idi. Men peqet kinolardila
Yapon basqunçilirining Zhongguo puhraliriğa qeratqan
bundaq tazlaşlirini körgen idim. Etiraptiki
sepdaşlirimningmu titirewatqanliqini sezdim, biz
hemmimiz yéngi jengçilar bolup, bu bizning birinçi qétim
wezipige çiqişimiz idi, men betlengen aptomatni çing
tutqinimçe yerge qariwaldim, uyeq-buyaqqa qéçip yürgen
toho-itlardin başqa birmu " qéri Uygurni " (herbiler
Uygur xelqni şundaq dep ataydu) körgünüm yoq, çünki
hemme öylerning aldiğa kona eskerler qoyulğan idi.
Uygurlarning öylirining derizisi bekmu kiçik bolup u
yerdin qéçip çiqiş mumkin emes idi, aridin qançe waqit
ötkinini bilmeymen, tuyuqsiz yötkiliş buyriqi keldi,
başqa yerge bérip ahturuş wezipisini öteydikenmiz,
uyerdimu öyler nahayiti kop idi, yuqurning buyriqi
boyiçe hemme öyni ahturup çiqqan bolsaqmu tirik qalğan
birmu Uygurni uçiratmiduq, tang yoruştin burun bu yerdin
kétiş kirek idi, öylerni ahturiwatqanda tosattin yiğlap
olturğan kiçikkine bir balini körup qaldim, u bala méni
körüp qollirini uzatti, meni yahşi adem dep oyliğan
bolsa kérek, men bir az ikkilinip turğandin kéyin
qoralimni moremge ésiwilip, jesetlerni atlap ötüp uni
kötürüşke temşeldim, şu çağdila uning téhi ayiği
çiqmiğan bowaq ikenlikini bildim, bu balining hemme yéri
qan bolup, bir jup yoğan közliri bilen mağa tikilip
turatti, men uni kötürişim bilenla u bir jup qan bilen
bulğanğan kiçik qollirini sunup, boynumğa gire siliwaldi
we umaq yüzlirini yüzümge yaqti, bu çağda guruppa
başliqimiz der ğezep bilen étilip kélip birni tepiwidi,
men qoçuğumdiki bala bilen jesetler arisiğa yeyildim,
başliq tillap ketti:" anangni, yéngi eskerlikingni
dimisem, bir pay oq bilen jeningni alattim."Buni körup
kiçik bala meni téhimu çing qoçaqliwaldi, guruppa
başliqi uni mening qölümdin yoliwiliş bilenla bala yene
qeqirap katti. Belki bu balining qorquniç qapliğan
közliri guruppa başliqiğa tesir qilğan bolsa kirek, u
awaylap balini yerge qoyup qoydi we:" biz digen
herbi,buyruqni ijra qilmisaq, kallang kétidu, hélimu
yahşi, başqa guruppidikiler körüp qalmidi, bu yerdin
derhal yoqal!" dep waqiridi.men u baliğa qaraşqimu jüret
qilalmay sirtqa yügürüp çiqip kettim. Şuning bilen u
balining tirik yaki ölgenlikidin hewrim bolmidi, guruppa
başliqi we başqa yéngi eskerlermu qaytip çeqişti.
Emiliyette bolsa , bizdin burun bu öyge kirgenlermu u
balini étiwitişke çidimay çiqip ketişken bolsa kérek, şu
küni eşu kiçik balidin başqa tirik qalğan birmu Uygurni
uçiratqinim yoq. Qaytiş yolimizda Uygurlar uçursila,
herbiler kétiwatqan maşinidin ularni oqqa tutup mangdi,
héçkimmu nime üçün şundaq qéliwatimiz? dep soal
sorimayti, qiliwatqan jinayetlirimizning hemmesi "
xizmet körsitiş" üçün idi, " xizmet körsitiş " bolsa "
gep angliğan" liqning konkirit ipadisi bolupla qalmastin
belki "teşkili kapalet"ke érişişning we qedemmu-qedem
yuquri orleşning desmayisi hemde kalgüside geniral
boluşning qedem basquçi idi. Xitay herbilirining adem
öltürüşke humar bolişining heqiqi sewebi del ene şu.
Herbi gazarmiğa yétip kelgendin kéyin, bizni aram élişqa
qoyuwetkini yoq, belki meşiq meydanida başliqning sözini
angliduq, u aldi bilen eskerlerni dölet üçün qong xizmet
körsettinglar dep mahtidi, arqidinla herbilerning
polattek intizami heqqide sözleşke başlidi, (çünki bu
qétimqi wezipe öteş jeryanida 20 neççe neper esker ölgen
we yaridar bolğan bolup, hemmisigila öz ademlirimizning
oqi tekken idi) ,"hazirdin başlap" dédi başliq:" her
qandaq ademning her handaq ahwal astida éğwa sözlerge
qolaq sélişiğa, tarqitip yürüşge bolmaydu, yaman
ademlernig herbilerni parakende qélişidin saqlinişimiz
lazim, bügünki ahwalni aşkarlaşqa qe'ti bolmaydu, bu
herbi mehpiyetlik, kimki xilapliq qélidiken, xizmet
körsetken bolişidin qet'i nezer rehim qilmay étilidu".
Başliqning sözidin kéyin hemmimiz gaçilarğa aylanduq we
oqlarni ötküzüp bérip uhlaşqa yattuq. Çüştin kéyin
ornumdin turuşum bilenla qamaqqa élindim we "meydani
mustehkem emes "digen eyip bilen mesila tapşuruşqa
buyruldum, yerim aydin kéyin " herbi imtizamğa hilapliq
qilğan" digen eyip bilen manga çong guna yézildi, (bu
méning arhiwimğa sélinğan bolup, méni ömürwayet qet'i
kötürelmeydiğan qélişning amali idi) siyasi rehber
méning bu " kiçikkine sawaqni este tutuşumni, kallamdin
ayrilğili tasla qalğanliqimni éytti. Şuning bilen men
dala armiyisidin çiqirilip, herbiler diqançiliq
meydanida emgekke sélindim, şundaq qélip 21 yaşqa
kirginimde Xinjiangning payansiz çöllükliride 3 yil yer
téridim. Gurupa başliqining éytişiçe bu ang yenggil jaza
iken, eger 86-yilqi çong tazilaşta bolğan bolsam étilip
keterkenmentuq. Men nimişqa? dep soriwidim, gurupa
başliqi " méni ölümge tutup berey demsen, akang qariğay
sanga heçnerse degini yoq " didi. 92-yili herbi septin
çekingen waqtimda, siyasi rehber manga bu yerde bulğan
işlarni menggü untup kétişimni, buning " meng gülik
herbi mehpiyetlik" ikenlikini tapilidi. Méning arhiwimda
herbi qisimda guna ötküzgenlik xatirisi bolğanliği üçün
uzunğiçe xizmet tapalmidim, ali mekteplermu qobul
qilmidi, ata-anam herqançe sürüşte qilsimu, héçnersini
éytmidim, qelbimde bolsa herbilikte ötken şu künlerni
tézirek untup kétişni oylaytim, biraq 10 neççe yilidin
buyan xelqi Uygur balining yiğisi we möldürlep turğan
közliri köçidiki qelender balilar arisida körüngendekla
bolatti, şundaq çağlarda özini " uluq" dep atiwalğan bu
dölet we bu millette ahlaqi wizdan digenlerning zadila
yoq ikanlikini hés qilattim, bu qétim siyasi baş panaliq
tileş iltimasimdila bolup ötkan bu işlarni birinçi qétim
tilğa éliwatimen, Xitay çog quruqliqida bolsa, oylaşqimu
juret qilalmaytim, men özemning yahşiraq xizmet
tapalmaydiğanliqimni bilgeşke, muhit qoğdaş idarisida
tazliq işçisi boldum, her küni seher we keşte ademler
şalang mezgilide çiqip koçilarni süpirettim. Gep
angliğanliqim we japadin qorqmiğanliqim üçün ikki yildin
kéyin rehberlik xizmitimni su çéçiş maşinisiğa yötkidi.
Bu muhit qoğdaş idarisidiki ang yahşi xizmet idi, uzun
ötmey oylinip, ténç ailiwi muhitta yaşaşqa başlidim,
99-yili 7-ayning10-küni adettikidek xizmetke qiqtim,
seher saat 4:30 da maşinamni heydep koqiğa çiqişimğa,
idaridiki Wang famililik qoğdaş kadiri mendin sorimayla
maşiniğa çiqti we " rehberliktin méning sanga hemra
bolup, bir oçum Falun gong ezalirini tarqitiwişimizni
buyridi " dédi, bu saqçi maşinisi bolmisa, bu işlarğa
arlişip nime qilimiz" dédim, Wang bolsa :" döletning
xizmitini qiliwatqan adem orunlaşturuşqa boy sunuşi
kérak, bu işni rehberlik tapşurğan." dédi. uzun ötmey
maşina şeherdiki ang çong soda sariyi yénidiki maşina
tohtutuş meydaniğa yétip keldi, u meydanda top-top bulup
gumpa meşiq qiliwatqan Falungong ezaliri olturatti. Wang
mendin ularni aylinip yürüp ularğa su çéçişimni telep
qildi. " ular jim-jit olturup meşiq qiliwatsa, nime üçün
ularğa su çaçimiz?" dédim, " undaq bolsa, başliqtin
özeng sora" dep waqiridi Wang. Şu çağdila men bizning
idarining we şeher başquruş işhanisining hemme
maşinlirining kélip bolğanliqini bayqidim, bölüm başliqi
Jaw meni maşina heydep su çéçişqa buyridi". Maşiniğa
del-derehlerge çaçidiğan diqançiliq dorisi qaçilanğan
tursa, ademler zeherlense kim mesul bolidu?" dep soridum
," ular zeherlense qayta bu yerge kalmaydiğan bolidu,
sen su çéçişni bilsengla boldi, mesile çiqsa, men jawap
qilimen" dédi bölüm başliqi Jaw, men uningğa "bölüm
başliqi, bu déhqançiliq dorisining zeherleş küçi bek
yuqiri iken, ademlerning bidinige çéçilsa çoqum
zeherlaydu ," diyişimge, Jaw manga waqirap ketti:" Jiang
Jun Tao, men séning unimaydiğanliqingni bilip, Wangni
sanga qoşup qoyğan sen xizmettin ayrilip qéliştin
qoruqmiğan bilen biz qorqimiz, eger çaşmaydikensen
maşinidin quş, başqilar çaçidu," men uningğa :" bölüm
başliqi, men maşinidiki suni yötkiwetsem qandaq? bu bir
maşina suning zeherlaş kuçi bakmu kuçluk," didim, "
bolmaydu, sen rehberlik bilen qarşilaşting,
qomandanliqqa boysunmay şunçe köp ammining qanunni ejira
qilişiğa tusqunluq qilding, buning qanuni jawapkarliqi
sürüşte qélinidu. Ikkinglar çiqip uni maşinidin
çüşüriwétinglar " dep waqiridi bölüm başliqi ğezep bilen,
şu arida özemge nedin kelgen jüret ikenlikini bilmeymen,
maşinini heydepla yürüp kattim we ançe yiraq bolmiğan
yerdiki su nasosi yiniğa kélip maşinidiki suni
almaşturuşqa kiriştim, maşinidin qoyuwitilgen su appaq
rengde bolup, puriqi bekmu yaman idi, men maşinidiki
suning éqip bolişini kütüp yol buyida tamaka çékip
turdum, tosattin bir saqçi motosikiliti udul manga qarap
keldi. Motosikilitta olturğan bölüm başliqi Jaw yenidiki
sahçiğa méni körsütüp :" mana muşu ebleh" didi, sahçi
gep qilmastinla qölümğa koyza sélip méni sörep
motosikilitqa çiqardi," méni nimişqa tutisiler?" dédim
men, arqida olturğan sahçi kaltak bilen bişimğa birni
saldi, közlirimdin ot çaqnap katti," sen eblehning
yuriki qaptak iken, heqning köz aldidila maşina oğurlap,
yene nime üçün dep sorawatamsen, sini urup
öltüriwetsemmu uwal bolmaydu" men uningğa çüşendürmekçi
boldum:" men bu su çéçiş maşinisining şofiri tursam,
qandaqçe maşina oğurliğan bolidikanman? "sahçi kaltek
bilen yene birni saldi, qölümğa koyza sélinğan bolğaşqa,
amalsiz béşimni peske qiliwaldim, kaltak dombamge tagdi
. "Sen ebleh yene qimirlaydiğan bolsang, kallangni
çuwéwitimen" saqçi şundaq deginiçe béşimğa yene bir
kaltek urdi, şundaq qilip men tuyuqsizla qolğa élindim.
Tang atqandin kéyin başqa ikki saqçi kirip meni jinayitimni
tapşuruşqa qistidi, men ularğa çüşendürüp özemning şu
maşinining şupiri ikenlikimni éyttim, saqçi meşire qilip
küldi:" sen tiniwalmaqçimu? şopur maşina oğurlimamdiken,
yowaş bolğanlarğa kengçilik qéliş, qarşiliq qilğanlarğa
qattiq boluş partiyimizning izqil siyasiti, sining
wezipe ijira qiliştin baş tartip, köpçilikning aldida
maşinini zorluq bilen heydep ketkiningning özila jinayi
qilmiş, dölitimiz jinayi işlar qanunining 27-maddisi
boyiçe sanga "bulangçiliq" jinayiti bikitek uşuq
ketmeydu" bu saqçilarğa gep ötmeydiğanliqini bilip jim
boliwaldim." nimige hangwiqip olturisen, sini aziraq
segitip qoyuş kérek ohşimamdu?" didi saqçi, baş- közumge
kaltek-toqmaq yeğip ketti. Aahiriğa bérip berdaşliq
berelmey hoşumdin kettim, bir çağda anamning yiğa
awazini angliğandek boldum, teslikte közumni éçip
qarisam, ailidiki hemmeylen méning béşimğa olişiwaptu.
Hette ezeldin köz yişi qilmaydiğan dadammu yiğlawitiptu,
anam béşimni silap turup :" balam bu yer dohturhana ,
saqçilar özlirining hata qilişqanliqini bilişip öyge
telefon qilğan iken, biz sining ehwalingni körüp
dohturhaniğa élip kelduq. Emdi hemme iş yahşi bolup
kétidu, idare başliqi Li bu ahwalni bilip ,Jaw digen
bölüm başliqining idiwini berdi. Séni aq kongul, xelq
ammisining salametlikige masul bolğan dep mahtidi" dédi,
anamning digenlirini anglap sel hatirjem bolğandek
boldum. Dohturlar manga " mengisi qatteq çayqilip ketken"
dep diaginöz qoyuşti. Kéyin yene " mengsi besilğan "
deyişti. baştin ahir éğir kiseller bölimide dawalandim,
bölüm başliqi Zhau bolsa xizmettin çetlitilip özini
tekşürüşke qoyuldi. Biraq uzun ötmey siyasi weziyette
özgiriş yüz berdi, idare başliqi Li din mesile çiqti,
eslide u Falungongning ezasi iken, Zhau qaytidin
xizmetke qoyuldi we pirinsipta çing turup qanunni ijra
qélişta yüz-hatire qilmiğan dep teğdirlendi. Zhau bir
neççe qétim dohturhaniğa kélip, méning 10 yil burun
herbi septe nime üçün jazalanğanliqimni sürüşte qildi
hemde mendin héç qandaq yip uçiğa érişelmigendin kéyin,
neççe ming kilomitir yiraqliqtiki men turğan qisimğa
adem ewertip méni tekşürmekçi boldi, u yerdinmu burniğa
yigendin kéyin, aççiğida méni dohturhanidin çiqip mesile
tapşurişqa qistidi. Biraq dohturlar qet'i yol qoymidi.
Bu arliqta Falungong merkez teripidin resmi halda
qanunsiz teşkilat dep basturuldi. Zhau digenler méning
yinimğa adem qoyup méni nazaret qélişqa başlidi. Yaman
hewerler arqi-arqidin kélişke başlidi, dohturhaniğa
tayaq yep zehmilengen Falungong ezaliri tolup ketti,
ular bir eğiz gep qélişmay huddi ölümni kütiwetqandek
jim-jit yétişatti. Sistiralar bolsa köz yişi qilğan
halda ularning bedinidiki yarilarni téngip qan dağlirini
tazilayti, hayat qéliş istiki meni qetti iradige kélip
dohturhenidin qéçip kétişke ündeytti, ahiri men Zhau
méni nazaret qélişqa qoyğan ademning tamaq yeyişke çiqip
ketken pursettin paydilinip, dohturhanidin yoşurun halda
çiqip, akamning maşinisiğa çiqiwaldim, eslide Siçuandiki
kona sebdişim Li weining qéşiğa ketmekçi idim, biraq
salametlikim yar bermigenliki üçün, yéqin etiraptiki bir
nahiye dohturhanisiğa bérip dawalandim, akam birer
bala-qazağa yoluqup qéliştin ensirep derhal Shi
jiazhuang şeherige qaytip ketti, bir qançe kündin kéyin
men yuşurun halda sebdişimning öyige bériwaldim. U
jinayi işlar sahçi etritining başliqi bolğaşqa uning öyi
eng biheter idi. Emma Falungong teşkilatini basturuş
herkiti merkezdin başlinip pütün memliketke
kéngiyiwatatti. Ehwal barğansiri heterlik boliwatatti,
ahirida herbi septe men bilen heyat-mamatta birge bolğan
pişqedem sebdişim méning derhal bu yerdin yötkülüşüm
heqqide éğiz éçişqa mejbur boldi.
U heqiqeten ras gepni qilğan idi, Xitaylar adette mejbur
qélinğanda dostini sétip qoyidiğan işlarni qélip qoyidu,
şunglaşqa men derhal uning öyidin ayrilip, yéqin
etiraptiki bir mehmanhaniğa orunlaştim. Biraq yenila
hatirjem bolalmay, öyge qaytişni qerar qildim, poyiz
yurtimizğa kelgende, men yenila éhtiyat qélip, yol
boyidiki botkidin öyge telefon qildim, öydikiler qoqup
ketişti. Anam mening qalaymiqan çépip yürmey " kona
orunda" turiwerişimni tapilidi, " kona orun" degini
hammamning öyi bolup, u yer bir qeder bihetar idi. Aakam
manga :" sen bu harektiring bilen saqçilarning
qiynaşliriğa berdaşliq berelmeysen, anglişimçe yiqinda
nurğunliğan Falungong ezaliri saqçilarning qiynaşliriğa
berdaşliq berelmey özlirini öltüriwaptu. Emiliyette
Falungong ezaliri özlirini olturuşmeydu, deyişidu.
qandaq gep ikenlikini bilelmiduq, ang yahşisi ularning
qoliğa çüşüp qalma, bolmisa ata-anam ğem-endişe içide
tügüşüp ketidu" , ayalimmu qeçip kétişimni layiq kördi.
Biraq qéçip nege barimen? burun köp anglaydiğan " yerde
qapqan, asmanda tor' digen söz emdi méning béşimğa keldi,
asmanğa çiqay disem yiraq, yerge kirey disam qattiq,
ayalim kéçiçe yiğlap çiqti, tang yorimastinla yolğa
çiqip ketişim kérak idi, ahiri içki Mungğuldiki
tağamning öyige bérip çarwuçilarning turmuşida yaşaşqa
başlidim.
Içkiridin kelgen bir Xitay yaşning tusattin ot-çöpler bilen
qaplanğan az sanliq milletler rayonida peyda bolup
qélişi u yerdikilergila emes, özamgimu ğélite tuyuldi.
Merkezning we yerlikning téliviziye qatarliq ahbarat
torliri kunsayin Falungong teşkilatining heterlik
ikenliki heqqidiki teşwiqatliri bilan tuqqanlirimni
qorqutup jénini aldi, tağamningmu kön boyi qapiqi
éçilmaydiğan boldi. Deslepte Falungongğa zorbe bériş
herkiti bir pestila ötup kétidu dep oyliğan iduq, kim
bilsun bu herket Xinjiangdiki Uygurlarni qiriştinmu bek
keng dairide élip berildi. Öz wahtida Xinjiangda tazilaş
élip barğanda, pütünley mehpi bolup qalmastin, kiçe
qarangğusida élip berilatti. Bügünki künde Falungongni
basturuş bolsa pütünlay oçuq-aşkare şundaqla dunya
jamaetçilikining naraziliq sadaliri içide élip
bériliwatidu, komunisitlarni eyiplep bu nime üçün ? dep
soraşqa juret qilalaydiğan birmu adem yoq. Xitay
hakimiyiti hiyaliğa nime kelse, şuni qéliwatidu, xelq
bolsa zölümğa berdaşliq bériştin başqa héçnimige qadir
emes, béşiğa künkelgen yoşurunğudek yermu tapalmaydu.
Men ahiri bu dölettin qéçip çiqip kétiş qarariğa keldim.
12-ayning 5-küni çigra soda éğizi arqiliq onguşluq halda
Kazaqistanğa ötiwaldim we derhal Rossiyege bérip,
Moskowada etkesçiler bilen tonuştum, bahada kélişiwalğan
we pulni töligendin kéyin, ularning orunlaşturişi bilen
ikki aydin köpirak waqit serip qilip Kanadağa kaldim,
3-ayning 3-küni Amerika tewesige öttüm. Qudiriti uluq
Alla ahiri meningdek bir qaçqunğa şepqet ata qildi.
Men bimalal halda Newyorktiki Xitaylar koçisida kétiwatimen,
yene ataqliq Bailauhui koçisiğa qedem bastim, 7-8 aydin
buyan qéçip yürgen mendek bir adem nimişqidur qilçilikmu
harğiliq hes qilmaytim, heyran qalarliqi, Xitaylar
koçisida komunistlar siyaqidiki ademlermu uçirap turatti.
Şunisi éniqki, eger ular méni tutmaqçi bolsa, qara forma
kiygen Amerika saqçiliri çoqum adalatni yaqliğan bolatti.
Biraq hergizmu zeyton renglik forma kiygen Xitay
saqçiliridek kaltek işletmeyti, birak Amerika
saqçilirimu pulğa sétilip, kompartiyige yardem qilip
adem tutidiğan işlarni qilarmu?... bir aydin köpirek
waqit ötkendin kéyin men asta-asta özemge kélişke
başlidim. Ras gepni qilğanda Xitayliqlar tigi-tektidin
éytqanda kompartiyidin yirginetti, şunglaşqa köpligen
kişiler kompartiyege bolğan öçmenliki bilen Amerikiğa
kélişkenidi. Bireq bu yardimu kişiler kompartiyege qarşi
herketlarge qatnişişqa juret qilişalmayti. Hemmesi
muhbir yaki namayişiçi siyaqiğa kiriwalğan komonisitlar
jasuslirining kamira we apparatliriğa çüşüp qéliştin
qorquşatti, men öz mehsidimni ipadileş üçün yenila
herketlerge qatnaştim, ejeba men qorqmamdin? elbette
qorqumen! emma qorquşning harektiri ohşimaydu, burun
özemning komusitlar turmisige çüşüp qélişidin qorqattim,
hazir bolsa, uruq-tuqqanlirimning méning sewebimdin
birer bala-qazağa yoluqup qélişidin qorqimen. Çünki men
merdaniliq bilen Xitay komunistlirining zorawanliq
siyasitige qarşi herketlerge qatnişipla qalmastin yeni
Li pingğa we Jiang zeminğa naraziliq bildürüş
paaliyetlirigimu qatnaşqan idim. Şübhisizki, bu
herketler elbette Xitay jesuslirining oğri közidin neri
bolalmayti. Men hergizmu puşayman qilmaymen, belki
özemde wijdan we heqqaniyet tuyğusining barliqidin
pehirlinimen, Xitay millitide héçnerse kam emes, kam
bolğini peqetla wijdan we heqqaniyet tuyğusi! men
dawamliq heqqaniyet yolida mangimen. köçmenler
idarisining ezeldin dawamlaşturup kéliwatqan
insanperwerlik siyasetliri asasida mening panaliq tileş
iltimasimni testiqlap bérişni ötünimen.
Zhang Jun Tao
2000 yili 9 ayning 8 - küni
Izahat : bu iltimas 2000 - yili 9 -
ayning 8 - küni köçmenler idarisiğa sunulğan.
10 - ayning otturliri soal - jawap élip birilğan. 10 -
ayning ahiri testiqlanğan.
Xitayçidin terjime qilğuçi: Hantangri |
