ana sahipe
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Heptilik Siyasiy Ilmiy Gezit - Sherqiy Türkistan Informasyon Merkizi Nesir Qildi

9 ) Germaniye Radiyosida Şerqiy Türkistan Mesilisi

     24 - mart küni Germaniyening çetelge qarita anglitiş béridiğan nopuzluq “Germaniye Awazi” radiyosining Hitay tilidiki anglitişida, Şerqiy Türkistanning “11-sentebir weqesi” din kéyinki weziyiti heqqide keng melumat bérildi.
     Hewerde éytilişçe, Germaniye taşqi işlar ministiri yéqinda, Şerqiy Türkistandiki insan heqliri weziyiti üstide tohtulup, “11-sentebir weqesi”din kéyin, Hitay hökümiti térorizimğa qarşi turuşni bahane qilip, Uygur musteqilçilirige qaratqan basturuş herketlirini jiddiyleştürgenligi, mingliğan bigunah Uygurning türmilerge taşlinip, qiyin-qistaqlarğa duçar bolğanliği, bezilirige ölüm jazasi bérilgenligini qeyt qilip, Hitay hökümitini helqara insan heqliri pirinsipliriğa emel qilip, Uygurlarğa yürgüziwatqan basturuş herketlirini tohtitişqa çaqirğan.
     Mezkor anglitişta yene, Germaniye kişlik hoququ orginining mehsus hadimi Bakir hanim, Radiyo muhpirining Şerqiy Türkistandiki weziyet we Uygurlar heqqide soriğan sualliriğa jawap berip: “11-sentebir weqesi-din keyin Şerqiy Türkistandiki insan heqliri weziyiti téhimu yamanlişip barmaqta, Hitay hökümiti Uygur musteqilçilirining helqara téror kuçliri bilen alaqisi bar degenni bahane qilip, ularğa bolğan basturuşni yenimu kuçeytmekte, eslide, Uygur musteqilçilirini térorist—dep qaraş natoğra, Uygurlar öz milli medeniyiti, diniy étiqadi we milli mewjutliğini qoğdaş üçün tirişiwatidu.1949-yili bu rayonda Hitay ahalisining sani peqetla 3-4% bolğan bolsa, bügünki künde köpüyüp 50% ge yéqinlaşqan…”dep körsetken.
     Yene muşu anglitiş dawamida, Şerqiy Türkistan informatsiyon merkizining bayanatçisi Dilşat Rişit muhpirning ziyaritini qubul qilip, Şerqiy Türkistanning yéqinqi weziyiti we nowettiki ehwali üstide tohtalğan. U sözide: “11-sentebir weqesi” din keyin, Hitay hökümiti Uygurlarni “térorist” dep eyiplep, Uygur musteqilçilirini qattiq basturdi. Aldinqi yérim yil dawamida 3000 din artuq Uygurni türmige solidi, 25 Uygurğa ölüm jazasi bérip étip öltürdi” dégen. Dilşat Rişit sözining ahirda yene, Şerqiy Türkistanning nöwettiki eng yéngi weziyiti üstide tohtulup: “Yengi yil kirgendin buyan Hitay hökümiti, Şerqiy Türkistanda “idologiye sahesidiki milli bölgünçilikke qarşi turuş kurişini qanat yayduruş” we “milli bölgünçilerge qarşi turuş buyeçe qayta terbiye éliş herikiti” degendek siyasiy herketlerni élip berwatidu.netijide, mili marip, Edebiyat – sen’et, ahparat-neşiryat, Radiyo-kino-telwiziye sahélirige bolğan nazaret we konturulluq burunqidin neççe hesse küçiyip ketti, hetta, qayta tertipke sélişni bahane qilip, Uygurlar açqan Internet çayhanilirimu mejburi taqewetildi.
     Şerqiy Türkistanda siyasiy herketlerning ewj élişi Uygurlarning Hitay hökümitige bolğan narazliğining téhimu kuçiyişige sewep bolmaqta”
Dep korsetken. 2002.3.26.

İUÇQUN-KIVILCIM - 01/04/2002 13:00  Hazirliğuçi: A. Qaraqaş