ana sahipe
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
11

Heptilik Siyasiy Ilmiy Gezit - Sherqiy Türkistan Informasyon Merkizi Nesir Qildi

11) Xinjiang Universitida Ğulğula
Yéqinda, Xinjang Universitétining ağullar yataq binasiğa hamildarliqtin saqliniş qapçuğini Aptamatik sétiş sanduqi arnitip qoyulğan. Bu iş mekteptiki Uygur oquğuçi we oqutquçilarning qattiq narazliğini qozğap, çong ğulğuliğa sewep balğanliği üçün mektep dairliri,5-afrel küni aptamatik setiş sanduqi qapçuqni éliwetişke mejbur balğan.
Mektepte bu heqte ğulğula ewj alğan künlerde, muhpirimiz ehwal igelleş üçün bérip, bir qisim oquğuçi we oqutquçilar bilen söhbetleşken. Bir oqutquçi öz közqarişini bildürüp:
“ meyli milliy ehlaq nuqtisidin bolsun, meyli diniy ehlaq nuqtisidin bolsun, bu iş biz Uygurlarğa qilinğan meshire boldi, mektep bu işta bekla mes’ulyetsizlik qildi, men 80-yilliri muşu mektepte oquğan, u çağlarda jinsiy ehlaq alahide qedirlinetti, ésimde qélişiçe şu çağda bir qiz hamildar balup qalğanliği üçün, oğul dosti bilen qoşup mekteptin çekindürülgen idi. Bugünki kün’ge kélgende mektep özi bu nersini tarqitip yürüydu“ dégen.
Yene bir ağul aquğuçi: “ bu dégen milliy rayon, bundaq işta yerlik milletlerning hisiyatiğa hörmet qiliş kérek, mektepning bu qiliqi jinsiy buzuqçiliqni terğip qilğanliq balmay nime? aldinqi yili Qeşqerlik bir qiz sawaqdişim oquşni taşlap qaytip ketti, u kétiş waqtida manga éçinip turup, „bu yerdiki ehlaqsizliqlarğa çidap turalmidim, mektep adem buzidiğan jay bolup qaptu, men qaytip kétip namizimni oqup pakize muhitta yaşaymen“ dégen idi, uning sözige emdi çüşüniwatimen“ dégen gepler bilen öz narazliğini bayan qilğan.
Derweqe, her bir milletning özige yarişa ehlaqi çüşençiliri we qimmet qarişi balidu. Bu hil çüşençe we qimmet qarişing qedirlenmesligi hem meqsetlik buzğunçiliqqa uçritilişi, şu milletke qilinğan haqaret we éğir yoqutuş balup hisaplinidu.
Uygurlar, ezeldin jinsiy ehlaqqa alahide étibar bilen qarap kelgen helq idi, Uygur qizlarining toy künigiçe ippitini saqlişi, eng muhim ehlaqi ölçemlerdin biri sanilatti.
Epsuski bizde öz milliy ehlaqimizni qoğdaş hoquqi balmiğanliği üçün, uning üstige, Hitay mustemlikiçi dairliri bizning milliy we diniy ehlaqiy qediryetlirimizge meqsetlik yoqutuş siyasiti yürgüzüp kelgeçke, bizning ehlaq süpitimiz töwenlep ketti, koça-koylarğa Hitaylar teripidin çaplap qoyulğan „qizliq perdisini tüzeş opratsiyesi qilimiz“ dégendek şermende elanlarning köpüyişi bilen, qizlirimiz qizliq ippitini yoqutiştin ançe ensirep ketmeydiğan boluşti. Şerqiy Türkistanning çong-kiçik şeherlirige yamriğan „hösun tüzeş satraçhanisi“ namidiki Hitay pahişehaniliri, Uygur yigitlirining jismini bulğidi“
2002.4.7.

İUÇQUN-KIVILCIM - 11/04/2002  18:000  Hazirliğuçi A. Qarqaş