|
*Bu yil 5-yanwar küni Ürümçi héliq sariyida ötküzülgen
yéngi yil kéçiligide, Tursunjan Emet isimlik Uygur
şairning şéri oquş weqesi yüz berdi.
*11-yanwar küni, Uygur aptonum rayunluq partikom
Ürümçide kadirlar yiğini éçip Tursunjan Emetning şéri
heqqide yuşurun ohşitiş usuli bilen milliy bölgünçilik
idiyisi terğip qilinğan
digen hulase çiqirilğan, hemde,
muşu weqeni bahane qilip, Şerqiy Türkistan miqyasida bir
qétimliq idologiye sahesidiki milliy bölgünçilikke
qarşi küreşni qanat yayduruş qarari çiqirilğan.
*31-yanwar küni Ürümçide, Uygur aptonum rayunluq
partikom atalmiş idologiye sahesidiki milliy
bölgünçilikke qarşi turuş herkitini qanat yayduruş
boyiçe qayta terbiye éliş paliyitini qanat yayduruş
toğrisida seperwerlik yiğini açqan. Yiğinda, sekirtar
Wang Lequen we qorçaq reis Ablet Abdurişitlar söz qilip,
bu qétimqi herketning, pütün marip, edebiyat-senet,
ahparat-neşiryat, radiyo, kino, telwiziye, internet tori
qatarliq sahelerde merkezlik élip berlidiğanliğini
korsetti.
*4-fewral küni, Uygur aptonum rayunluq partikomning
qorçaq sékirtari ismayil tiliwaldi, idologiye sahesidiki
milliy bölgünçikke qarşi turuş herkitini qanat yayduruş
boyiçe qayta terbiye éliş herkitini maarip saheside
qandaq élip bériş heqqide uyuşturulğan yiğinda söz qilip,
idologiye sahesidiki milliy bölgünçikke qarşi turuş
kürişini qanat yayduruş herkitini pütkül marip sahesi we
mekteplerde uzaqqiçe élip bérip, maarip sahesini partiye
we hökümetning qolida mehkem tutup turişimiz kerek dep
biljirliğan.
*Musulmanlarning yilda bir kélidiğa mubarek Qurban heyt
namizi oqulidiğan küni, Qeşqer şehrining Qoğan yézisida
yéziliq hökümet dairliri, yéza tewesidiki 300 din artuq
oqutquçini Qurban heyit namizini oqutmasliq üçün,
mejburi yéziliq hökümetke yiğiwalğan.
*Fewral eyining ahirlirida, Qeşqer wilayiti teweside
élip bérilğan maarip sahesidiki milliy bölgünçilik
qilmişlirini éniqlaşwe oqutquçilar qoşunini saplaşturuş
nami astidiki siyasi herkette, Peyziwat nahyisining
Şaptul yézisida, 12 oqutquçiğa diniy paliyetke qatnaşti
dégen eyipleş bilen jaza bérilgen. Bulardin ikki
oqutquçi hizmitidin heydelgen, qalğanliri bir derije
muaşi élip taşlinip, maarip sahesidin yötkiwetilgen.
*1-mart küni Ürümçi şeherlik hökümet birlik sep bölüm
başliqliri yiğini çaqirilğan. Yiğinda, Ürümçi şeherlik
partikomning muawin sékirtari He Yiming: diniy zatlarni,
Xin Jiangning emilyitige, weziyetning éhtiyajiğa uyğun
kélidiğan petiwalarni bérişke dewt qiliş kerek dep
biljirlap, diniy zatlirimizni, isalam éqidilirini
haliğançe buzuşqa, öz étiqatidin yüz örüşke qistiğan!
*Mart eyi kirişi bilen Şerqiy Türkistanning herqaysi
wilayet, Şeher, nahye we yezilirida, atalmiş idologiye
sahesidiki milliy bölgünçilikke qarşi küreşni qanat
yayduruş boyiçe qayta terbiye éliş namidiki siyasi
herket ewij aldurulğan. Aqsu, Qeşqer we Hoten qatarliq
jenubiy wilayetlerde, herqaysi systémilar boyiçe
arqa-arqidin seperwerlik yiğinliri éçilğan. Uygur
mekteplerde her küni çüştin kéyin we şenbe küni pütün
kün siyasi ügünüş qilinip, oqutuş işliri paleç halğa
çüşüp qalğan.
*Şerqiy Türkistanda siyasi herket başlanğandin buyan,
internet torhaniliriğa bolğan nazaretçilik alahide
küçeytilgen.aldinqi hepte, Hitay dairliri,
poçta-telgiraf idarisining namidin uhturuş tarqitip,
tordiki ehletlerni birterep qiliş we torhanilarni
tertipke séliş bahaniside, jenubi wilayetlerdiki
Uygurlar açqan internet çayhaniliri mejburi taqiwetilgen.
Qeşqer şeheride 6 neper Uygur yaş çeklengen, eksiyetçi
mezmundiki çetel tor bétini körgen dégen eyipleş bilen
qamap qoyulğan.
*9-mart küni Wang Lequan, Beijingda éçilğan Hitay héliq
quriltiyining 5-qétimliq yiğinida Şanggang muhpirliri
bilen ötküzgen uçrişişida, bundin kéyin Şerqiy
Türkistandiki Uygur mektepliride, 3 - siniptin başlap,
Hitay tilida ders ötülidiğanliğini jakliğan.
Bu qarar, qandaqtur Uygurlarning sapasini yuqiri kötürüş
meqsidide çiqirilğan bolmastin, belki, Hitay
mustemlikiçi dairlirining Uygurlarni asmilatsiye qiliş
qedimini tézlitiş we millet süpitide yoq qiliş
süyqestini tezrek işqa aşuruş meqsidide çiqirilğandur!
*11-mart küni Uygur aptonum rayunluq hökümet mehsus
uhturuş tarqitip, içkiri Hitaydin Şerqiy Türkistanğa
kelgen aqqun Hitaylardin élinidiğan tot turluk heqni
bikar qilğan.
Éniqki bu perman, Hitay köçmenliring Şerqiy Türkistanğa
téhimu köplep
kélişi üçün qilinğan hökümet çaqiriğidur!
*Yene 11-mart küni, Ürümçide, Xin jiang terektur
zawudining 1000 din artuq işçisi koçiğa çiqip narazliq
namayişi otkuzgen.namyiş qilğuçilarning köpçiligi
Hitaylar bolğaçqa, hökümet, ilgirki Uygurlarning
namyişliriğa qilğining tamam eksiçe, bu qetimqi
namayişqa hiçqandaq siyasi tusmu
bermigen,namayişçilarning pikir-teleplirige derru qulaq
sélip, nahyti siliq muamile bilen namyişlarni tarqitişqa
muweppeq bolğan. |
|
