EAST  TURKISTAN  INFORMATION CENTER

Sherqiy Türkistangha Musteqilliq, Erkinlik We Démokratiye !

MAUZULAR:

 

SH T HEQQIDE OMOMI MELUMAT

 

SHERQIY TÜRKISTAN

 

DINIY SAHIPEI

 

TARIH SAHIPISI

 

KISHILIK HOQUQ

 

IQTISADI SAHIPE

 

EDEBIYAT SAHIPISI 

 

ETIC DOKLATI

 

OSMURLER SAHIPISI

 

REAL MEDIA FILIMLER 

 

UYGUR TESHKILATLIRI 

 

ALAQE ADRISI

 

HAWARAYI 

 

ARHIP KÖRÜNÜSHLE

 

PIKIR DEPTIRI

 

DUAT ARHIBI 

 

MUHIM LINKLER  

 

   Sherqiy Türkistan Axbarat Merkizi

| |   Sherqiy Türkistan  | |  Zhunggou - Taiwen  | |  Xelq'ara   | |

2008 - yili 1  - ayning 20 - küni

Uchur we Tehlil

1) Kirghizistan Amerikining Ishlitishge Bergen Hawa Yoli Bazisini Taqimasliqqa Qétilghan

APning mushu ayning 19 - küni Boshkektin Bergen xewirige asaslanghanda, Amerikining Kirghizistandiki hawa yoli bazisi taqalmaydiken. Amerika höküméti bu bazini taqimasliqqa Kirghizistan hökümétidin wede alghan we bu wede uchun Kirghizistangha ihtisadi yardem meblighi salghan bolishi mumkin. Chünki Amerika Afghanstandiki 30,000 din artuq eskerni teminleshte bu hawa yoli bazisidin ayrilalmaytti. Emma otken heptidiki bezi Ottura Asiya xewerlirige asaslanghanda Russiyening Kirghizistangha 2 miyart qerz bérip turush bedilige Kirghizistandin bu hawa yoli bazisini taqiwétishni telep qilghanlighi melum. Chunki Rusisiye Amerika bashchilighidiki NATO'ning Ottura Asiyani tizginlep kétishidin we Russiye menpeétige tehdid sélishidin tolimu ensireydu.

2) Xitayda Köchürmichilik Nimidin Derak Béridu?

Xitay hökümet metbuatlirining xewer qilishiche, Bu qétim Xitayda hökümet mulazimet imtihanida 1000 din artuq köchürmichi tutiwélinghan. Ularning hemmisi qulaqqa tiqidighan yuquri derijilik anglash üsküni we yaki wirless arqiliq qobul qilish üskünisi qatarliq yuquri texnikiliq kichik üskünilerni ishlitip köchürmichilik qilghan. Bu qétimqi imtihangha jemi 775,000 adem qatnashqan bolup buning ichidin 13,500 xizmetchi qobul qilinatti. Gerche Xitay höküméti bir milyarttin oshuq Xitay ahalsidiki yuquri derijidiki riqabetke köre bu bir normal ehwal dep qarisimu, emma anaylizchilar bu köchürmichilikni Xitayning maarip süpitining ölük bolishi imtihan soallirining ölük halda kitap we matreiallardin yadliwalsa bolidighan soallar bolghanlighi we buning köchürmichilikke qolayliq ikenligidin körmekte. Chünki Xitayning oqutush ishliri nahayiti ölük halette bolup , oqughuchilarning ijadchanliqi we öz aldigha kalla ishlitishige ilham beralmaydiken.

3) Xitay Höküméti Tibetni Bésiwalghan 50 yilliq Xatire Künini Bayram Qilip Bekitmekchi

Shinhua agentlighining ötken hepte xewer qilishiche, Xitay höküméti resmi bilet tashlap 3 - ayning 28 – künini Tibetni feudalisimdin azat qilghan bayram küni qilip bekitmekchi bolghan we bu künni tibetning qulluqtin qutulghan küni dep teripligen. Dalailama bashchilighidiki Tibet teshkilatliri Xitay hökümétining Tibetning tarihi tereqqiyatini basurup qoyup, bundaq bayram kün bekitishini Tibet Xelqige bolghan haqaret dep tonimaqta we qattiq naraziliq bildurmekte.

Gerche Xitay höküméti Tibetni qulluqtin qutuldurduq dep jar salghan bolsimu, emiliyette bu arqiliq 50 yil burun özlirining Tibetke bésip kirgenligini xuddi Sherqiy Türkistan azatlighining 50 yillighini hatirlesh arqiliq Sherqiy Türkistanni bésiwalghanlighigha qanche yil bolghanlighini étirap qilghangha oxshashla étirap qilip tashlighan. Tibetning eyni waqtta qandaq tuzumde bolushi bu shu dewr tarixi we Tibet xelqining tereqqiyati teripidin belgilinidighan mesile bolup, bu peqet Tibet mesilisi. U hergizmu Xitay bir terep qilidighan mesile emes, bu del Xitay hökümétining bashqilarning ichki ishigha arilashmasliqni telep qilip jar salidighan pelsepesige uyghun, emma Xitay bu qétim özlirining Tibetke arilashqanlighini étirap qilish arqiliq bu pelsepesini inkar qilghan.
.


Copyright © www.uygur.org . All rights reserved 17.06.2009 16:27   A. Karakash