EAST  TURKISTAN  INFORMATION CENTER

Sherqiy Türkistangha Musteqilliq, Erkinlik We Démokratiye !

MAUZULAR:

 

SH T HEQQIDE OMOMI MELUMAT

 

SHERQIY TÜRKISTAN

 

DINIY SAHIPEI

 

TARIH SAHIPISI

 

KISHILIK HOQUQ

 

IQTISADI SAHIPE

 

EDEBIYAT SAHIPISI 

 

ETIC DOKLATI

 

OSMURLER SAHIPISI

 

REAL MEDIA FILIMLER 

 

UYGUR TESHKILATLIRI 

 

ALAQE ADRISI

 

HAWARAYI 

 

ARHIP KÖRÜNÜSHLE

 

PIKIR DEPTIRI

 

DUAT ARHIBI 

 

MUHIM LINKLER  

 

   Sherqiy Türkistan Axbarat Merkizi

| |   Sherqiy Türkistan  | |  Zhunggou - Taiwen  | |  Xelq'ara   | |

2008 - yili 11  - ayning 13 - küni

Uchur We Tehlil

1) Hitay Hökümiti Ürümchi - Lanjou Qosh Rélisliq Töomür Yoli Yasashni Planlimaqta

Tengri tagh tor bétining hewirige qarighanda Xitay hökümiti Ürümchi Lanjou qosh rélisliq tömüryoli qurulishini 2009 – yili resmi bashlashni pilanlighan bolup, bu tömür yol qurulishigha jemi 120 milyart Xitay puli meblegh salghan, hemde tört yil ichide püttürüshni pilanlighan.

Ürümchi Lanjou qosh rélisliq tömür yol qurulishi pilani Xitayning Sherqiy Türkistangha qaratqan mustemlikichilik siyasitini tézlitishtiki atalmish gherpni échiwétish pilanining eng asasliq herketlendürgüch achquchi bolup, bu tömür yol Sherqiy Turkistan baylighini Xitaygha toshush we Xitay köchmenlirini Sherqiy Türkistangha toshushni téximu téz sür’ette tamamlashta ghayet zor rol oynaydu. Hazir xitay hokimiti eger bu qurulush putse Ürümchi bilen Beijingning arilighidiki musapini 15 saet etrapida bésip bolushqa kapaletlik qilghili bolidu dep perez qilmaqta.

2) Xitay Oqughuchilar Engliye Uniwersitidin Qoghlandi Qilindi

Mushu ayning 12- künidiki Xitay metbuat hewerlirige asaslanghanda,jemi 50 Xitay oqughuchi Engiliyening Newkasir universitining soda institotidin qoghlandi qiliwétilgen. Qoghlandi qilinghanlarning 33 nepiri doctorantliq oqushqa 17 nepiri Baklawerliq oqushigha kelgen bolup, ularning hemmisi mektep teripidin peqet 14 künlük erz qilish mudditi bérilip qoghlandi qilinghan.
Engliyediki bu universitetqa kelgen Xitaylarning Englishche sewiyesi intayin töwen bolup, mektep ularning derslikni élip kétishidin gumanlinip ularning materiallirini qayta tekshurgen netijide bu oqughuchilarning hemmisining yalghan diploma we yalghan derslik netijilliri bilen kelgenligi bayqalghan. Emilyette Xitaylarning yalghan document we yalghan diploma bilen chet’ellerge oqushqa kélishi we köchmen bolush ehwali intayin ewj alghan bolup, nurghun döletler bu ehwalni téxiche hés qilalmay kéliwatmaqta.

3) Özbekistan Yawropa Asiya Ixtisad Birligidin Chékinip Chiqti

Russiye metbuatlirigha qarighanda, Özbekstan Yawropa Asiya Ixtisad Birligi teshkilatidiki resmi ezaliq ornidin chékinip chiqqan bolup, xewerlerde körsütilishiche Özbekistan bu teshkilatni Özbekistangha héchqandaq paydisi bolmidi dep qarighan. Yawropa Asiya Ixtisad Birligi teshkilati 2001 – yili 5- ayda resmi qurulghan bolup, Russiye, Belirussiye, Qazaqistan, Qirgizistan, Tajikstan we Özbekstanlardin terkip tapqan idi.
.


Copyright © www.uygur.org . All rights reserved 17.04.2009 00:13   A. Karakash