Xitay 2 - Qétimliq Qanliq Basturush We Tutqun Qilishni Resmi Yosunda Jakalidi

7 - ayning 3 - küni merkizimiz weten ichidin biwaste igelligen melumatlargha asasen Xitay hökümitining Sherqiy Türkistanda mushu ayning 15 - künige qeder keng kölemlik tutqun qilish herkiti bashlighanlighi toghrisida “ Olympic balasi: kengkölemlik tutqun qilish “digen témida tepsili xewer bergen idi we bu qétimqi tutqun qilishni Xitay hökümitining resmi Yosunda ashkarilimighanlighini otturigha qoyghan idi. Ürümchi kechlik gézitining tünügünki yeni mushu ayning 9 - künidiki xewirige asaslanghanda, atalmish Xinjiang Uyghur Aptonom rayonluq bixeterlik idarisining directori Chen Gang, bu qétimqi keng kölemlik tutqun qilish buyrighini chüshürgen bolup, ular buni ikkinchi qétimliq Olympic bixeterligi üchün herket élip bérish dep atighan. Herket bashlinishi bilenla yeni 7 - ayning 8 – küni tutqun qilish jeryanida qarshiliq körsetken 5 Uyghurni étip tashlap ikkisini éghir yarilandurghan we sekkizini qolgha alghan. Emma Xitay dairilliri bu qétimqi Xitay saqchillirining Ürümchidiki Uyghurlargha térorluq yürgüzüp zorawanliq bilen xalighanche adem tutush we adem ötürüsh herkitini térorstlargha qarshi zerbe bérish dep chüshendürgen we bölgünchilerni héchqandaq pakit bolmighan ehwal astida térrorist dep qarilighan. Emiliyette ularning yenidin kichik turmushta ishlitidighan pichaqtin bashqa nerse tepilmighan. Xitay metbuatlirining melum qilishiche birinchi qétimliq Olympic biheterligi üchün herket élip bérish tutqun qilish herkiti, birinchi ayda bashlanghan bolup birinchi aydin altinchi aygha qeder terorst teshkilati dep gumanlanghan besh grouppini qolgha chüshürüp jemi 82 Uyghurni tutqun qilghan, shundaqla shehsi öyde Qur’an oqutidighan orundin 41 ni weyran qilip Qur’an ügetküchi we ügengüchilerning hemmisini qolgha alghan, lékin qanche ademning tutulghanlighi éniq emes. Gerche Qur’an üginish musulmanlarning adettiki diniy erkinligi bolsimu, Xitay hökümiti Uyghurlarni bu eng eqelli erkinliktinmu mehrum qaldurup, térorst digen qalpaqni hemmila ademge kéydürüshke tirishmaqta. Téhi mushu hepte ichidila Xitay tashqi ishlar sozchisi Qing gang helqara muhbbirlarni kütüwélish yighinida Xitayda insan heqliri kapaletke ige dep jar salghan idi.