Dunya Uyghur Qurultiyi Yawropa Parlaméntining Aldida Namayish Qildi
X2008 - yili 6 - ayning 25 - küni Gérmaniye, Hollandiye, Bilgiye we
Fransiyedin kelgen Sherqiytürkistan Teshkilatliri Dunya Uyghurqurultiyining
yétekchilikide, Musteqilliq herkitimizning yol bashchisi, Qurultay reyisi,
meniwiy animiz Rabiye Qadir Xanimning biwaste riyasetchilikide Bélgiyening
Bashbaliqi Béryusél sheheride Xitayning olimpikni bahane qilip, Uyghur
xelqini qattiq basturiwatqanliqigha qarshi keng-kölemde nama yish qildi.
Namayishqa yene Dunya Uyghur Qurultiyining rehberliridin Esqerjan ependi we
Dolqun Isa ependi qatarliqlarmu ishtak qildi. Bu namyishqa Bélgiyedeki
Uyghur Jamaeti, Gollandiye Uyghur Jemiyiti, Sherqiy Türkistan Birliki
Teshkilati we Fransiye Uyghur Jemiyiti qatarliq teshkilatlardin kelgen 300
din artuq kishi qatnashti.
Namayishta milliy rehbirimiz Rabiye Qadir xanim „Sherqiy Türkistan erkinlik
meshili“ni yandurup turup notuq sözlep, özining u meshlel bilen
Sherqiytürkistan xelqini höriyetke érishtüridighanliqini dunyagha jakarlidi.
U namayishchilargha „Siler xelqimizning umidi, siler xelqimizning sadasi,
siler xelqimizning erkinlik soqashchilliri, siler erkin dunyada
yashawatisiler, xelqimiz sözley dése tili késiliwatidu, herket qilay dése
put-qoli baghliniwatidu, qaray dése közi oyuliwatidu, oltursimu, tursimu
eyipliniwatidu, érqiy we siyasiy jehettin horliniwatidu.Buni bilishinglar
kérek, erkin dunyadiki, démokrattik döletlerdiki pursetni ching tutup,
weten-millet üchün zulum chékiwatqan qérindishinglar qilay désimu
qilalmaydighan ishlarni qilishinglar, ularning derdini anglitish wezipisini
ada qilishinglar kérek. Wetenni hör, milletni musteqil qilish asmandin
chüshüp qalmaydu, uyghur anilliri bergen aq sütni halallishinglar, nomusi
depsende qiliniwatqan qérindashliringlargha ige chiqishinglar
kérek!Bashqilardin ümid kütüp yétish nomustur, eng éghir yükni eng awal
siler üstünglargha élishinglar, Xitayning millitimiz üstidin yürgüziwatqan
érqiy we kultural qirghinchiliqi heqqidiki jinayi pakitlarni dunyagha
anglitishinglar, we uninggha qarshiliq bildürishinglar, milliy azatliq
ishlirimiz üchün mürini-mürige tirep küresh qilishinglar kérek!...“ dep
xitap qildi.
U yene sözide “dunyada bizdek zulum astida yashawatqan yene bir xelq yoq,
zulumning bundaq kücheygenliki, bizning meghlup boliwatqanliqimizni emes,
put-qollirimizdiki koyza-kishenlerning pachaqlinish waqtining yétip
kéliwatqanliqini körsütidu. Dunyada nurghun milletler öz dölitide xatirjem
we bexitlik yashawatidu.Ular öz tilida sözligini üchün tili késilmeydu, ular
öz wetinidiki bayliqlardin paydilanghanliqi üchün sotlanmaydu, ular erkin
pikir qilghanliqi üchün türmilerge tashlanmaydu, ular balilirini öz maripi,
diniy étiqadi, örpi-adetliride terbiyeligenliki üchün sotlanmaydu, ular
insaniy qedri-qimmitini qoghdap yashighanliqi üchün ölümge höküm qilinmaydu,
ular öz wetinini qoghdash üchün qoligha qural alsa rehimsizlerche iskenje
astigha élinmaydu… biz Uyghur xelqining shanliq tarixida tajawuzchilargha
teslim bolghan nomusluq tarix yoq. Ejdatliringlarning ömüdini aqlanglar,
özenglarni özenglar söymisenglar, héchkim silerning qedringlarni qilmaydu.
Özenglarning qedrige özenglar yetmisenglar taghlar titirep kétidu, zemin
chirqirap kétidu. Waqit ötüp kétiwatidu, bilsenglar xelqimizge her bir minut
bir esirdek uzaq tuyulup kétiwatidu.Ularning közliri silerdin bir nersilerni
kütiwatidu, bir sepke tizilinglar, oxshash bir yölünüshke qarap éqinglar,
bir-biringlarning qolini tutup, mustemlikichilerning qan déngizigha gheriq
boliwatqan xelqinglarning boshluqqa sozulghan qollirigha qolunglarni
uzaltinglar! Yéter, boldi bes, bu zulum axirlishishi kérek, bizning
héchqandaq yérimiz küchlük milletlerdin kam emes, ular qilghanni bizmu
qilalaymiz, ittipaqlishayli, birlisheyli, shundaq qilishning zamani artuq
keldi…“ dep xitap qildi.Namayishchilarning közliridin yash egidi, „Yoqalsun
Xitaylar!“ „ Bizge erkinlik kérek!“, „ kishlik hoquq, erkinlik, Démokiratiye
bolmighan yerde olimpik ötküzülmisun!“, „Yashisun höriyet, yashisun erkinlik,
yashisun azatliq!“ , „ Xitaylar wetinimizdin chiqip ketsun!“ , „Xitaylar
siyasiy mehbuslirimizgha iskenje qilishni, ölüm jazasi bérishni, xanim
qizlirimizni xorlashni, pilanliq tughut sheklide neslimizni qurutushni,
millitimiz üstidin érqiy qirghinchliq qilishni toxtatsun!“ dep jarangliq
shuar towlashti.
Namayish Yawropa Birliki Ittipaqi konseyining aldida yighilish ötküzüsh,
notuq sözlesh, axbarat orunlirining ziyarétini qobul qilish we ikki teripige
Yawropa Birliki Itipaqining binaliri jaylashqan chong kochilarda yürüsh
qilish sheklide ötküzüldi. Namayishimizni küzütiwatqan minglighan sheher
ahalisi, her-türlük shekillerde milliy herkitimizge bolghan héssidashliqini
bildürdi.
Kishini alahide tesirlendürgini, bu namayishqa qatnashqan 80, 90 yashliq
buway-mumaylar bolup, ular uzaq öre turalaydighan jismaniyetke ige bolmisu,
bashtin-axir namayishchilar sépide turup, Xitay tajawuzchillirining milliy
zulumigha bolghan naraziliq we qarshiliq körsütüsh rohini namayan qildi.
Namayishchilarni körgen herqandaq adem ularning söz-heriket, chiray-qiyapet
we teshkillinishidin urghup turghan milliy roh, teswirlep bergüsiz hayatiy
küch we kelgüsige bolghan ishench qatarliqlarni körüwalalayti. Namayish
intayin keskin, janliq, tertiplik élip bérildi. Namayishchilarning
qolliridiki Sherqiytürkistan Jumhuriyitining bayraqliri we Xitayche
Olimpikqa qarshi hazirlanghan her türlük pilakat, mayka, shar, teshwiqat
waraqchilliri qatarliqlar bu paaliyetning heywitini téximu ashurghan bolup,
yiraq-yéqindin kelgenlerning rohini intayin janlanduriwetti.
Namayishqa Bélgiye döletlik médiye orunliri, Roytérs agentliqi, Xelqara
chigirisiz muxbérlar teshkilati, Birleshken Döletler Teshkilati, Yawropa
Birliki Ittipaqining axbarat ishxanilliri xadimliri, Bélgiyediki yerlik
axbarat orunliri qatnashqandin bashqa Xitaylarning „Épok tayims“ , „Falongong
xewerliri“ , „Taiwen merkizi axbarat idarisi“… qatarliq agentliqlarning
muxbérlirimu qatnashti.Ular Miliy rehbirimiz Rabiye Qadir xanimni we bir
qisim namayish ishtrakchillirini ziyaret qilip, Sherqiytürkistan xelqining
siyasiy teqdiri heqqide sorighan suwallirigha tepsiliy jawapqa ége boldi.
Meniwiy animiz Rabiye Qadir xanim namayishtin kéyin Bilgiyediki
qérindashlirimizgha küchlük qaratmichalliqqa ége qilip notuq sözlep,
ularning weten-millet üchün körsütiwatqan tirishchanliqini mueyyenleshtürdi
we özining ulardin kütidighan ümidlirini otturgha qoydi. Ularni
ittipaqlishishqa, ata-anilliridin qalghan tarixiy enenilerge warisliq
qilishqa, jiddiy teshkillinishke, dawayimizdiki punkissiyelik rolini jariy
qildurushqa chaqridi.
Bu qétimqi namayish Xitayning Olimpik meshilini Sherqiytürkistan
tupraqliridin ötküzüsh bahaniside xelqimizni qanliq basturghanliqigha
naraziliq bildürüsh sewebidin ötküzülgen bolup, Xitaylarning éziz wetinimiz
sherqiytürkistan tupraqlirida oynawatqan bir meydan saxta oyunining rezil
epti-beshirisini xelqara jamaetchilik aldida échip tashlidi.
Namayish normal ish künide élip bérilghanliqi üchün, Sheher ahalisining
alahide diqqitini tartqandin bashqa Yawropa Birliki Ittipaqida xizmet
qiliwatqan xadimlarning diqqet obyékti bolup qaldi. Namyish Bélgiye waqti
saet 12:00 de bashlinip, 15:00 dawamlashti.
Namyishtin bir kün awal yeni 2008-yili 6-ayning 24 - küni Rabiye animiz
Gérmaniyening Frankfurt sheheridiki „Sherqiy Türkistan Birliki Teshkilati“
Kölin sheheride oyushturghan Gérmaniyening 20 din artuq döletlik médiyesige
axbarat élan qilish paaliyitige qatniship, xelqimizning derdini anglatqan
edi. Namyishtin kéyin milliy rehbirimiz Rabiye Qadir bashchiliqidiki Sherqiy
Türkistan wekiller groppisi yene Yawropa Birliki Ittipaqi Parlaméntini
ziyaret qilip, paarlament ezaliri bilen uchrashti, ulargha we herqaysi
médiye orunliridin kelgen Bélgiyilik Jornalistlargha axbarat élan qilish
yighini échp, Xitaylarning millitimiz üstidin yürgüziwatqan reyimsiz
qanun-siyasetlirige bolghan naraziliqini ipadilidi.
Sherqiytürkistan Birliki Teshkilati Teshwiqat Merkizi
|