Xewer - Uchurlar
1) Xitayda Pat Yéqinda Éghir Iqtisadi Kirizis Yüz
Bérishi Mumkin
Xitayda yüzbergen keng kölemlik qar apiti keltürüp chiqarghan ziyan 3
billion Amerika dolliri bolup, yollar tosulup qatnash töxtap qalghan.
yimekliklerning toshulishi we buzghunchiliqqa uchrishi nahayiti éghir
bolghanliqtin yimeklikning bahasining shiddet téximu örlep kétishini peyda
qilghan. Yimeklik yétishmeslik we acharchiliq peyda bolushning aldini élish
üchün, gerche Xitay hökümiti bahani qattiq tizgenlewatqan qiliwatqan bolsimu,
bahaning controllighi istimal éhtiyaji heddidin tashqiri bolghan Xitay
köchmenlirining Sherqiy Türkistandiki yimeklik zapisini téz sürette
qurutiwétish éhtimallighini keltürüp chiqirishi mumkin. chünki eslidinla yer
bayliqlirining xalighanche échilishi we talantaraj qilinishi tüpeylidin
Sherqiy Türkistandiki déhqanchiliq meydanlirining qumlishish süriti nahayiti
éghir bolmaqta. uning üstige bahaning control qilinishi köpligen karhana,
soda shirketliri bolupmu yéza igilik déhqanchiliq mehsulatlirini
ishlepchiqarghuchilarni éghir derijide ziyangha uchratqanliqtin,
ishlepchiqirshqa tesir yétishi, yaki töxtap qélishi, ishchilarning ish
tashlishidek iqtisadi kirisis peyda qilishi mumkin, buningdin ensirigen
Xitay hökümiti xelqni xatirjem qilish üchün mushu ayning 29 – küni Xitay
tereqqiyat we islahat komitéti teripidin bayanat elan qilip, bahani tézgin
qilishning peqet waqitliq bir siyaset ikenligini, baha örlesh sel peseygende
kontrolluqni qoyiwétidighanlighini eskertti. Emma Xitay hökümitining bu
tesellisi bir quruq teshwiqat bolup qélishi mumkin, chünki peqet Sherqiy
Türkistandila istimalchilarning éhtiyaji kishini chochutkidek derijide
yuquri bolup, éhtiyajni qandurush, baha bilen teminlesh we éhtiyaj
otturisida éghir tengpungsizliq peyda bolishi mumkin. Mesilen, atalmish
Xinjiang Uyghur aptonom rayonluq statistika idarisining mushu ayning 30-
künidiki statistekisigha asaslanghanda Sherqiy Türkistandiki istimal
buyumlirining parche sétilish omumi sommisi 847. 7 billiongha yetken bolup,
omumi éshish nisbiti 16.5 % ge yétip 11 yildin buyaqi eng yuquri pellige
yetken.
Xitay hökümitining baha kontrollighing waqtliq ikenligi heqqidiki bayanati
peqet xelqni aldahs rolini oynaydighan bolup, iqtisadshunaslarning tehlilige
asaslanghanda, eger Xitay tereqqiyat süritini astilatmisa we yimeklik
ishlepchiqaghuchi déhqan charwuchilarning kirimini östürüp déhqanchiliq
charwuchiliq meydanlirini kéngeytmise, pat yéqinda éghir iqtisadi kirizisqa
duchar bolidiken.
Xitay hökümiti hazir bu kirzisning aldini élish yeni pul paxallighini tosah
üchün, Xitay pulining qimmitini örlitishke mejbur bolghan. Ötkenki yillarda
Xitay hökümiti, Xitaygha meblegh salidighanlarni köpeytish üchün Xitay
pulining qimmitini örlitishke qarshi turup, Amerika dolliri bilen
almashturghanda kélip chiqdighan nisbettinla nurghun payda alghan we
Amerikining qattiq narazilighini qozghighan idi.
2) Xitayning Tonglitilghan Yimeklikliridin Qurut
Öltürüsh Xemiyewi Dorisi Chiqti
Bazarni küzitish gézitining mushu ayning 31- küni Sanfransiskodin Bergen
xewirige asaslanghanda, Xitayning Yaponiyege export qilghan tonglitilghan
chöchürillirige methamidophos dep atilidighan bir xil qurut öltürüsh
xemiyewi dorisi sélinghan bolup, Yaponiyede 500 ge yéqin adem Xitay
yimeklikliri üstidin erz qilghan. Hazirghiche bu yimeklitin zeherlinip
qattiq aghrip ketkenlerning sani 10 gha yétidiken. Xitay hökümiti yimeklikni
uzun saqlash we bazar éhtiyajini qandurush üchün dawamliq yimekliklerge
mushundaq dora ishlitidighan bolup emma xemiyélik dorilarni yimeklikke
sélish Yaponiyede qattiq cheklinidu.
Yapon terep Xitay yimekliklirini import qilghanda Xitay terep ulargha bu
toghrida uchur bermigen. Xitay yimekliklirini yigen Yaponluqlarning
zeherlinishi bayqalghandila and Yapon saqchilliri téxi bazargha sélinmighan
chochure ichidim bu xil xemiyewi zeherlik maddini tapqan. Eger mushundaq
kétiwerse, téz sürette kengiyiwatqan Xitay malliri asta asta
ishenchisizlikini ashkarilapla qalmay belki xeterlikligi bilen xelqara
bazaar sehnisidin choqum chushup qalidighanlighi éniq, buningliq körenglep
ketken Xitay hökümitining iqtisadi beribir keynige dajiydu.
3) Malaysiya Hökümiti Islamni Qarilap Yézilghan 11
xil Kitapni Cheklidi
Mushu ayning 31- künidiki AP ning Kulalampurdin qilghan xewirige qarighanda
Islamgha qara chaplap Islamni terorizim bilen baghlap körsitishke urunghan,
Islamdiki pakitlarni ret qilip yalghan neziriyeler bilen islamni
hunukleshturush üchün hata halda teshwiq qilinip yézilghan << Islamning ikki
yüzi: Saudi Fandimentalizimi we uning terror herketliridiki roli>> <<
Qurandiki mexpiyetlik: Islam muqeddes kitabining ichki körünishini échip
tashlash>> << Islamdiki Ayallar >> qatarliq 11 türlük burmilap yézilghan
kitapni cheklidi. Bu kitaplar asaslighi Ameirikidi Islamgha qarshi küchler
teripidin englishche neshir qilinghan bolup musulmanlarning abroyini tokush
üchün xizmet qilidiken.
4) Austiraliye Hökümiti Burunqi Dewirlerde, Yerlik
Indianlarning Ballirini Oqutush Üchün Ailisidin Ayriwetkenlik Jinayiti Üchün
Epu Sorimaqchi
Xitay pochta gézitining mushu ayning 31- küni bérilgen bir xewiride,
Austiraliye hökümitining atalmish “ ewlatlarni oghurlash “”dep atalghan,
Australiyening burun yürgüzgen indianlarning ballirini ailisidin mejburi
ayriwétish siyasiti üchün yerlik indianlardin kelar ayning 13 – küni epu
soraydighanlighini bildurgenligi qeyt qilinghan. Xewerlerge qarighanda
Australiyening yerlik milletler ministiri buning Australiye xelqi bilen
munasiwiti yoqlighini, pütünley hökümetning Indianlarni assimilatsiye qilish
üchün ötküzgen gunahsi ikenligini, buning üchün hökümet terepning yerlik
indianlardin epu soraydighanlighini éytqan. Yerlik Indianlarning qanunluq
direktori Michael Mansell bolsa Australiye hökümitidin Indianlargha 1
billion Australian dollar (US$882 million; Euro 601 million) tölem tölep
bérishni telep qilghan. Australiye hökümet terep kélishtürgüchisi bolsa “
Australiyening özining xatalighini tonighanlighidin pehrlinidighan waqti
keldi” digen.
Insaniyet mediniyiti yuquri derijide tereqqi qilip, özlirining insaniyetke
qarshi ötküzgen jinayetliri üchün nomus qilidighan bugunki kunde, Xitaygha
ohshash téz tereqqi qiliwatqan chong dölet, gherpliklerning 19- esrlerdiki
xataliqlirini tekrarlap, uyghur ösmur ballirini ailisidin ayrip oqutush
bahanisida Xitayning ichkiri ölkillirge toshusa, otkenkilerning
qilmishlirini nechche hesse besip chushup oqush imkaniyiti bolmighan uyghur
ösmur qizlirini mejburi halda ailisidin ayrip qulluq emgekke sélish üchün
toshimaqta. Xelqara jemiyet Xitay hökümitini Australiye hökümitining
qilmishidin ibret élip nomussiz jinayetlrini derhal toxtutushqa chaqirishi
kérek..
|