Uyghurlar, < “Bill” Clinton Fonda Jemiyiti > ning Yardimining Yerlik Xelqqe Serip Qilinishigha Guman Bilen Qarimaqta

Öz xewirimiz: Nöwette Sherqiy Türkistan, Xitay miqyasi boyiche AIDS kesellikining tarqilish süriti eng tez, yuqumlinish dayirisi eng keng bolghan rayon. Sherqiy Türkistanda bu kesellikke giripdar bolghuchilarning asasliq qismi uyghurlardin ibaret.

Uzun yillardin buyan Xitayning sehiye tarmaqlirining sherqiy Türkistanda bu kesellikning aldini élish, dawalash ishlirigha ehmiyet bermigenliki, bu kisellikke giripdar bolghuchi uyghurlarning mutleq köp qismining dawalinish stirahuaniyesi bolmighini tüpeylidin dawalinish imkaniyitidin mehrum qalghanliqi … qatarliq sewepler we amillar, bu kesellikning Uyghur rayonida tez ewij élip ketishige biwaste sewepchi bolmaqta. Shunung üchünmu birqanche yildin buyan Dunya sehiye teshkilati … qatarliq xelqaraliq tibbiy organlar Xitay hakimiyitini bu jehette izchil eyiplep kelmekte.

AIDS wirosining sherqiy Türkistandiki kengiyish süriti, tebiy halda xelqaraliq fonda jemiyetlirining diqqet – etibarini bu rayongha qaritishigha sewepchi bolmaqta, bularning biri – Amerikining sabiq pirezidenti Bill.Clintonning teshebbusi bilen qurulghan < Clinton Fonda jemiyiti > din ibaret.

< Tianshan xewer tori > ning bildürishiche, 7 – ayning 19 – küni < Xinjiang Uyghur Aptonom Rayonluq Sehiye Nazariti > bilen, Amerikidiki < Clinton Fonda jemiyiti > otturisida Sherqiy Türkistandiki AIDS kesellikige yardem berish heqqide mexsus kélishimname imzalanghan bolup, bu kélishimge asasen, < Clinton Fonda jemiyiti > üch yilghiche her yili ottura hisap bilen 2 milyon 400 ming yüen yardem qilidiken web u yardem mexsus Sherqiy Türkistanda AIDS wirusining tarqilishining aldini élish we dawalash ishlirigha serip qilinidiken.

< Aptonom Rayonluq Xelq Hökümiti > ning muawin reyisi Rishit Mehsut teripidin imza etilghan bu anglashmida, deslepki qedemde Sherqiy Türkistanda AIDS yuqumliqining aldini élish doxturxanisi qurush, bu kesellik eng köp tarqanghan Ghulja rayonidiki doxturxanilarda terbiyilesh bazilirini qurush … qatarliq purogrammilar yer alghan bolup, bu fonda jemiyiti texnika, üsküne, tejribexane … qatarliq jehetlerde yardem beridiken.

Sherqiy Türkistan xelqi gerche < Clinton Fonda jemiyiti > ning buxil insani yardimidin cheksiz minnetdarliq tuyghan bolsimu, emma ular, Xitay hökümitining bu yardemni Uyghurlar üchün serip qilidighanliqigha guman bilen qarimaqta.

Chetellerde turiwatqan bezi Uyghur Dokturlarning ETIC merkizige bildürishiche, xitay hökümiti, yillardin buyan BDT sehiye teshkilati we bashqa Xelqaraliq fonda jemiyetlirining Uyghurlar üchün ajratqan yardemlirini hechbir waqit jayigha serip qilghan emes, belki bu yardemlerni özlirining siyasi menpeetliri üchün yaki sherqiy Türkistandiki Xitay puxraliri üchün serip qilip kelgenlikini, mesilen, 86 – yili Hoten rayonida tarqalghan gheyri tiptiki öpke yallughi, Turpan, tohsunlarda bash kötürüp chiqqan < 1 – nomurluq > we < 2 – nomurluq > yuqumluq kesellikler we shunungdek birqanche yildin buyan jiddi ewij élishqa bashlighan AIDS kesellikining aldini élish mezgilliride, Xitay hakimiyitining yerlik Xelqning ölüsh – tirilishi bilen kari bolmay, ularni öz teqdirige tashlap qoyup, Xelqaraliq yardemlerni pütünley bashqa meqsetliri üchün serip qilghanliqini yaki Xitay emeldarlirining ziyapetlerde yep – ichip tügetkenlikini inkas qilishti.

Ular yene, Xelqaraliq yardemlerning del jayigha ishlitilip – ishlitilmigenlikini nazaret qilish üchün, bu fonda jemiyetlirining sherqiy Türkistanda mexsus xadim turghuzushi kerekligini eskertishti.