< ETIC – Uyghur Tetqiqat Merkizi > Wekilliri Wingiriye We Romaniyede

Öz xewirimiz: Germaniyening München shehride paaliyet élip bériwatqan < ETIC – Uyghur Tetqiqat Merkizi > ning xadimliridin terkip tapqan 5 kishilik bir ilmiy hey’et, < Dunya Hunlar Qurultiyi > we < Dunya Saklar Milliy Kengishi > ning tekliwige asasen, 6 – ayning 1 – künidin 5 – künigiche Wingiriye we Romaniyelerde ziyeretlerde boldi.

< ETIC – Uyghur Tetqiqat Merkizi > ning reyisi Perhat Yorungqash, merkezning bash katibi we bayanatchisi Ümit Agahi, merkezning terjime – tehrir ishliri bölümining mesuli Enwer … qatarliqlardin terkip tapqan bu hey’et, 6 – ayning 1 – küni chüshtin kéyin, < Dunya Hunlar Qurultiyi Germaniye shöbisi > ning reyisi Dr.Yanosning hemraliqida Münchendin aptomobil bilen yolgha chiqip, shu küni kech sa’et 12.30 da Wingiriyening Paytehti Buda – pestqa yetip bardi we Buda – pestta, < Dunya Hunlar Qurultiyi > ning Romaniyege seper qilish aldida turghan 50 nechche kishilik Hey’iti bilen uchrashti.

Uyghur wekilliri Budapestke yétip barghandin kéyin ikki guruppigha bölündi, Perhat Yorun gqash, Ümit Agahi we Hilalidinlardin terkip tapqan 3 kishilik hey’et, 50 nechche kishilik Hunlar Qurultiyi wekilliri bilen birge, mehsus aptobus bilen 6 – ayning 2 – küni seher sa’et 04.30 da Buda – pesttin Romaniyege yolgha chiqti we 900 kilometirdin artuq yol yürüp, Romaniyening Saklar toplushup yashaydighan Csiksomlyo rayonigha yetip bardi.
6 – ayning 3 – küni Uyghur wekilliri teklipke bina’en, < Dunya Saklar Milliy kengishi > teripidin Csiksomlyo rayonidiki payansiz ketken yaylaqta orunlashturulghan we yilda bir wetim ötküzülidighan Hunlargha mensup Milletlerning mexsus Diniy we Milliy bayram Pa’aliyitige qatnashti.

Bu qetimqi pa’aliyetke, Dunyaning herqaysi elliridin kelgen Hunlargha mensup Majar, Sak, changgo qatarliq milletlerning wekilliri we Romaniyede yashawatqan Majar, Sak, changgolardin bolup 650 mingdin artuq kishi qatnashti.

Tamamen Milliyche kiyingen we qollirida Sherqiy Türkistanning ay – yultuzluq kök bayriqini kötergen 3 neper uyghur, Saklar Milliy kengishining rehberlirining yol bashlishi bilen adem dengizini yerip ötüp Pa’aliyet meydanigha kirip kelgende, meydandiki nechche 100 ming kishi chawak chélip qarshi aldi.

Yighinning bash riyasetchisi yighin axirida 3 neper uyghurni Murasim supisigha alahide teklip qilip élip chiqip, < Mana bular biz bilen qedimdin qan qerindash bolghan Junghgar Hunliri, yeni uyghurlar, ular bizdin 10 ming kilometir uzaqta yashaydu > dep tonushturdi.
Uyghur wekilliri Murasim supisida qolliridiki bayraqlirini lepilditip, qollirini köksige qoyup salam bergende, pütün meydandiki xeliq, < Yashisun Hunlar, Yashisun Uyghur qerindashlirimiz > dep sh’ar towlashti. Bu chaghda, neqmeydandiki 100 din artuq muxbirning diqqet – etibari birdinla Uyghurlargha merkezleshti we resim aparati we Kameralirini Uyghurlargha toghrilidi.

Uyghur wekilliri murasim supisidin chüshkende, reyis supisida olturghan we Romaniye Hökümet da’irliride wezipe ötewatqan sak millitidin bolghan parlament ezaliri, hökümetning mesul xadimliri we Wingiriyedin bu qetimqi pa’aliyetke teklip qilip kelingen Döwlet xadimliri hem Diniy zatliri alahide Uyghurlarning aldigha kélip ular bilen bir – birlep qol eliship körüshti, murasimda Hunlarning qedimiy herbiy qiyapetlirini keygen 50 dek eskermu atayin Uyghurlarning aldigha kélip ulargha herbiyche salam bérip, özlirining hörmetlirini izhar qilishti. Pa’aliyet axirliship, uyghur wekilliri meydandin chiqqanda we pa’aliyet meydanidin sheher merkizigiche bolghan bir kilometirliq yolda bayraqlirini kötürüp mangghanda, 10 minglighan kishiler ularni oruwélip, chawak chélip we xatire üchün bes – beste resimge chüshüp, majarche ,< silerni bizge tengri iwetiptu > dep towlashti.

< Dunya Hunlar qurultiyi > ning rehberlirining bildürishiche, Wingiriye we Romaniyening 10 din artuq teliwiziye istansisi bu qetimqi pa’aliyetni neqmeydandin xewer qilghan.
Yaylaqta ötküzülgen Diniy we Milliy bayram Pa’aliyiti axirlashqandin kéyin, Saklar Milliy kengishining rehberliri Uyghur wekillirini Csiksomlyo shehridiki Peter Pall qedimiy cherkao we muziygha bashlap kirdi. Cherkaoning ichi we hoylisigha 7 mingdin artuq kishi toplanghan bolup, buyerde mexsus murasim arqiliq, bir – biri bilen tarixtin qan qerindashliq munasiwiti bolghan Uyghur, Majar, Sak we Changgolarning qerindashliq munasiwetlirining qaytidin ornutulghanliqi jakalandi we 4 terep wekilliri bir – birige qol bériship, qerindashliq munasiwetlirini ebedi dawamlashturidighanliqliri heqqide qesem ichishti.

Qesem bérish murasimida, < ETIC – Uyghur Tetqiqat Merkizi > ning bash katibi we bayanatchisi teklipke bina’en söz qilip, ming yillardin buyan bir – biri bilen ayrim jughrapiyede yashap uchrushalmay kelgen qan qerindashlirini qayta körüsh pursitige ige bolghanliqidin cheksiz bexit hes qilghanliqini we ulargha uyghur xelqining salimini élip kelgenlikini izhar qildi, shundaqla neqmeydandiki Majar, Sak we Changgo wekillirige sherqiy türkistanning ay – yultuzluq kök bayriqini we uyghurlarning doppisini teqdim qildi. Murasimgha riyasetchilik qiliwatqan Peter Pall qedimiy cherkao we muziyining bash Papazi we Mesuli Gergely Istivan ependi Sherqiy türkistanning bayriqini qoligha élip 4 – 5 qetim jewlan qildurghandin kéyin, alqish sadaliri ichide bayraqni Cherkaoning etikabining üstige yerleshtürdi.

Papaz Gergely Istivan ependi buyerde qilghan sözide, bügün qayta ornutulghan bu dostluqnung, qan qerindash milletler otturisidiki dostluq bolupla qalmay, belki islam we Hiristiyan Dinlirigha mensup xeliqlerning dostluqi ikenlikini, hazirgha qeder Peter Pall qedimiy cherkawigha tunji qetim islamning simowuli bolghan ay – yultuzluq bir bayraqning kirgenlikini ipade qildi. Bu qetimqi pa’aliyetmu teliwiziye istansisiliri teripidin neqmeydandin xewer qilindi.

6 – ayning 4 – küni etigende, Uyghur wekilliri, Wingiriyedin birge kelgen Majar wekilliri bilen birge, Romaniyening Sesiszentgyörgy shehridiki < Dunya Saklar Milliy kengishi > ning merkizi ishxanisigha teklip qilindi. buyerde ötküzülgen murasimda, < ETIC – Uyghur Tetqiqat Merkizi > bilen < Saklar Milliy kengishi > otturisida hemkarliq kelishimi imzalandi.

< Dunya Hunlar Qurultiyi > ning reyisi Patrobani ependi Uyghur wekillirini qobul qilip, ularning buqetimqi ziyaritige rexmet eytti. U, bu qetimqi ziyaretning her ikkila terep xeliqliri üchün intayin zor ehmiyetke ige ikenlikini, birinchidin, mushu pursettin paydilinip pütün dunyadiki Hun milletlirining Uyghurlarni teximu yeqindin tonughanliqini, ikkinchidin, esirlerdin buyan shunche zulum we besim ichide yashawatqan Uyghur xelqining taki hazirghiche özining milliy bayriqi we milliy qiyapitini yoqatmighanliqining, pütün Hun milletliri ichide, bolupmu yashlar arisida özlirining milliy en – enilirige ige chiqish herikitining küchüyishige sewepchi bolidighanliqini bildürdi.

6 – ayning 5 – küni Uyghur wekilliri Romaniyediki Paaliyetlirini axirlashturup, < Dunya Hunlar Qurultiyi > ning 50 nechche kishilik hey’iti bilen birge aptobus bilen awal Wingiriyening paytexti Budapestqa we 6 – ayning 6 – küni aptomobil bilen München shehrige qaytip keldi.
Uyghur wekilliri bu qetimqi seper jeryanida Aptomobil we Aptobusta 4500 kilometirdin artuq yol yürdi..