Xitay, Rabiye Qadirning 2 Oghlini
Resmiy Qolgha Aldi

2006.06.01  RFA

Rabiye Qadir xanimning oghli Ablikim Abdurahim (Uyghur Amerika birleshmisi teminligen)

Xitay jamaet xewpsizlik dairiliri Uyghur kishilik hoquq we démokratiye herikitining rehbiri Rabiye Qadirning perzentliridin Alim Ablikim we Ablikim Abdurahimlarning resmiy qolgha élinip jinayi jawabkarliqqa tartilidighanliqini, Rabiye Qadirning qizi Roshengul Abdurahimning ailiside nezerbend astida élinghanliqini jakarlidi.

Uyghur aptonom rayoni dairilirining resmiy metbuati bolghan "tengritagh tori" peyshenbe küni élan qilghan xewiride, Alim Abdurahim, Ablikim Abdurahim we Roshengul Abdurahimlar saqchilar bilen hemkarlashmighanliqi we saqchilargha qopalliq qilghanliqi üchün qolgha élinghanliqini élan qildi. Lékin xewerde Alim Abdurahim we Ablikim Abdurahimlarning hazir qeyerde tutup turuluwatqanliqi tilgha élinmidi.

Saqchilar Rabiye Qadirning balilirini éghir yarlandurghan

Qadir ailisining radiomizgha ashkarilishiche, saqchilar Rabiye Qadirning 2 oghlini, qizi, kélini, küyoghli we 4 newrisini charshenbe küni etigen saet 7:00 lerde nensenge élip barimiz, dep élip mangghan we saqchilar ulanbaygha kelgende minibusni toxtutup Alim Abdurahim bilen Ablikim Abdurahimni urghan.

Saqchilar 30- may küni Rabiye Qadirning qizi Roshengul bilen oghulliri Alim we Ablikim Abdurahimlarni nengüen saqchi ponkitigha soliwalghan we ailiside nezerbend astigha élip, ularning ürümchini ziyaret qiliwatqan Amerika dölet mejlisi wekiller ömiki bilen körüshüshini chekligen idi. Bu jeryanda Uyghur aptonom rayoni jamaet xewpsizlik nazariti 3 - bashqarmisining bashliqi esqer, Rabiye Qadirning perzentlirini "eger biz bilen maslashmisanglar yaki ipadenglarni yaxshilimisanglar silerni weyran qiliwétimiz" dep agahlandurghan. Saqchilar Ablikim Abdurahimning qaysi doxturxanigha élip bérilghanliqini mexpiy tutmaqta.

Sidiqhaji Rozining eskertishiche, ular Alim, Roshengul we 4 newrisining iz dérikini hazirghiche alalmighan.

Xitay metbuatliridiki bednamlar

"Bu bir qaqti - Soqti qilish qilmishidur. Ular balilarni görüge éliwélip Rabiye Qadirning shinjanggha kishilik hoquq élip kélish tirishchanliqini tosimaqchi

Kechürüm teshkilatining washingtondiki mesul xadimi T. Kumar"

Tengritagh tori peyshenbe künki xewiride, "Rabiye Qadir we uning perzentlirining eqide shirkiti, 1994 - yildin 2004 - yilghiche 8 milyon yüen baj qachurdi. Tapshurushqa tégishlik 21 milyon yüen pulni, banka we shexslerning 28 milyon yüen qerzini hazirghiche tapshurmidu " dep eyibligen. Lékin Rabiye Qadir xitay dairilirining bu eyibleshlirini ret qildi. U, jamaet xewpsizlik nazariti 2005 yili 5 - ayda shirketning qanuniy höjjetlirini musadire qilip, shirketning sodisini, banka we xéridarlar bilen bolghan pul - muamile alaqisini palech halgha chüshürüp qoydi, deydu. Uning eskertishiche, jamaet xewpsizlik nazariti eqide shirkitining 9 milyon yüen pulini basuruwalghan.

Rabiye Qadir perzentlirining qolgha élinish weqesi Amerika tashqiy ishlar ministirliqining diqqitini qozghimaqta. Amérika tashqiy ishlar ministirliqi peyshenbe künki muxbirlarni kütüwélish yighinida Rabiye Qadirning perzentliri qolgha élinish weqesidin xewer tapqanliqini bildürdi.

Amérika hökümitining inkasi

2005- Yili 17 - mart Rabiye Qadir xanim washingtongha yétip kélip, ailisi bilen jem bolghan idi.

Amérika tashqiy ishlar ministirliqi bayanatchisi, "men bu heqtiki xewerni kördüm we ministirliqimizning sherqiy asiya bölümige buni sürüshtürüshni hawale qildim. Ular weqeni sürüshtürüwatidu. Biz kéyinrek bu heqte ipade bildürimiz " dédi. Buning aldida Amerika tashqiy ishlar ministirliqining bir emeldari fransiye axbarat agéntliqigha " Rabiye Qadirning perrzentlirining nezerbend astigha élinghanliqi we ularning téléfon alaqisi kashiligha uchrighanliqidin ensirewatimiz " dep tekitligen. Amérika tashqiy ishlar ministirliqi bayanatchisining eskertishiche, Amerika hökümiti shinjang Uyghur aptonom rayoni bilen biwaste alaqe qilishqa tirishmaqta. Lékin xitayning rayondiki jamaet xewpsizlik organliri weqege baha bérishni ret qilmaqta. Bu ishlargha sheherlik J X idarisi yaki J X nazaritining jawab béreleydighanliqini tekitligen nengüen saqchi ponkitining bir xadimi, "ular bu ishlarni bizge uqturmay qilidu " deydu. Lékin jamaet xewpsizlik nazaritining bir xadimi muxbirimizning bu heqtiki suallirigha jawap bérishni ret qildi.

Sidiqhaji Rozi, saqchilarning qalghan perzend we newrilirini hazirghiche ailiside nezerbend astida tutuwatqanliqini bildürdi. Rabiye Qadirning perzentlirini nezerbend qilish we qolgha élish weqesi xelqara kishilik hoquq organlirining tenqidige uchrimaqta.

Xelqara kechürüm teshkilati Beijing dairilirini Rabiye Qadirning perzendlirini "qaqti -Soqti qilmaqta " dep eyiblidi. Kechürüm teshkilatining washingtondiki mesul xadimi T. Kumar Beijing dairilirining herikitini "bu bir qaqti - soqti qilish qilmishidur. Ular balilarni görüge éliwélip Rabiye Qadirning shinjanggha kishilik hoquq élip kélish tirishchanliqini tosimaqchi " deydu. Kumarning tekitlishiche, bu weqe xitayning kishilik hoquqqa hörmet qilish niyiti yoqliqidin direk béridiken. (Erkin).