Uchur we Tehlil

1) Xitay Uyghur Senetchilerni Destek Qilip Turup Yalghan Uchur Bermekte

Xitayning Xinhua torining 12 - ayning 1 - künidiki xewirige qarighanda, Yéngi Zillandiyining paytexti Welingtun'da ötküzülgen “Tengri téghidin kelgen yangraq naxsha” namliq senet kéchiliki ötküzülgen. Bu chong tiptiki senet kéchilikide, Uyghur aptonum rayunluq naxsha - ussul ömikidiki senetchiler nomur urunlighan. Xitayning cheteller bilen medeniyet almashturush jemiyiti we Uyghur aptonum rayunluq medeniyet almashtuirush jemiyiti birlikte “Xinjiang medeniyet heptiliki ”nöwette Yéngi Zilandiyide dawam qilmaqta iken.

Xitay mustemlikichiliri we kommunist hakimiyet Rabiye Qadir xanimning Awistiraliye we Yéngi Zilandiyide sepiridin kéyin peqetla olturalmay qaldi, bolupmu bu döletlerdiki xelqlarning Uyghur xelqining Xitay kommunistliri terpidin depsende qilinwatqanliqidin ibaret bu heqiqetni bilip qalghanliqidin Xitay kommunistliri qattiq biaram bolghan we Uyghur senetchilirini teshkillep Yéngi Zillandiyide oyun qoyushqa orunlashrup, Xitay kompartiyisini köyleydighan, Uyghur xelqini yalghandin bay bayashat we bextiyar yashwatqanliqini teshwiq qilish üchün küchimekte iken.

Xitay kommunist hakimiyitining bu xil aldamchiliq teshwiqati elbette eqli hoshi jayida herqadnaq ademni aldiayalmaydu. Sherqiy Türkistanda nime weqeler yüz bériwatidu buni chetellerdiki hemme ademge ashkarlinip ketti, Xitayning Uyghur xelqige 60 yildin béri sélip kelgen zulimini yushurup qélishi esla mumkin emes. Xitay kompartiyisi 2007 - yili sentebir aylirida Germaniye, Daniye, Norwigiye we Shewitsiye qatarliq 4 döletke Uyghur senetchilirini élip bérip yalghan teshwiqat élip bérip Yawrupa xelqini aldimaqchi bolghan idi, biraq axirda yenila shermendilerche meghlup boldi. Mana bügünki kündimu Xitay kommunistliri meghlubiyitige ten bermey Yéngi Zilandiye xelqining közini boyimaqchi boliwatidu.

http://www.xj.xinhuanet.com/2009-12/01/content_18379062.htm

2) Xitay Mustemlikichiliri 2010 - Yili Eydizning Aldini Élishqa 100 Milyon Yuan Meblegh Salidiken

Sherqiy Türkistanda mustemlikichi hakimiyet terpidin chiqidighan “Xinjiang sheher géziti”ning 12 - ayning 2 - kündiki xewirige qarighanda, 12 - ayning 1 - küni Dunya eydiz künide Uyghur aptonum rayonluq sehiye nazariti kiler yili yeni 2010 - yili eydiz késilining aldini élish üchün Sherqiy Türkistdna 100 milyon mebleghning sélinmaqchi ikenlikini jakalighan.

Xitay mustemlikichiliri gerche Sherqiy Türkistanda eydiz késilining aldini élish üchün nurghun meblegh saldighanliqini bildürüp kéliwatqan bolsimu biraq eydiz késli Sherqiy Türkistanda yenila bir qeder téz yamrimaqta, buning sewebliri Uyghur yashlridikin milliy kemsitish, ishsizliq, chüshkünlük, exlaqning buzulushi, zeherlik chékimlikining yamrap kétishi, Sherqiy Türkistanning jay jaylirida bolupmu Uyghurlar kop olturaqlashqan jaylarda pahishxanilarning köplep échilip, uzun mudet mewjut bolup turushi qatarliqlardin ibaret iken.

Xitay mustemlikichilir Uyghurlarni nadan qalaq qaldurush, jemiyetning töwen qatlimida yashashqa mejburlash, iqtisadi jehette namratlashturush, medeniyet jehette weyran qilish, exlaq jehette buzup chüshkünleshtürüsh, uchurni qamal qilish qatarliq bir qatar rezil siyasetlerni yürgüzgechke, Uyghurlarda eydiz téz yamrap ketken.

http://www.xj.xinhuanet.com/2009-12/02/content_18390137.htm

3) “Qadir Bowayning Kündilik Xatirsi” Namliq Film Kucha Nahiyiside Tunji Qétim Qoyuldi

Xitayning Tengritagh torining 12 - ayning 2 - kündiki xewirige qarighanda, 27 - noyabir memliket boyiche “ikkini himaye qilish” nemunichisi Kucha nahiyisining Lengger yézisidiki kenit ahalisi Qaidir Baqining Xitay mustemlikichi armiyisini medhilep yazghan kündilik xatirsidin özgertip ishlengen “Qadir bowayning kündilik xatirisi” namliq film Kucha nahiyiside tunji qétim qoyulghan.

Xitayning mezkor filmini ishleshke qatnashqan rijissorliri bu filmning Uyghurlargha nisbeten milletler ittpaqliqi terbiyisini élip bérishtiki önümlük qoral ikenlikini hem shundaqla uning belgilik rol oynaydighanliqini körsitip ötken, emeliyette Xitay mustemlikichiliri Uyghur xelqining arsidin chiqqan “Qadir Baqi”gha oxshash kallisi kompartiyining epyunliri bilen zeherlinip tügeshken we kompartiyini ilah süptide ulughlap milletning béshigha kelgen küleptni inkar qilip, béxeram halda Xitay mustemlikichiliring ghalchiliqini qiliwatqan bir türküm millet satquni weten xaini Uyghur munapiqlarni ozige hedep tartip , ulargha yunda qoyup bérip, ularni ozining jarchilirgha aylandurmaqta. Hem shundaqla ularni waste qilip turup, Sherqiy Türkistan xelqini Xitayning zulumigha qarshi turmay herqandaq depsendichiliklerge chidap jim turushqa ündimekte. Xitaynning bu xil rezil oyunliri Uyghur xelqini hergiz aldiyalmaydu. Batur qehriman Uyghur xelqi küresh yoli bilen Xitay mustemlikichilirining Uyghur xelqini depsende qilish siyastige jawap qayturdu.

http://www.xj.xinhuanet.com/2009-12/02/content_18390135_1.htm