Xitay Kommunistlirining Yene Bir Shermendichiliki

Rabiye Qadir xanim Yaponiyige yitip bérip Yaponiyide élip barmaqchi bolghan 10 künlük ziyaritide, Rabiye Qadir xanimning ziyaritidin qattiq biaram bolghan Xitay kommunist hakimiyiti öz dölitide bir qétimmu namayish ötküzüshke yol qoymay, xelqini buruqturmuchiliq ichide yashashma mejbur qilghan, hemde namyish qilghan herqandaq bir ademni qanliq basturup adetlengen bolsimu, biraq bu qétim nomussiz Xitay hokumiti Yaponiyide oquwatqan Xitay oqughuchilarni Rabiye Qadir xanimgha qarshi namayish qilishqa kushkurtken we bu namayishlarni inchiklik bilen pilanlighan.

Xitay kommunist hakimiyitining qattiq zulumi astida tughulup chong bolghan Xitay zéminidiki herqandaq bir eqli hoshi jayida bir adem Xitay kommunist hakimiyitining ezeldin “namayish” digen bu sözni yaqturmaydighanliqini, chünki Xitay zéminida yüz bergen herqandaq bir namyishning herqachan Xitay kommunist hakimiyitining mustebit tüzimige qarshi herketke aylinip kétidighanliqi Xitay kommunistlirigha besh qoldek ayan. Uning üstige Xitay zéminda emeldarlar zomiger, esker saqchilar zorawan, hakimiyet aparatliri chirik bolghachqa Xitaydiki ijtimayi zidiyetler taghdek dowilinip ketken bolup, huddi tegsila partilaydighan bombigha oxshap qalghan Xitay kommunist hakimiyiti Xitay mustemlike qilghan zéminlardiki Uyghur, Tibet we bashqa atalmish azsanliq milletlergila emes belki Xitay zéminidiki her bir Xitay puqrasighiche namayish qilish erkinlikini chekliwetken. Xitaydiki namayish ezeldin ténch shekilde élip bérilghan emes. Buning jawapkarliqi namayishchilarda bolmastin belki namyishni qoralliq basturup uni axirda topilanggha we qalaymaqanchiliqqa aylandurghan Xitay saqchi we eskerlirde. Téximu éniqraq qilip éytqanda Xitay mustebit hakimikyitide.

1989-yili Xitayning Tiananmen meydanida dimkoratik oqughuchilar herkiti yüz bergende Xitay ténch namayish qilghan oqughuchilarni qaralliq basturup, axirda uni Xitay tarixida misli körülmigen zor qirghinchiliqqa aylandurghan idi. Shuningdin kéyin Xitay zéminida gerche kölimi zor bolghan namyishlar yüz bérip baqmidi. Sewep Xitay hökümiti yüz bérish aldida turghan we yaki yüz bergen herqandaq shekildiki namayishni téz sürette basturup, kishilerge öz awazini mustebit Xitay hakimiyitige anglitish imkaniyiti bermigen idi. Buruqturmichiliqta binormal pisxikigha giriptar bolghan Xitay puqraliri namayish bolsila keng kölemde qozghildighan Xitay hakimiyiti ularni qural kuchige tayinip dehsehtlik basturdighan, weqede yüz bergen ishlarni we jinayi qilmishlarni hedep yushurup, barliq janayetchi we mes'uliyetni namyishchilargha artidighan, barliq uchur wastilriide namayish qilghan ammini topilangchi we eksil inqilapchi dep töhmet qilip, ularni qattiq jazalaydighan hette ularni jazalash bilen birge ularning alile tawabatliri urugh tuqqanlirinimu jazalaydighan, bir échinishliq istibdatliq tuzum barliqqa kelgen idi.

Xitay puqalirigha melum bolghinidek Xitay puqralirining namayish qilish erkinliki yoq. Eger namayish qilip qalsa uning aqiwiti hergiz yaxshi bolmaydu. Eger herqandaq bir adem namayihsqa chiqipla qalsa uning aqiwiti ölüm bilen we yaki turmilerde muddetlik muddetsiz qamaq jazaliri bilen axirlishidu. Xitay öz zéminida öz xelqige namayish erkinliki bermey echiske öz menpeti üchün démkoratik döletlerde Xitay oqughuchilirini Rabiye Qadir xanimgha qarshi namayish qilish üchün teshkinligenliki we küshkürtkenliki ochuq ashkara ighwagerchilik qilghanliqtin bashqa nerse emes.

Nomussiz namerd Xitay hakimiyiti öz dölitide herqandaq bir namyishni cheklep we basturup, démokratik ellerde namayishni teshkilligenliki we uninggha qomandanliq qilghanliqi emeliyetet özining qanchilik bir chakina hakimiyet ikenlikini éniq körsitip berdi. Bu heqte ETIC ning reisi Abdujelil Qariqash ependi alahide toxtilip, “bu xil ehwalning alahide diqqet qlishqa tigishlik bir nuqta ikenlikini chünki Xitay kommunist hakimiyitining téxi 4 ay burunla Ürümchide ténch shekilde namayish qilghan Uyghur namyishchilarni qanliq basturup uni chong topilanggha aylandurwetkenliki axirda barliq mes'uliyetni atalmish üch xil küchlerge artip, namyishqa qatnashqan Uyghurlarni ölümge boyrighanliqi, del buning ekische Yaponiye, Awistiraliyidek démokratik ellerde puqralarning namayish qilish erkinlikidin paydilinip, namayish uyushturghaliqi we oqughuchularni namisyish qilishqa küshkürtkenliki kishining nomusini kelturdu. Xitay kommunist hakimiyiti Uyghur xelqining milliy dawasining künséri ewj éliwatqanliqini körüp, yüz abroyining tökülüshidin qoruqmay, barliq arnumisni bir chetke qayrip qoyup, Uyghur xelqige töhemt chaplashqa urunghanliqing özila Xitay kommunistlirining neqeder nomussizliqini namerdlikini janliq ipadilep béridu” dep körsetti.