Xitayning Sotidin Xitayning Milliy Siyasitige Nezer
Xitay kommunist hakimiyiti Sherqiy Türkistanda arqa arqidin “26 - iyul
Guangdong Shaoguan shehrikidi “Shurui” oyunchoq zawutidiki Xitay
ishchilirining Uyghur ishchilarni wehshiylerche urup öltürüsh weqesi” hem
shundaqla “5-iyul Ürümchide yüz bergen Uyghurlarning ténch shekildiki
namyishni qanliq basturup peyda qilghan irqi qirghinchiliq weqesi”
qatarliqlar hem shundaqla 8 - ayning 20 - künidin bashlap Ürümchide peyda
bolghan yingne sanjish weqesidin kéyin élip bérilghan atalmish
jinayetchilerge achqan sot qatarliqlardin körüwélishqa boliduki, Xitay
Sherqiy Türkistanda bir qatar Uyghur xelq üchün bir qatar adaletsiz sotlar
échip, özining Uyghur xelqige qaratqan adaletsiz siyasitining heqiqi epti
beshirsini échip berdi.
Shao Guan shehridiki qanliq qirghinchiliq yüz bergendin kéyin Xitay
kommunist hakimiyit derhal bu weqening mahiyitini ikki Uyghur urup
öltürülgen adettiki bir jinayi ishlar dilosi dep atidi we bu weqe toghursida
héchqandaq bir éniq chüshenche bermidi, yeni weqe zadi qandaq yüz berdi?
Nime üchün shunche köp Uyghur urup öltürwétildi? Nime üchün bir téléfon ursa
10 minutta yitip kélidighan Xitayning JXJ xadimliri kelmidi? Zawutning
qoghdash xadimlir nege ketti? Yérim kéchidin tartip tang atquche yüz bergen
shunche köp adem öltürülgen weqede nime üchün héchqandaq adem bu weqeni
tosup qalalmidi? Xitaylar rasla torda tarqitilghan adettiki bir weqe üchün
nechche ming adem bolup chaqmaq tezlikide qatilliq qoralliri bile qorallinip
Uyghurlarni qebihlerche öltürwetti? Ölgen Uyghurlar nime üchün jimjit
komwétildu hem shundaqla ularning aile tawabatliri tehditke uchraydu? Nime
üchün aptonum rayun reisi nur bekri yalghanliqi alliqachan ashkarlanghan
tohmetni qaytidin ras bolghan dep tilgha alidu? Mana bular Guangdong
Shaoguan weqeside ta hazirghiche ashkarlanmighan sirlardur. Ademning eng
ghezipini keltürdighini shuki Xitay kommunist hakimiyit bu weqede aran bir
Xitaygha ölüm jazasi bérip, yene 10 nechche Xitaygha mudetlik qamaq zajasi
bérish bilen tügetken we buni Xitay sotining adalet we barawerlikining
namyendisi dep atighan. Biraq bu weqede ölüp ketken 50 nechche Uyghurning
közi ochuq ketti. Bu Xitay kommunist hakimiyitige nahayiti éniq. Guangdong
Shaoguan weqesige échilghan sot pütünley adaletsiz, bu sotning weqe üstidin
chiqarghan barliq qararliri inawetsiz. Uyghur xelqi milletke haqaret
keltürdighan bundaq adeletsiz sotni menggü qobul qilmaydu elbette.
Bu weqege ulushupla kelgen Ürümchi 5-iyul weqeside Xitay özining
yalghanchiliq siyasitni yene bir qétim ispatlidi, yeni bu weqede
ölgenlerning sani yoq. Yoqap ketkenlerning iz dériki yoq. Ürümchi weqeside
Xitay hökümi ölgen yaralanghan we tutup kétilgen Uyghuralarning sanini
nahayitri az dep élan qildi. Biraq yerliktiki kishilerning bildürüshche
yoqap ketkenlerning sani 10000 din ashidiken. Ürümchide nurghun Uyghur
mehelliri ademsiz chölderep qalghan. Köp aililirde musibet bolghan,
ölgenlerning sani yerliktiki kishilerning bildürüshche 2000 din ashidken. Bu
peqet kishilerning az dep perez qilishi. Heqiqi ölgen ademlerning sani
uningdinmu köp bolushi mumkin. Xitay kommunist hakimiyiti mushuk poqini
yushurghandek özining jianyetlirini yoshurup, nurghun Uyghurlarni mexpiy
usullar bilen öltürwetken. Bu pajieni xelqimiz hergiz untup qalmaydu elbette.
Bu Sherqiy Türkistan tarixida yüz bergen yene bir éghir pajielerning biri.
Xitay bu weqede Xitay köchmenliri qoghdap we ulargha yantayaq bolup, nurghun
bigunah Uyghlarning ölüp kétishige sewepchi bolghan we eng axirda
Uyghurlarni köplep tutqun qilip, Uyghurlar üstin ölüm jazasi berdi. Biraq
shu chaghda qatilliq qilgha birmu Xitay qanunning jazasigha yoluqmidi. Ular
Xitay qanuning sirtida erkin yayrap yürmekte.
Yingne sanjish weqesi yüz bergendin kéyin Xitay merkizi hakimiyiti we
mustemlikichi hakimiyet bu weqeni Ürümchi 5 - iyul weqesi bilen baghlap
uninggha siyasi tus berdi we nurghun Uyghurlargha intayin éghir jazalarni
bérip ulargha Xitay qanuning pepet Uyghurlarni basturush üchün xizmet
qildighanliqidin ibaret bir heqiqetni yenimu éniq tonutti. Bir mu Xitay bu
weqede qanunning jazasigha uchurmdi. Dimek bu Xitay köchmenlirining téximu
ilgirligen halda Sherqiy Türkistanda iriq qirghinchiliq we zorawanliq
herketlirini élip bérishigha yéshil chiraq yéqip berdi. Xitay hökümitining
bu sotta Uyghur we Xitaygha tutqan ikki xil oxshash bolmighan siyasiti
emeliyette Xitaylargha bérilgen xata siginal bolup, Xitaylarni Uyghurlargha
zorawanliq qilishqa quturtishtin bashqa nerse emes.
9-ayning 2-, 3-, 4- künliri yüz bergen Xitaylarning namayishidimu nurghun
bigunah Uyghurlar urup öltürüldi yarlanduruldi we dukanliri urup chéqildi,
biraq bu weqening xaraktiri siyasi weqe dep békitilmidi hem shundaqla
jinayetchi Xitaylar héchqandaq qanunning jazasigha uchurmay erkin bexaraman
yürmekte. Ular atalmish Xitay mustemlikichilirining aldaetlik teng barawer
qanuning qoghdishi we himayisige érishti. Biraq bichara Uyghurlar bolsa
nimila qilsa Xitay qanunning zerbe bérish obiktibige aylinip qaldi. Ularda
peqet teng barawer halda qanuniy tertip bilen sotlinish bolmidi. Mana bu
Xitayning Sherqiy Türkistanda terghip qiliwatqan atalmish milletler teng
barawer halda qanuniy hoqoqtin behrimen bolghanliqining roshen délili
bolalaydu.
Meyli qaysi tereptin küzetmeyli kommunist Xitay Sherqiy Türkistanda yéqinqi
bir nechche aydin béri höküm élan qilghan sotlar emeliyette Xitaydiki
qanunning peqet Xitay köchmenliring heq hoqoqini qoghdaydighanliqini,
Xitaynig eng chong ügey balisi bolghan Uyghurlar üchün héchqanda qoghdash
hoqoqinng bolmaydighanliqini bu adaeltsiz qanuning emeliyette qanun dep
atashqimu salahiyiti toshmaydighanliqini, shundaqla bu qanunning Uyghur we
Xitay ottursidini zidiyetni menggü hel qilalmadighanliqni téximu éniq
ispatlidi. Xitayning qanuni we sot mehkimiliri Xitaylar üchün qoghdash we
paydilinish qorali, Uyghurlar üchün diktatora yürgüzüsh qorali bolup,
Uyghurlarni basturush we Uyghur xelqini irqi jehettin qirghin qilish
asmilatisitye qilish üchün xizmet qilmaqta.
|