Qeshqerdiki Xanliq Mediris Chéqiwétildi, Uningidn Bizge Nime Qaldi?

Kommunist Xitay 6-ayning otturliridin bashlap eziz wetinimiz Sherqiy Türkistandiki qedimiy sheher bolghan qeshqerdiki xanliq ndedirisni chqip tashlidi.kommunist Xitay qeshqer kona sheher yayonini “yer tewreshke chidamliq öy sélish” bahanisi bilen chéqip tashlap, Uyghur xelqning qimmetlik medeni mirasi hem shundaqla Uyghur xelqning iptixari hisaplanghan bu ziminni Uyghur xelqning kochluk qarshi turshi we nale peryadigha qilche qulaq salmastin, pütün Sherqiy Türkistan xelqining we dunya xelqining közalda chéqip tashlap, özilirining neqeder iplas, qanxor we yolsiz xaraktirini yene bir qétim namayen qilip beridi. Shu “chong” tiptiki chéqish tuzesh dawamida danglie medeniy yadikarliq orni qilip bekitilegen we qodilishqa tegishlik bolgha qeshqer xanliq medeirisimu aman qalmdi.

Qeshqer xanliq mederisining chqip tashlinish Uyghur ziyaliylirini öz ichige alghan barliq Uyghur xelqining ghezep nepriti we qarghishigha uchurdi. Uyghur xelqi Xitay mustemlikichiliri terpidin eyni chaghda bir nechche qétim buzghunchiliqqa uchurghan bolsimu biraq kéyin yene aptonujm rayonluq nuqtiliq oqghdash orni dep bekitilgen bu jayning bu qétim qilche étibargha élinmay tel tukus chéqip tashlinishi heqiqetenmu kishini chongqur oygha salidu. Dimek qeshqerdiki xanliq medirish chqip tashlandi.mustemlikichi Xitay hakimiyiti özlirining rezil meqsetlirige yetti.undaqta bizge bu qétimqi Qeshqer xanqliq mderisni chqip tashlash weqesidin nime qaldi?

Nurghun Uyghur ziyaliyliri we wetenperwer yashlar bu qétimqi buzup chéqish herkitini shundaqla Uyghur xelqning qimmetlik medeniy mirasliri bolghan bu muqeddes zéminni qoghdap qalalmighanliqidin qattiq ökünmekte hem shundaqla yolsiz, qan icher mustemlikichi hakimiyetning Uyghur xelqining neslini qurutqinin azdep yeni Uyghur xelqining medeniyitining mewjutliqigha simowul bolghan mushu zémminimu bosh qoyuwetmey buni chéqip tashlighanliqigha bolghan küchlük öchmenlik we nepret qelbide üzlüksiz ulghaymaqta.

Xitay mustemlikichiliri özlirining qanxor we iplas rezil meqsetlrige yétish üchün herqandaq yolsiz wasitilerni qollinishtin bash tartmaydighanliqini shundaqla Uyghur xelqning mewjutliqni yoqutush üchün waste tallap yürmeydighanliqini pütün Sherqiy Türkistan xelqige éniq tonutup qoydi. Hem shundaqla Uyghur xelqning bu yolda körsetken herqandaq bir qanonluq telep pikirlining hemmsining jawapsiz qaldiighanliqini hem qarshiliq herkitiningmu oxshashla qanliq basturush bilen axirlishidighanliqini Uyghur xelqining öz - özini qoghdap qélish, milliy mewjutluqi milliy kimlikini saqlap qélish hoqoqining yoqliqini, mustemlikichi Xitayning pütün küchi bilen Sherqiy Türkistaning esli igiliri bolghan Uyghur xelqining bu zimindiki emeliy mewjutluqini yoqqa chirish üchün jiddiy herket qiliwatqanliqini ispatlap berdi.

Uyghur xelqimu hem bu échinishliq tiragidiyini xelqimizning béshigha xelgqn bu kolpetlik tarixni meng gu untup qlamsliqi, Xitay mustemlikichilirining ana wetinimiz Sherqiy Türkistandiki hessilep eshiwatqan zulum siyasiti, depsen qilish herketliri, Uyghur xelqning horash, Uyghur xelqini adem ornida körmey, Uyghur xelqning yashash hoqidin erkinlikidin mehrum qilip, insaniyetke qarshi ötküziwatqan jinayetlrige qarshi turushning we bunniggha qarita hertürlük chare - tedbirlerni qollinip qarshi turushning weten milletning kelgüsini üchün, Uyghur xelqning azatli we hörlüki üchün qilwatqan herketlirimizni bir minut bir sékinutmu toxtitip qoymasliqmiz kéreklikini tonup yétishimiz kérek. Bu yolda bizning qildighinimiz hergizmu quruq qaqshash we waysash bolmastin belki emeliy herket bolushi kérek.