Mustemlikichi Xitay Nime Qeslewatidu ?

MYéqindin bu yan Uyghur tor munberlerde Uyghur xelqining beshigha kelgen paejeler toghrsida köp munazire qilindighan bolup qaldi. Bolupmu 2009 – yili kirgendin kéyin Sherqiy Türkistand ayighi üzülmey yüz bériwatqan bir qatar weqeler Uyghur xelqini chongqur oylandurmaqta. Bu yil kirgendin bu yan Xitay Uyghur xelqige qarita bir qater basturush weqelirni payda qildi, shundaqla Uyghur xelqining janijan menpetige taqishidighan bir qisim weqelerni üzliksiz peyda qilip Uyghur xelqining naraziliqlirini keltürüp chiraqmata.

Uyghur xelqning milliy qehrimanliri bolghan Iparhan we bashqa meshhur milliy qehrimanlirimizning meqbérisining buzghunchiliqqa uchirishi we qanunsiz dep taqiwétilishi, Kuchadiki ming öy resimlirining depsende qilinishi, yene nurghun qizlarning ichkrige bulang talang qilinip mejburi sürgün qilinishi, Yeken nahiyisidiki bir Xitay oqutquchining 13 neper Uyghur qizgha basqunchiliq qilip, ularni ayagh asti qilish weqesi, Toqsun nahiyiside 100 künlük tazlash herkiti élip bérilip nurghun bigunah kishlerning tutup kétilgenliki we ölüp ketkenliki, Yeken nahiyisiki Dilber isimlik ayalning érining saqchixanida naheq urup öltürülüp andin bu ishqa héchkimning ige chiqmighanliqi qatarliq bir qatar échinishliq tiragidiyiler yüz berdi. 2009 – yili axirlishidinagha yene yérim yil bar, aldimizdiki yérim yilda yene qandaq pajeler Uyghur xelqini saqlap turdu ? bunisi namelum.

Undaqta Sherqiy Türkistandiki basturush we Uyghur xelqini kemsitish qilmishlir nime üchün bunche edep ketti? Buningda qandaq shumluqlar bar? Kommunist Xitay nime shumluqlar oylawatidu? Buninggha qarita bir qisim Uyghur ziyaliyliri milletning teghdiridin qattiq endishe qilghan halda mundaq diyishmekte ” bu hergizmu tasdippiy otturgha chiqqan weqeler emes, mustemlikichi Xitay dairliri qan ichmekchi boliwatidu, ular Uyghur xelqini mushundaq chidap turghili bolmaydighan bésimlarni peyda qilip we Uyghur xelqi qesten chishigha tégip, axirda tuzaqqa dessetmekchi boliwatidu. Yeni qesten Uyghur xelqining milliy ghururigha éghir tégidighan bundaq weqelerni peyda qilip, axirda Uyghur xelqini küch körsitishke mejborlimaqchi, eng axirda qarshiliq körsetken Uyghur xelqini wetenge asiyliq qildi, milliy bölgünchi térorrchi digen qalpaqlarni kiygüzüp, bir ademge yüz ademni chétip jazalap Uyghurlarning qarshiliq qilish küchini yimirip tashlash arqiliq, Uyghur xelqning yürükini yene bir qétim 1997 - yili Ghulja weesidikidek mujup tashlap, Uyghur xelqini meng gü bash kötürelmes qiliwétishtin ibaret diyishmekte.

Bu Uyghur zilaliylirining köz qarashliri gerche aldin qilinghan bir xil perez bolsimu biraq Xitayning shundaq qesti yoq dep kim kapalet bereleydu? Ezeldin Uyghur xelqining qénini ichip adetlendgen mustemlikichi kommunist Xitay hökümranliri Uyghurlarni öz yéghida öz göshini qorush siyasitini qollinish bilen bir waqitta yene épi kelse, biwaste qol tiqip özi bir qolluq irqiy qirghinchiliq élip bérishtin hergizmu bash tartqan emes. Uyghur xelqining milliy azatliq küreshlirige nezer salidighan bolsaq, Uyghur xelqining milliy inqilabrining hemmisi digüdek mustemlikichi kommunist Xitay armiyisi terpidin rehimsizlerche qanliq basturulghan. Xitay armiyisining ikki qoli Uyghur xelqining qéni bilen boyalghan. Wenendiki sharaitta weten ichidki xelqimizning hushsharliqni we sezgürlikini ashurushi we shundaqla Xitayning qurghan tuzaq we qapqanliridin her waqit hezer élishi tilimu zörür.