Xitay Merkiziy Hökümiti Uyghur Mesilisini Hel Qilalamdu?

Nöwette Uyghur mesilisi barghan séri gewdilinip chiqmaqta. Sheriqiy Türkistandiki Uyghurlargha bolghan bésim siyasiti qanche éghirlashqan séri bu mesilini qanche yoshurghan séri buning peyda qilghan yaman aqiwetlirimu shunche ashkarlinip chiqmaqta.

Mesilen alayluq, Xitay mustemlikichilir yézilardiki éshinche emgek küchlirni ichkiri ölkilerge apirip ishqa orunlashturush siyasitining yaxshi terpini dawrang sélip özini aqlighan séri, u jaylargha mejburi élip bérilghan Uyghur qizlarning échisnishliq pajieliri shunche köp tarimaqta. Nurghun Uyghur qizlar Xitayning ichkiri ölkilirige toshup élip bérilghandin kéyin türlük éghir qismetlerge we xorluq ayagh - asti qilishlargha uchrap ölüpketti, ularning ölümi shunchilik qedirsiz boldi. Ular ayagh - asti qilinsimu bir kishi chiqip uni tosay dimidi. Ular uchrawatqan depsendichiliklerge héch bir chidap turghili bolmaydighan derijige bérip yetti. Dunyaning héchqandeq bir yéride ezeldin hökümet bashlamchi bolup qiz bulaydighan ehwal bolup baqqan emes. Biraq bu ehwal del özlirini sotsiyalistik inaq jemiyet berpa qiliwatimiz dep atiwalghan yalgahnchi kommunist dölette peyda boldi. Xitay merkiz hökümiti özige herqanche chapan yapsimu Uyghur qizlarni bulap talap, ichkiri ölkilerge mejburi élip kélip ayagh - asti qilghan bu jinayitini yoshurup qalalmaydu.

Uningdin bashqa Uyghur diyarida “uch xil küchler”ge zerbe bérish bahanisida naheq qolgha élinip, türmilerde yoq jinayetler bilen qamalgha qiyin - qistaqlargha élinghan we urup öltürwétilgen Uyghurlar sansanaqsiz. pütün dunya buninggha téxi yiterlik köngül bolup keteligini yoq. Xitay merkiz hökümitimu shundaq. Xitay merkiz hökümiti Uyghurlargha qaritilghan qanliq basturush siyasitini davam qilidiken, Uyghur élide menggü ténchliqning nurini körelmeydu.

Xitay köchmenliri élip kelgen balayi apetiler Uyghur xelqining küchlük naraziliqni qozghimaqta. Xitay köchmenliri her yili milyunlap Uyghur diyarigha éqip kirmekte. Bu xil cheklimisiz halda Uyghur diyarigha éqipm kirwatqan Xitay köchmenlirni nedin keldi? Nimishqa keldi? Kim qollawatidu? Ular qachanghiche kélidu? Xitay kochmenlirni Uyghur diyarigha yotkesh siyasiti qachan emeldin qalidu? Bu Xitay merkizi hökümiti belgileydighan tedbir.

Uyghurlar barghanséri qiyin künde qalmaqta. Yeni Uyghur yashlirning ishsizliq nispiti pütün memlikettila emes belki pütün dunyadimu az körülüdu. Yeni Uyghur yashlirning ishsizliq nispiti kishini chuchutqudek derijide éghir bolmaqta. Undaqta nimishqa bundaq ehwal peyda bolidu? Perda arqisidiki heqiqiy qara qol kim? Uyghurlar yene özlirning iqsadiy ornidin ayrilip qalmaqta. Hökümetning yuquri towen derijilik herqaysi tarmaqlirda Uyghuralr siqip chiqirilmaqta. Uyghurlar bu orunlargha ishqa qobul qilinmaywatidu. Nurghun iqsadiy menpeti yuquri jaylarning ishlitish échish hoqoqi Uyghurlargha emes belki Xitaylargha bérilmekte. Uyghur déhqanlirning turmushi burunqidek nacharlishi kétip barmaqta. Shundaq dep éytishqa boludiki nöwette Uyghur xelqi jemiyetning eng töwen qatlamlirda yashimaqta. Undaqta Uyghurlarni mushun künge qoyup qoyghan kishiler kim?

Uyghurlargha qilinghan haqaret kemsitish, pes körüsh, yeklesh ewij élip ketti. Sherqiy Türkistanning her qaysi jaylirida Uyghur xelqi türlük usullarda kemsitilmekte. haqaretlenmekte. Uyghur xelqning til yéziqi medeniyit, örup adetliri depsende qilinmaqta. Heq sözligenlarmu qanliq basturulup, kishilerni yashashqa amalsiz qaldurmaqta. Shundaq dep éytishqa boludiki Sherqiy Türkistan hazir Xitaydiki eng zulumetlik we eng qabahetlik dozaq kebi bir zimingha aylandi. Buning jawapkari kim? Xitay hökümiti yalghan közbuyamchi teshwiq shuarliri bilen bu mesilleni hel qilalamdu? Bu Xitayning aldigha qoyulghan jiddiy bir mesile. Bu mesilige qandaq muamile qilish Xitay merkizi hökümitige baghliq.