Ürümchi Shehiride Jinyetchi Qarilip Qolgha Éliniwatqanlarning Köpünchisi Uyghurlar Bolushidiki Sewepler

Asiya torining mushu ayning 2 - küni xewer qilishiche, Ürümchi sheherlik xelq hökümtei we Saywagh rayonluq saqchi idarisi qattiq zerbe berish neq meydan yighini chaqirip her xil jinayetler bilen gumanliq dep qaralghan 20 ademni ochuq bir terep qilghanlighini jakalighan. Xewerde körsütülishche, 3- ayning 11- künidin bashlap Ürümchi shehiride 74 neper yash gumaliq jinayetchi qarilip qolgha élin'ghan, 191 neper yash zeherlik chekimlik sewebidin qolgha élinghan. Gerche Xitay höküméti ularning hemmisining Uyghur yaki emesligini sherhilimigen bolsimu, emma neq meydanda tartilghan sürettin ularning köpünchisining Uyghur yashliri ikenligi melum. Sherqiy Türkistandiki Xitay köchmenliri nopusigha köre jinayetchiler sépidiki Uyghur yashlirining bunche köp bolushi heyran qalarliq bolup, mundaq ikki xil mumkinchilik bolushi mumkin: Birinchi, Sherqiy Türkistangha yéghip ketken Xitay köchmenlirining jinayetliri heddi hisapsiz bolsimu, Xitay hökümet saqchilliri öz gumanini we nishanini peqet Uyghurlarghila merkezleshtürgen we Xitay jinayetchilerning jinayi qilmishlirigha köz yumghan, bu seweptin qolgha élin'ghanlarning hemmisi digüdek Uyghurlar. Eger undaq bolmaydiken u halda ikkinchi sewep küchke ige bolup u bolsimu, Xitay hökümétining éghir kemsitish siyasiti asitidiki namratlqi we ishsizliq Uyghur yashlirining chiqish yolini boghup ularni jemiyetke naraziliq bildürüsh üchün her xil bulangchiliq oghurluq digendek jinayi yollargha méngishqa mejbur qilghan. Siyasi, ijdimai we iqtisadi besim peyda qilghan chüshkünlük Uyghurlarda heddidin ziyade éghir bolush sewebi we Xitay hökümétining Uyghurlarni mexsus zeherlik chekimlik bilen zeherlep yoqutush siyasiti nétijiside, asanla zeherlik chekimlikke griptar bolghan. Meyli qandaqla mumkinchilik bolushisdin qet’I nezer istiqbali weyran boluwatqan Uyghur yashlirining biwaste qatili del Xitay höküméti bolup, Xitay höküméti nöwette öz heqsizliqlirini zorawanliq bilen jari qildurmaqta.