Xitay Köchmenlirining Köpiyishige Egiship Sherqiy Türkistanda Öy Bahasi Ösüp
Ketti
ETIC'ning igellishiche, dunya miqyasidiki ixtisadi kirizsi tupeylidin, öy
sodisi dunyaning hemmila yéride xaraplishiwatqan mushundaq bir künde,
Sherqiy Türkistangha milyonlap eqip kiriwatqan Xitay köchmenliri sewebidin,
Sherqiy Türkistandiki öylerning bahasi osup ketken. Yeqinqi yillardin béri
Xitay köchmenlrining olturaqlishishi üchün séliniwatqan öyler nahayiti
köpiyip ketken bolup, bu öylerning hemmisi digudek Uyghurlarning yerlirini
öylirini tartiwélip, ularni kichik binalargha köchüshke mejburlash yaki
ulargha bir tiyin heq bermey öz öyliridin qoghliwétish bedilige kelgen we u
yerlerge yéngi öyler sélinip Xitay köchmenlirige alahide étibar bérish
bahasida sétip bérilgen, Uyghurlar bolsa, bu alahide étibar bérish
siyasitidin mehrum bolupla qalmay, öz öyining azghine heqqigimu érishelmey
kelgen. Tehi otken heptila, oriwétilgen öyi üchün Beijinghga erz qilip
barghan ikki Uyghur dertke chidimay özlirige ot qoyuwalghan bolup, Xitay
höküméti helqaraliq metbuatlargha: “ular gerche öylrining ornigha yéngi öy
we heqke érishken bolsimu yene birmunche köp heq telep qilip Beijinghga
kelgen we öktemlik qilip özlirige ot qoyuwalghan” dep anglatti. Emma
imformasyon merkizimining igellishiche, bu ikki Uyghur öyliri hökümet
teripidin tartip élinghandin kéyin, bir tiyin heqkimu érishelmigen. Yenida
tapqan tergen bar yoq pullirini xirajet qilip Beijinghga kelgen bolsimu
derdini anglaydighan adem chiqmighan. Qolida jan saqlighudek bir tiyinmu
qalmighan. Beijingdiki yene bir Uyghur yash ulargha yardem qilip
mashinisigha séliwalghan, emma Xitay saqchilliri ularning Uyghur ikenligini
körüpla ularni qoghlighan. erz qilghuchilarning köp hallarda qolgha élinip
türmige tashlinidighanliqlirini anglighan bu ikki er ayal Uyghur achchiqqa
chidimay özlirige ot qoyuwalghan, ularni mashinigha séliwalghan yashni bolsa
saqchilar tutup ketken.
Xitay metbuatlirigha asaslanghanda bu yil birinchi aydin ikkinchi ayghiche
bir ay ichide öy sodisining baziri 5.58 hesse yeni 12.33% ösken bolup, bu
pessillik ishchilar dep atilip Xherqi Türkistanda ish pursiti bilen
teminlinish üchün kelgen Xitaylarning, her yilqigha qarighanda shiddet bilen
köpeygenligini we ularning Sherqiy Türkistanda mengülük olturaqliship
qéliwatqanlighini körsütidu.
|