Amerika Dolet Secretary Xitayda Ziyarette

Amerika dölet secretary Hillery Clinton xanim bugun Beijingda ziyarette bolghan bolup, uning Xitay höküméti bolghan söhbiti asaslighi dunya muhit özgürishi we dunya ixtisadi kirizisi toghruluq bolidu. Uning bu qétim heqlirini tilgha almaydighanlighi insan heqliri teshkilatliri, bolupmu Xitayning zulmigha uchrawatqan Sherqiy Türkistan bilet Tibet xelqini ejeplendürgen. Chünki Clinton xanim 1995 - yili birleshken döletler teshkilatining yighinida Xitaydiki insan heqlirini qattiq eyipligen idi. Lékin bu qétim u muhbirlargha: “ biz nechche on yildin béri Xitaydiki insan heqlirining kapaletke ige bolmaywatqanlighini tenqidlep kéliwatimiz, Xitay terepmu bizning nime deydighanlighimizni bilidu, bizmu ularning qandaq jawap béridighanlighini bilimiz. Biz hazirche bu mesilining Amerika Xitay otturisida muzakirlishishke tegishlik bashqa muhim mesililerge tesir yetküzmesligini umid qilimiz” digen. Gerche bu qétim Clinton xanim insan heqliri mesilisini tilgha almaydighan bolsimu, bu peqet Amerikining nöwettiki dunyawi kirizista Xitay bilen asanlashturmisa bolmaydighan nurghun mesililerge duch kéliwatqanlighini yeni ikki terep söhbitini qolaylashturush üchün insan heqlridin ibaret nazuk mesile arxiwini waqtliq yépip qoyushqa mejbur boliwatqanlighini körsitidu, bu hergizmu insan heqliri mesilining Amerika teripidin unutulghanlighini körsetmeydu.