|
Uchur we Tehlil
1) Xitay Hökümeti Uyghurlarni Asas Qilghan Tughut
Chekleshke 2 milyart 190 million Yuan Ajratqan
Xitay hökümet metbuatining xewer qilishiche, ötken yili Xitay hökümeti
mehsus planliq tughut xizmiti üchün 2 milyart 190 milyon ajratqan bolup,
buning hemmisi balisini alduriwetken yaki tughut cheklesh opiratisyési
qildurghan aililerge mukapat süpitide tarqitilghan. Ötken yili Wanglequan
Uyghurlar zich olturaqlashqan jenubiy Sherqiy Türkistan rayonida ahlaining
köpiyiwatqanlighini, buning Uyghur musulmanlirining tughut cheklesh
xizmitige maslashmighanlighdin boliwatqanlighini, shunga bu rayonni asas
qilip pilanliq tughut xizmitini qet’i ching tutushni jar salghan idi.
Musulman Uyghurlar planliq tughutqa qarshi bolsimu, Xitay hökümetining
ixtisadi jehettiki namratlashturushi we arqidin ana ténidiki hayat bowaqni
öltürgenlerge we tughut cheklesh opiratsiyési qildurghanlargha ixtisadi
yardem qilishni yolgha qoyush arqiliq, köpligen namrat Uyghurlarni öz
perzentining qatili bolushqa mejburlimaqta. Xitay hökümet metbuatining
ashkarilishiche, ötken yili jemi 1 million 240 ming ailige yalghuz
perzentlik bolghanlighi üchün mukapat bérilgen bolup Uyghur ahalillirining
köpiyish nisbiti 11% etrapida tizginlengen.
2) Engilyilik Tetqiqatchilar Sherqiy Türkistanning
Yer Shekli Sanliq Melumatini Toplighini Üchün Eyiplendi
Tianshanshan torining mushu aynig 5 - künidiki xewirige asaslanghanda, Xitay
hökümeti Engiliyedin Aksudiki yer tewresh ehwalini tetqiq qilishqa teklip
bilen chaqirghan bir neper engliyilik professor we uning ikki oqughuchisini
GPS, Photo camera, computer, xatire depter qatarliq materiallarni ishlitip
yer sheklige ait 6000 gha yéqin sanliq melumatni oghurlighan, dep qarap
qanunsiz tekshürüsh elip bardi digen hokum bilen 20 ming Xitay puli jerimane
qoyghan. Xitay dairillirining diyishiche oghurlanghan bu sanliq
melumatlarning Sherqiy Türkistandiki yer bayliqlirining jaylishish ornigha
nisbeten nahayiti zor ehmiyiti bar iken. Emma bu peqet Xitay terep bergen
melumat bolup Engliye tereptin bu üch kishining heqiqi salahiyiti toghruluq
héchqandaq melumat bérilmigen, shundaq bolghanliqtin Xitay hökümetining bu
enzide tohmet qiliwatqan yaki qilmighanlighi éniq emes.
3) Kirghizistan Musulmanlar Uyushmisi Ghaza'diki
Qirghinchiliqni Toxtutushni Telep Qildi
Kirghizistan musulmanlar uyushmisi, Israiliyening Hamasqa qarshi toxtimay ot
échishi bilen yüz bériwatqan qirghinchiliqni toxtutushni we yerlik xelqning
ténchlighigha kapaletlik qilishni telep qildi. Kirghizistan musulmanlar
uyushmisining reisi Tursunbay Bakir Uulu ning Erkin Yawropa radiosining
Kirgiz bolumige bildürishiche Kirgizistan musulmanlar uyushmisi, birleshken
döletler teshkilatigha, Amerika elchihanisa we Xitay elchihanisigha
Gazanidiki qirghinchiliqni derhal toxtutushni telep qilip xet yollighan.
Birleshken döletler teshkilatining bildürishiche Israiliye teripidin otqa
tutulup öltürülgenlerning az digende üchtin bir qismi ahaliler iken.
|
