Uchur we Tehlil

1) Xitay Hökümiti Ghulja Shehiride Yerlik Uyghurlarni Yer Béji Arqiliq Talan - taraj qilmaqta

Ili xewerliri torining mushu ayning 31- küni xewer qilishiche, Ghulja sheherlik xelq höküméti yerlik baj idarisini her xil qattiq qol tedbirlerni qollunup yer béjini plandikidin ashurup yighiwalghini üchün mukapatlighan bolup, xewerde körsitilishiche yerlik baj idarisining bir yil ichide yerlik xelqni mejburlap yiqqan béji 39 milyart 7 million 590 ming yuange yetken bolup plandikidin 110% ashurup orunlap hökümet maliyesige 37 milyart 9 million 320 ming yuan kirim qilip bergen. Ghulja sheherdiki yer igisi bolghanlarning köpinchisi Uyghurlar bolsimu ularning yéridin bashqa hichnimisi bolmighan yoqsuzlar idi. Xitaylar bolsa hökümet teripidin yer we xizmet bolup bérilgen köchmen hitaylardin bashqa Xitaylargha étibar bérish siyasiti bilen beyip tiqilip ketken Xitay sodigerler bolup Xitay hökümétining ulardin qanchilik yer béji yighiwalghanlighi éniq emes, uning üstige Ghulja shehiri chegra rayon bolghanliqtin Xitay armiyisi yeni Bingtuan eng köp orunlashturulghan orun emma ishenchilik uchurlirimizgha asaslanghanda Bingtuanlik Xitaylardin yer béji élinmaydu. Yer béji töleshke amalsiz qalghan Uyghurlar yerlirining bir qismini we yaki hemmisini sétishqa mejbur qéliwatqan bolup Uyghurlar igelligen yermeydani barghanséri azlap kétiwatmaqta.

2) Sherqiy Türkistandiki Uyghur Qizlirini Xitayning Ichki Ökillirige Mejburi Yötkesh Toxtap Qalghini Yoq

Atalmish Xinjiang Uyghur Aptonom rayonipartiye kommitéti we emgek idarisi birliship, Sherqiy Türkistanning jenubi rayonliridin Xitayning ichki ölkillirige yötkiliwatqan Uyghurlar toghtrisida xizmet dokladi élan qilghan bolup, doklatta körsitilishiche 2007 yili Sherqiy Türkistandin yötkelgen emgek küchi bir million 440 ming, buning ichide peqet Sherqiy Türkistanning jenubi rayonliridin yötkelgen emgek küchi 770 ming . 2008 - yilining birinchi pesilde yötkelgen emgek küchi 350 ming dep körsetken bolup doklatta Uyghurlar bu yötkiliwatqan emgek küchlirining eng aktip ezaliri dep körsitish arqiliq yötkelgen emgek küchining Uyghurlargha qaritilghanlighini éniq ashkarilighan. Aldinqi hepte Altaydin Kazak kizlar yötkelgen bolsimu ularning hemmisi Sherqiy Turkistanning ichidiki yeni Sanjidiki zawutlargha orunlashturulghan. Emma Uyghur qizliri bolsa öz wetinide yashash yaki ishleshtin ibaret hoquqtin pütünley mehrum qilinghan.

3) Hazirqi Zamanda Ayallarning Salametlikini Tehdid Qiliwatqan Adettin Baldur Toxtap Qélish [MENOPOZ] Kisellikining Alametliri we Dawalash

[Menopoz ] qisqiche éytqanda bir ayalning bir yil boyiche adettin toxtap qélishi bolsa tibbi téxnika ilimide [MENOPOZ] dep atalmaqta, bashqa bir atilishi bolsa héyizning axirqi tamchisining toxtap qélishidur. Insanlarning hayat mudditining uzuyishi bilen birlikte ayallarning [menopoz] gha kirish mudditimu uzaymaqta. Bu sewep bilen hazirqi zamanda ayallarni baldur héyizdin toxtap qélishqa mejburlawatqan amillargha qarshi diqqet qilishqa chaqirish bilen birge bu amilni yéngish we qandaq qilip baldur adettin toxtap qélishning aldini alalaymiz digendek bezi muhim timilarda toxtulup ötmekchimen. Bügün dunyaning tereqqi qilghan döletliride ayallarning üchden bir pirsenti [menopoz] bilen aghrimaqta. Amirikida élip bérilghan bir tetqiqtta ayallarning normal adettin toxtap qélish yeshi 51 yash dep bekitilgen bolsimu, biraq öz waqtida yaxshi uzuqlanmighan yaki mal goshi bilen pushurulghan tamaqlarni yiyelmeydighan [dejeteryan], bala yatqusi éliwétilgen, yaki ana rehmide kéyin qalghan yaki yuquri joghrapiyede yashaydighan ayallarda adettin qélish [menopoz] yash nisbiti téximu baldur ösmür halda körülmekte. Adette tamaka chikidighan haraq ichidighan ayallar bashqa ayallargha qarighanda téximu baldurraq adettin toxtap qalmaqta. Ostrojen kemliki genital yolida qizilliqqa we özgergen bir atrofiy ge yol achidu. Hamildarliqning toxtap qélishigha we [menopoz]ning fizik semptomlargha qarshi bir reksiye qilghan halette melum bolidighan emosyonel bozulushqa sewep bolmaqta,biz bu ehwallarni ayallar bolimide nahayti köp uchritimiz. [Menopoz] mezgilide weya buningdin kéyin jinsi munasiwet ötküzüshning ayallar salametliki üchün héchqandaq xeterlik ehwal emeslikini shundaqla genital atrofiy ning jinsi munasiwetni toxtitishqa mejbur qilip qoyghan teqdirdimu ostrojen gormon gurubidin bolghan dorilar bilen dawalash arqiliq mezkur qiyinchiliqni yingishning mumkin ikenlikini pütün ayallarning biliwélishini umid qilimen. [Menopoz] adettin toxtap qélishning tipik alametliri töwendikiche:
1- wazo motor alametliri bedende qiztish, qiztish bilen birlikte bash we boyun aghriqi, emchek uchchida qizilliq, beden temperaturisida yoqirilash bilen birge qattiq terlesh körilidu. Yuqurqi özgürishler peqet bir qanche sikinut minutlar dawam qilsimu bezi bu xil alametler bir saatqiche dawam qilish ihtimalimu bar. Adette bu xil ehwallar 1-2 yil körelsimu emma ayallarning 100 de 25% pirinide 5 yildin köpraq dawam qilishi mumkin. Bu héyiz toxtashning oxshash bolmasliqining sewebi ostrojen gormon miqdarining töwenlep kétishidin peyda bolidu dep qaralmaqta.
2- atropik özgirishler: bu özgirishke munasiwetlik dep qaralghan balayatqu we suyduk yolliri sistimisini öz ichige alghan epitel qatlirining nazuk bolup qélishi we balayatqudiki qorghaqliqtur.
3- pisxik özgirishler: [menopoz] mezgilide ayallarda rohi özgirishning chuqum körilidighanliqi shundaqla bu rohi özgirishning [menopoz] bilen munasiwiti barliqi jezmilendurildi.qiztish we pisxik xarekterliq uyqusizliq bu mezgilde nahayti köp körülgechke bezi ayallarda bu ehwal eghir rohi kisellikke sewep bolmaqta. Bu ehwal körülgen ayallarning derhal pisxik doxtorigha bérip dawalinish arqiliq rohi azaplinishning aldini élip adettin toxtash mezgilidiki yaman xarektirliq rohi kiselliklerdin qutulup qélish mumkin dep qaralmaqta.
4-yürek tajisiman qan tumurliri kiselliki bar ayallarda bu kisellikning teximu ewij élip ketkenlikini köreleymiz.
5- osteoporoz songek érip kitish yaki ajizlap kitish kisellikimu bu adettin toxtap qélish bilen munasiwetliktur dep tekitlenmekte. Mezkur adettin baldur toxtap qélish [menopoz]ni dawalashqa kelsek: adette gormon replasman doriliri bilen dawalashqa bulidu.ostrojen we progestron gormonliri birge ishlitilidu. Progestronni ishlitishimizdiki asasiy sewep ostrojen gormoni bilen munasiwetlik bolghan balayatqu rakining beden ge hujum qilishini tosup qalmaqtur.

Hörmetlik xanimlar baldur adettin toxtap qélish kiselliki ayallarning hazirqi zamanda xeterlik ehwallargha yol échiwatqan kiselliklerdin biri bolupla qalmastin belki pütün dunyada yashawatqan ösmür ayallarning salametlikini tehdid qiliwatqan bir düshmen amildur. Herbir ayalning bu [menopoz] heqqide alahide melumatqa ige bolup, öz salametlikini tehdid qiliwatqan bu unsurgha qarshi turup bu [menopoz]ning bedende keltürüp chiqarmaqta bolghan xeterlik kiselliklerdin saqlinip qélishini umid qilimen, pütün ösmür ayallarning baldur adettin toxtap qélishning aldini élish üchün tiriship tirmiship bu heqte ilim igellep qolidin kélishiche bu [ menopoz]ni téximu kéchiktürgen halda 51 yashdin burun bu unsurgha giriptar bolmasliq üchün seperwer bolishini arzu qilimen. Shundaqla herbir [menopoz] mezgilige kirgen ayalning chuqum doxturxanigha bérip ayallar doktorigha körünüp öz ehwalini tonushturup mezkur doktordin yardem sorap toghra bolghan dorilarni istimal qilip, heyizdin baldur toxtap qélishni héchqandaq xeterlik kiselliklerge duchar bolmastin ötküzüwélishini umid qilimen.

DR.ABDULKERIM