Sherqiy Türkistandiki Ahalilerge Gas Yétishmeslik Mesilini Hel Qilish Usuli Toghrisida Sherqiy Türkistandiki Uyghur We Xitay Wekillirining Köz Qarashliri Tüptin Ohshimaydu

Sherqiy Türkistandin chiqidighan tebi gazning zor miqdarda Xitaygha yötkep kétilishi, jiddi halda gaz yétishmeslik ehwalini keltürüp chiqarghan bolup, Tengritagh torining mushu ayning 20 - künidiki melumatigha asaslanghanda, Ürümchi ahalisi her xil mashinilargha ishlitidighan gazning miqdari 860 mingdin 870 ming cubic meterghiche bolup, bu yilqi perezge qarighanda keleryili urumchi ahalisi ishlitidighan gazning miqdari 1 million 300 mingdin 1 million 500 ming cubic métirgha ashidiken, shundaq bolghanda 500 mingdin 700 ming cubic métirghiche bolghan miqdardiki gaz yétishmeslik kélip chiqidiken. Emma Xitayning eng gaz köp ishlitiidghan shehiri Shanghaide bolsa Sherqiy Türkistandin udul turba bilen Shanhaige aqturilidighan gas teminati tüpeyli, gazning bahasi Sherqiy Türkistandikidin nech chehesse erzan iken.

Bu gerche Sherqiy Türkistanda yashawatqan Xitay ahalisiningmu naarazilighini qozghighan bolsimu emma Sherqiy Türkistanning esli igisi bolghan Uyghurlar bilen bu ziminda yashawatqan Xitaylarning telep we közqarishliri otturisida tebi gas yétishmeslik mesiliside roshen perq bar.

Bu yil Xitay hokmiti Sherqiy Türkistanda orunlashturghan Xinjiang Aptonom Rayonluq onbirinchi nöwetlik birinchi yighinida bezi Xitay wekilliri Sherqiy Türkistandiki gaz yétishmeslik ehwalining, Sherqiy Türkistandiki gazning zor miqdarda Xitay olkillirige toshup kétiliwatqanlighidin kélip chiqiwatqanlighini otturigha qoyghan bolsimu hel qilish usullirigha kelgende Xitay hökümitining köprek meblegh sélip Sherqiy Türkistandin köplep gaz élip, gas yétishmeslik ehwalini hel qilishni telep qilghan.
Bu yighinda Uyghur xelqining heqiqi hoquq teleplirini ashkara bayan qilish hoquqi we rialliqni sözlesh erkinligi bolmighan, we ismini ashkarilashni halimighan Uyghur wekilliridin bezilliri merkizimizning gheyri resmi telephone ziyaritini qobul qilip, Uyghur xelqining “Xitay hökümiti Xitay sheherlirige yotkeydighan gazning miqdarini azlatqandila andin gas yétishmeslikni xelqilghili bolidu “ dep qaraydighanlighini, Xitay ölkillirige yötkilidighan tebi gaz miqdarini azlatmay turup qanche köp tebi gaz élinghanseri buning hemmisining yene shunche köp miqdarda Xitay ölkillirige yotkilidighanlighini buningliq bilen Sherqiy Türkistandiki gas yétishmeslikni hergizmu hel qilghili bolmaydighanlighini yoshurunche bildurdi.

Xitay Tarim néfit shirkiti we gherptin sherqqe tabi gaz yötkesh shirkitining eng yéngi statistikisida körsitilishiche, ötken üch yil ichide, yeni 2004 – yili turba yoli pütkendin béri, Tarim oymanlighidin Xitayning ichkiri ölkillirige turba arqiliq aqturulghan tebi gaz 29 billion cubic métir bolup, ötken bir yil ichidila 13.7 billion cubic métir tebi gaz yötkelgen.