Sherqiy Türkistangha Kelgen Paxtichi Xitaylarning
Ayliq Kirimi, Uyghur Déhqanlirining 3 Yilliq Kirimi Bilen Tengleshti
< Tianshan tori > ning 11 – ayning 4 – küni xewer qilishiche, buyil
Xitayning herqaysi ölkiliridin paxta térish üchün Sherqiy Türkistangha éqip
kirgen Xitaylar, paxta mewsümining axirlishishi bilen yanchuqlirini
toshquzup arqa – arqidin yurtlirigha qaytishqa bashlighan.
Xitay metbu’atliridiki sanliq melumtargha asaslanghanda, ichki ölkilerdin
kelgen her bir paxtichi Xitayning ayliq otturiche kirimi, yerlik Uyghur
dehqanlirining 3 yilliq kirimi bilen tengliship qalidu.
Yuqarqi xewerde körsütülishiche, buyil Sherqiy Türkistanning kiwez térilghu
kölümi 20 milyon modin artuq bolup, 8 – ayning 10 – künidin étibaren
Xitayning Si Chuan, Gan Su, He Nan qatarliq ölkiliridin 600 mingdin artuq
paxtichi Xitay Sherqiy Türkistangha élip kélingen bolup, bularning ichide
580 ming kishi Bingtuanning paxtisini terishqa sélin'ghan.
Bingtuan, ichki ölkilerdin kelgen paxtichi Xitaylargha ish heqqi jehette
alahide étibar bérish siyasitini yolgha qoyghan bolup, ular tergen her kilo
paxta üchün ottura hésap bilen 1.3 yuandin heq töligen, bir paxtichi Xitay
künige az bolghanda 80 kilo, köp bolghanda 130 kilodin paxta tergen bolup,
ularning ayliq kirimi ottura hisap bilen 3000 yunge yétip baridu.
Nöwette Sherqiy Türkistanning jenobi rayonliridiki Uyghur dehqanlirining
yilliq otturiche kirimi aran 1000 yuan etrapida bolup, dimek, ichki
ölkilerdin kelgen paxtichi Xitaylarning bir ayliq kirimi, Uyghur
déhqanlirining 3 yilliq kirimigha teshliship qalidu.
Mezkur xewerde körsütülishiche, Xitay hökümiti buyil eslide ichki ölkilerdin
bir milyon paxtichi Xitay yötkep kélishni pilanlighan bolsimu, emma bu
pilanini emelge ashuralmighan, shunga teximu köp Xitaylarning kélishini
righbetlendürüsh üchün, paxtichi Xitaylarning ish heqqini yuquri qilip
békitken, shundaqla ularni 3 aydin buyan qonalghu, dawalinish, kiyim –
kechek, yimek – ichmek … qatarliqlardin heqsiz behriman qilghan.
Xitayning resmi istatiskilirida körsütülishiche, buyil Xitayning ichki
ölkilirige mejburi ishlemchilikke iwetilgen Uyghur qizlirining omomiy sani
200 mingdin artuq bolup, ichki ölkilerdiki Xitay xojayinlar bu bichare
Uyghur qizlirini eyigha 300 – 400 yuanlik töwen ish heqqi bilen her küni 10
– 12 sa’etlep mejburi ishlitip kelmekte. .
|