Xitay, 2020 – Yiligha Qeder Sherqiy Türkistanning Yilliq Kömür Ishlepchiqirish Miqdarini Bir Milyart Tonnigha Yetküzmekchi

< Xinjiang axbarat tori > ning 10 – ayning 5 – küni xewer qilishiche, Xitay kommunistik partiyesi merkizi komuteti siyasi birosining ezasi we < aptonom rayonluq partikom > ning sekritari Wang Le Quan, döwletning pilanigha asasen, 2020 – yiligha barghanda Sherqiy Türkistanda yilliq kömür ishlepchiqirish miqdarining bir milyart tonnigha yetküzilidighanliqini bayan qilghan. Bu, pütün Xitay boyiche ishlepchiqirilghan kömür miqdarining 20 pirsentini teshkil qilidiken.
Wang Le Quan'ning bildürishiche, nöwette Sherqiy Türkistanning kömür zapas miqdari 2 trilliyon 190 millyart tonna bolup, pütün Xitaydiki kömür zapas miqdarining 40 pirsentini teshkil qilidiken. Emma Sherqiy Türkistanning ichki ölkiler bilen bolghan musapisi uzun, qatnash qolaysiz bolghini üchün, toshush qiyin iken. Shunga Xitay merkizi hökümiti, Sherqiy Türkistanning özidila kömür yéqilghu qilinidighan ot éléktir istansilirini qurup, éléktir léniyesi arqiliq Xitayning ichki ölkilirini éléktir énérgiyesi bilen teminleshni pilan qilghan.

Wang Le Quanning bildürishiche, hazir Xitaydiki tok tarqitish mashinilirining omomiy sighimchanliqi 600 milyon kilowat bolup, 2020 – yiligha barghanda 1 milyart 600 milyon kilowatqa yétküzilidiken, yéngidin köpeytilidighan 1 milyart kilowat éléktirning 600 milyon kilowat qismini kömür yéqilghu qilinidighan ot éléktir istansiliri teminleydiken, bunung bilen Xitayning kömürge bolghan éhtiyaji 5 milyart tonnigha yétip baridiken, Xitayning ichki ölkiliridiki kömür kanliri 2020 – yiligha barghanda eng köp bolghanda 3 milyart 500 milyon tonna kömür ishlepchiqiralaydiken, qalghan qismini bolsa Sherqiy Türkistan we Cheteldin élip kirishke mejbur bolidiken. Emma Xitayning ichki ölkiliridiki köpligen kömür kanliri qurup ketkeshke, Xitayning Sherqiy Türkistanning kömürige bolghan éhtiyaji barghansiri éship barghan.

Nöwette Sherqiy Türkistanning yilliq kömür ishlepchiqirish miqdari 50 milyon tonna bolup, Xitay merkizi hökümitining yuqarqi pilanini emelge ashurush üchün Sherqiy Türkistan her yili kömür ishlepchiqirish miqdarini 80 milyon tonna ashurup méngishi lazim iken.

Yuqarqi xewerde körsütülishiche, gerche Wang Le Quan, kömür ishlepchiqirish we ot éléktir istansilirini kengeytish jeryanida Sherqiy Türkistanning mohitini qoghdashqa ehmiyet béridighanliqini tekitligen bolsimu, emma Xitay merkizi hökümitining yuqarqi pilanini intayin zeherxende pilan diyishke bolidu. Chünki Xitay, kömür yéqilghu qilinidighan ot éléktir istansilirini Xitayning ichki ölkiliride qursa, Xitayning mohiti éghir derijide tehditke uchraydu, ot éléktir istansiliri, dunyada mohitning bulghunishigha we yer shari xarektirlik isinishning barliqqa kélishige sewepchi boluwatqan asasliq amillarning biri, shunga Xitay hökümiti Uyghurning kömüri bilen Uyghurni zeherleydighan bu pilanni tüzüp chiqqan.