EAST  TURKISTAN  INFORMATION CENTER

Sherqiy T?/span>rkistangha Musteqilliq, Erkinlik We D?/span>mokratiye !

MAUZULAR:

 

SH T HEQQIDE OMOMI MELUMAT

 

SHERQIY TÜRKISTAN

 

DINIY SAHIPEI

 

TARIH SAHIPISI

 

KISHILIK HOQUQ

 

IQTISADI SAHIPE

 

EDEBIYAT SAHIPISI 

 

ETIC DOKLATI

 

OSMURLER SAHIPISI

 

REAL MEDIA FILIMLER 

 

UYGUR TESHKILATLIRI 

 

ALAQE ADRISI

 

HAWARAYI 

 

ARHIP KÖRÜNÜSHLE

 

PIKIR DEPTIRI

 

DUAT ARHIBI 

 

MUHIM LINKLER  

 

   Sherqiy Türkistan Axbarat Merkizi

| |   Sherqiy Türkistan  | |  Zhunggou - Taiwen  | |  Xelq'ara   | |

2007 - yili 9  - ayning 19 - küni

Norwegiya Matbuatlirida Bu Hepte Ichide 8 Qétimdin Artuq Uyghurlar Heqqide Maqale Élan Qilndi

Öz muxpirimiz Oguz xewer qilidu



Norwegiye - Xitay madeniyet éyining bashlinishi bilen Norwegiyediki barliq matbuat-tashwiqat wastliri barliq diqqitini bu paaliyatke qaritip arqa - arqidin bu madeniyet éyi heqqide xewer munazirilarni bérishke bashlidi. Bu xewerler ichide eng qizziq noxta bulup alahide orungha ige bolghni yenila Uyghurlar mesilisi bulup qaldi. Mesilen Norwegiyediki ikkinchi orunda turudighan < kündilik xewerler > géziti 9 - ayning 14 -künidiki birinchi bétigila chong qilip Norwegiya Uyghur komtétining raisi Adil ependining ay-yultuzluq kökbayragni tutup turghan rasimi bilen <bu mendeniyet hergizmu Xitaygha tewe emes > namliq maqala élan qilindi.
http://www.dagsavisen.no/kultur/article314824.ece

Bu maqalida bu qétimqi medeniyet éyi paaliyitining mexsidi we Xitayning oynawatqan siyasi oyunliri heqqide birqeder tepsili toxtalghandin bashqa Uyghurlar mesilisige birqeder keng dairide orun bérilgen bulup jemi 3 bettin ashidu, shundaqla Uyghurlarning hazir duch kélwatqan éghir siyasi bésim we éghir depsende qilinghan insan heqliri mesilisi shundaqla Rabiye Qadir xanimning oghulirining türmige élinishi weqesini Rabiye Qadir xanimning <rafto kishilik huquqi >mukapatigha érishi shundaqla < nobel ténchliq > mukapatining namzati qilip körsütülüshi bilen munasiwetlik dep chüshendürgen. Hemde Rabiye Qadir xanimning bu yilliq < nobel -téchliq > mukapatining eng muwapiq namzati ikenligi tekitlengen. Undin bashqa bu qétimqi Uyghur diyaridin kelgen artislarning oyunigha Norwegiyede yashawatqan Uyghurlarning qatniship birer qalaymiqanchiliq chiqirip quyushidin ensirigen Norwegiye tursuhluk Xitay elchixana xadimlirining 1400 orungha ige oyun zalining hemme biletlirini özi éliwelip Uyghurlarni bu qétimliq oyunni körüshtin mexrum qilghanliq herkitini Norwegiyedek démukratik döllette yüzbergenligidin Norwegiye xelqining intayin epsuslinidighanliqi alahide eskertip ötülgen undin bashqa Uyghur diyarining xeritisi bilen birge <xelqara insan heqliri kechürüm teshkilatining > Uyghurlarning depsende buluwatqan insan heqliri toghrisidiki eng qong raportimu yeralghan undin bashqa, Adil ependining sözini neqil keltürüp turup Xitay dairlirining Uyghurlargha yürgüzüwatqan qoshtil maaripi bilen yash quramigha yetmigen Uyghur qizlirining Xitay ölkilarge élip kétilishini alahide tehlil qilip Uyghur xelqining musulman bolghanliqi tüpeylidin Xitay dölitining < térorezim > uqumidin peydilinip téximu éghir siaysi bésimlarni élip kéliwatqanliqi alahide tekitligen. Hemde Rabiye xaniming < nobel-ténchliq > mukapatining namzati bulishi Xitay dairlirinining nerwisini qozghap qoyghachqa ular Uyghurlarni basturushni téximu kücheytti dep yazghan. Undin kéyin Adil ependining sözidin neqil keltürüp Norwegiye yashwatqan Uyghurlar birmunutmu öz wetini untighini yoq ular herwaqit chetelrde bexitlik yashisimu öz qelbining yenila öz wetenide ikenligini tekitlep bu qétimqi medeniyet éyi paaliyitidi körgezmige quyulghan Uyghur madeniyitige ait tarixi buyumlarning hemmisi shundaqla bu oyungha qatnashqan numur orunlighan Uyghur artsilirining xargizmu Xitay dölitige tewe emesligi, bu madeniyetning peqet Uyghurlarning özining ikenligi éytip ötülgan undin bashqa <Sherqiy Türkistan Jumghuruyitining > bayrighimu alahide körsütüp quyulghan.

Bu maqala Norwegiya matbuatlirida Uyghurlargha ait élan qilghan maqaliriri ichide birqeder salmiqi chong xem tapsili élan qilinghan maqalilerning biri hésablinidu.

9-ayning 15 - küni Norwegiyadiki ang nopuzluq gézit bolghan < kechlik pochta > gézitidimu < Uyghurlar boyun kisip keldi> digan maqala élna qildi. Arqidinla shu küni Norwegiye döletlik radio qanilida < sherqtiki modirn musulmanlar> digen maqalini anglitip Norwegiye xalqighe Uyghurlarni yene bir qétim tunushturdi. Mushu birhepte ichide arqa arqidin döletlik téléwiziye qanilida nrk 1. <küdülük xewerler >. < kechlik pochta > qatarliq gézit we axbarat wastlirida arqa arqidin 8 parchdidn artuk makala elan kilndi. xatta Uyghur artislirining oyun kuyuwatqan körünüshliri resimlirige orun bérilip mushundaq ésil naxsha madeniyiti bar Xitay bilen héchqandaq baghlinishi yoq bir milletning Xitay téroturiyiside yashawatqanlghi ejeplinidighanliqigha ait mulahizilergimu yer bérilgan.
http://www.dagsavisen.no/kultur/article315058.ece

Bu hepte ichide Norwegiye metbuatliri asasan Uyghurlagha ait xewerelerni köplep bergendin sirt Norwegiyediki Uyghurlarni xosh qilghan ish shuki< Xitay madeniyat éyi > paaliyitde gerche Xitay öz madeniyiti tunushturushni mexset qilghan bolsimu uning eksiche Uyghur mesilisi Norwegiye xalqige yene bir qétim keng dairide anglitildi
 


?Uygur.Org  19.09.2007 12:28   Dilnur Turdi