Sherqiy Türkistandin Xewer Uchurlar

1) Peyziwattin 180 Uyghur Qizi Bei Jinggha Yolgha Sélindi

< Tianshan tori > ning xewer qilishiche, 7 – ayning 1 – küni, Qeshqer peyziwat nahiyesining Yengi mehelle yézisidin 180 neper Uyghur qizi poyez bilen Bei jingdiki < Jia hong kiyim – kechek cheklik shirkiti > ge ishlemchilikke yolgha sélinghan.
Hazigha qeder bu nahiyedin ichki ölkilerge iwetilgen ishlemchilerning omomiy sani 2000 neper bolup, Xitay hökümitining pilai buyil ichide ichki ölkilerge iwetilidighanlarning sanini 5000 gha yetküzüsh iken.
2) Sherqiy Türkistanda Chümbel Taqighan Ayallargha 5000 Yuan Jaza

ETIC ning wetendin igellishiche, nöwette Xitay hökümitining Uyghurlargha qaratqan iqtisadi jazalash tedbirliri shunche rehimsiz derijige berip yetkenki, adettiki ishlargha berilidighan jazamu uyghurlarning birqanche yilliq kirimidin eship ketidu.

Mesilen, hazir Xitay hökümiti Sherqiy Türkistanning jenobi rayonlirida chümbel taqighan ayallarning yüzini echish herikiti qozghighan bolup, eger hökümetning teliwini ret qilsa, her bir ayalgha 5000 yuan jerimane qoyidiken.

Jenobi rayonlarda chümbel artip yüridighan ayallarning hemmisila yeza ayalliri bolup, hazir jenoptiki Qeshqer, Atush we Hoten rayonlirida Uyghur dehqanlirining yilliq kishi béshigha toghra kélidighan kirimi aran 1000 yuan etrapida, Xitayning ayallargha qoyghan yuqarqi jazasi, bir Uyghur déhqanning 5 yilliq kirimi bilen teng.

3) Xitay Hakimiyiti Uyghurlargha, < Hejge Barmaymen > dep Mejburi Imza Atquzushqa Bashlidi

ETIC ning wetendin igellishiche, Xitay hökümiti nöwette Sherqiy Türkistan miqyasi boyiche uyghurlargha, < Hejge barmaymen > dep imza atquzush herikiti qozghighan bolup, bu herikette Diniy zatlar we yashanghanlar asasi nishan qilinghan.

Bu heriket jeryanida, Hejge bérish üchün pasaport élip bolghanlarning hemisining pasaportliri tartiwélinghan, bankilardiki pulimu tonglutup qoyulghan.

Undin bashqa yene ötken yil Hej qilish üchün Pakistan arqiliq chiqqan Uyghurlarning hemmisila tekshürüsh we soraq qilish obikti qilinghan bolup, xewerlerge qarighanda, Pakistandin qaytip kelgen Uyghurlarning bir qismi, < Pakistanda Höküitimizge qarshi namayishqa qatnashqan > digen sewep bilen qolghan élinghan, yene bir qismi bolsa ottura hisap bilen 7 – 8 qetimlap saqchilar teripidin chaqirilip soraqqa tartilghan.

4) Hotenning Chira Nahiyeside Chong Tutqun

ETIC ning wetendin biwaste igellishiche, yeqinda Hotenning Chira nahiyesige qarashliq Gulahma yézisida 20 din artuq Uyghur yash saqchilar teripidin, < bölgünchi teshkilatqa qatnashqan > digen nam bilen tutup ketilgen.

Xitay saqchi dayirliri bu heriketni bahane qilip, Chira we ununggha xoshna nahiyelerde omomiy yüzlük axturup tutush herikiti qozghighan.

ETIC, yuqarqi weqe heqqide yenimu tepsili melumat élishqa tiishmaqta.