Xitayning Talan – Taraj Siyasiti, Sherqiy Türkistanliq Qazaqlarnimu < Yetimchi > Bolup Yashashqa Bejbur Qilmaqta

Kommunist Xitay hakimiyitining Sherqiy Türkistangha qaratqan talan – taraj siyasiti uyghurlarnila emes, Qazaq qérindashlirimiznimu yurt – makanliridin ayrilip bashqa yurtlargha bérip yitimchi bolup yashashqa yaki Bingtuanlik Xitaylargha malay bolup hayat kechürüshke mejbur qilmaqta.

Yéqinqi yillardin buyan Xitay hakimiyiti, < yerlik charwichilarni dehqanchiliq rayonlirigha muqim olturaqlashturush > digen bahane bilen, Sherqiy Türkistanning shimali taghliq rayonliridiki 100 minglighan Qazaq charwichilani yaylaqliridin mejburi köchürüshke bashlighan we ularning makanlirigha Bingtuanlik Xitaylarni yerleshtürüp kelgen idi.

Emdilikte bolsa jenobi rayonlarda Uyghur dehqanlirigha yürgüzüp kéliwatqan < éshincha emgek küchlirini bashqa yurtlargha yüzlendürüsh > digen siyasitini Qazaqlar zich olturaqlashqan nahiyelerdimu ijra qilishqa bashlighan.

Mesilen, < Xinjiang géziti > ning 6 – ayning 8 – küni xewer qilishiche, Xitay hökümiti < Bariköl Qazaq aptonom nahiyesi > de mexsus < eshincha emgek küchlirini bashqa yurtlargha yüzlendürüsh ishxanisi > digen nersini quriwélip, nahiyediki Qazaq charwichilarni sirtqa heydeshke bashlighan, emma buyerdiki Qazaqlar Xitaychini bilmigini üchün, sirtqa chiqishni xalimighan, shunga hökümet mexsus Qazaq charwichilar üchün Xitayche kurs echip, kursni püttürgenlerni bashqa yurtlargha heydigen.

Ötken yili bu nahiyediki Qazaq charwichilarning 30 pirsentige yéqinraqi bashqa yurtlargha ishlemchilikke iwetilgen, bularning ichide 2600 neper qazaq charwichi Bingtuanning 8 – we 13 – dewiziyelirige ishlemchilikke tutup bérilgen.

Ötken yili bu nahiyening Sarchuq yézisining özidinla 1471 kishi bashqa yurtlargha iwetilgen bolup, bu, pütün yézidiki qazaq emgek küchlirining 89 pirsentini teshkil qilidiken.  .