Hu Jun Tao Shiwetsiyede Dölet Ishliri Ziyaritide Bolidu
Xinhua tori 2007- yil 6-ayning 5-küni xewiri.
Xinhua agéntiliqining xewer qilishiche Xitay tashqi ishlar ministirliginin
yardemchisi Sui Tian Kai 4- küni munularni bildürdi.
Dölet reisi Hu Jun Tao Shiwetsiyede dölet ishliri ziyaritide bolidu. Bu ikki
döletning munasiwitide yéngi qedem hasil qilghusi.
Shiwetsiye Pahdishayi Karl Gustao 16 ning tekliwige binaen , Hu Jun Tao 6 -
ayning 8- künidin 10- künigiche Shiwetsiyede dölet ishliri ziyaritide bolidu.
Sui Tian Kai chetellik muxpirlarni xewerlendurup qoyush yighinida mundaq
dedi:
Hu Jun Tao'ning bu qétimqi Shiwetsiye ziyariti, ikki döletning deplomattik
munasiwet ornatqan 57 yildin béri tunji qétim Xitay dölet bashliqining
Shiwetsiyeni ziyaret qilishi bolup, Xitay- Shiwetsiye tarixidiki eng muhim
ehmiyetke ige uchrushushi bolghsi.
Sui Tian Kai ning tonushturushiche: ziyaret mezgilide , Hu Jun Tao
Shiwetsiye pahdishayi, Parlament bashliqi, Wezir –Huzralar bilen ayrim-
ayrim uchrushushidiken hemde ikki terepning mundin kéyinki tereqqiyat
mesilisi yonulishi heqqide shundaqla xelq'araliq we rayon xaraktirliq, ortaq
köngül bolushke tégishlik muhim mesililer üstide chungqur muzakire élip
bérip piker almashturidiken. Hu Jun Tao bu qétimqi ziyariti mezgilide her
sahediki zatlar bilenmu kengri uchrushup , Shiwetsiyening »Yutoboriy
markiliq« qedimiy Parxudining Xitaydin qaytip kelgenlik murasimigha
qatnishidiken hemde Xitay-Shiwetsiye soda kommutétining kechlik ziyapetide
söz qilidiken. Ziyaret mazgilide ikki terep munasiwetlik orunlar bilen muhit
asrash qatarliq maddilar boyunche bir qatar kilishmnamilerni imzalaydiken.
Suitiankai yene mundaq dedi:
Yéqinqi yillardin buyan Xitay- Shiwetsiye ottursida bir qeder yaxshi
rawajlinishlar boldi. Ötken yili Shiwetsiye pahdishayi karl gustao 16 2 -
qétim Xitayni ziayret qilghandin kéyin ikki döletning özara chüshünüshi we
siyasi jehettiki özara ishinishi ilgiri sürüldi. Ikki terepning soda
munasiwetide téz ongushluq tereqqiyatlar barliqqa keldi.
2006-yil ikki terepning soda omumiy qimmiti 6 milyard 730 milyun America
dollirigha yetip shu yildiki nisbattin 18 persent ashti.Shiwetsiye Xitayning
Yawrupadiki 9- soda shiriki bolup, Xitayning Asiyadiki eng chong soda
shirikige aylandi. Bu yilning aldinqi 4 éyida ikki terepning soda mal
almashturush qimmiti 26.7 persentke yetti. Ikki terepning medeniyet. Pen-
texnika,muhit asrash qatarliq tereplerdimu yene qilidighan nurghun ijabi
ishliri bar,- dep körsetti.
*****************
Xitay reisi Hu Jun Taoning Shiwetsiyege
kilidighanliq xewriri mundin 15 kün burun Shiwetsiye gézitliri we uchur tor
betliride mulahize élan qilinghan idi.
Shiwetsiyede turushluq xelqara kechürüm teshkilatining bayanatchisi,
Shiwetsiye chiqidighan kündülük xewerler gezitining muxpiri bilen élip
barghan söhbitide, bu qétim Xitay reisi Hu Jun Tao Shiwetsiyege kelgende, 1-
bolup Xitayning kishilik hoquq ehwalini yaxshilishishi, déktatur tüzümini
özgertip démukratiyige köchüsh heqqide, Xitaygha bisim ishlitish heqqide
tekliplerni Bergen idi.bu munasiwet bilen her qaysi gezit uchur wastiliri
arqa –arqedin xewerler birip Xitayning kishilik hoquqini yaxshilash heqqide
mualhiziler élan qilghan bolsa , Shiwetsiyediki chong teshkilatlarning biri
bolghan
Xitayni demogeratyige undesh teshkilati xu jun taoning Shiwetsiyege
kilishidin bir kun burun namayish uyshturup qarshiliqini bildurmekchi
bolghanliqini ilan qildi. Undin bashqa Shiwetsiyede yashawatqan 500 din
artuq Uyghur qérindashlarni mergez qilghan Shiwetsiye Uyghur Kommutetti
Shiwetsiye hökümitining tesdiqini élip 6 - ayning 9 – küni Shiwetsiye
parlamentining aldida keng kölemlik namayish uyushturmaqchi bolghan.
Shiwetsiyedin
Abdureshid Haji kerimi xewer qildi..
|