Himalaya Téghidiki Muz Choqqular Belkim Yene 50 Yilda Yoqulishi Mumkin

Ulugh era torining 6 - ayning 4- künidiki bergen xeweride ( mergezi axbarat agentliqining 4 - künidiki xewerde ashkarelishiche), mutexessisler bügün Nipalning Paytexti Katmandu'da chaqerilghan yighinda agahlandurush sözi qilip, Himalaya téghidiki muz choqqular tézlik bilen érishqa bashlawatidu, belkim yene 50 yil ichide uzul – késil yoqulushi mumkin.

Bu yighen pütün yer shari xarakterliq hawa rayining issip kétishi, Asiya Ténch Okyan rayonigha biwaste tesir körsütüshi mumkinliki heqqidiki ilmi muhakime yighinida otturgha qoyulghan.

Yighingha qatnashqan wekillerning bildürishiche, muz menbesining érishi, muz köllirining sanining köpüyishini we hejmining chonguyishini keltürüp chiqishi mumkin. Nöwette muz choqquliri ghulashqa bashlawatidu, mundaq bolghanda tagh jélghisidki kentlermu iz dereksiz yoqulishi mumkin.

B D T ning muhit - pilanlash mehkimisimimg Asiya – Ténch Okyan ishliri boyinche mudiri Shi Rui Sha ependi mundaq dedi:
- Eger temperatura hazirqidek oxshashla örlep kitidighanla bolsa, kelgusi 50 yil ichide Himalaya Téghidiki muzlar irip qar- muz bolmoghan bir halet shekillinidu.

2400 kilométir uzunluqdiki himalaya tagh choqusidki muz- qarlar, Pakistan, Hindistan, Xitay, Nipal, Butan qatarliq Asiya qit'esidiki 9 deryani su bilen teminleydighan kéngri su menbesi idi.

Bu su menbesi bilen bir milyart 300 milyon ahale hayatliq köchuretti.

Epsus otkenki 30 yildin buyan, bu rayunda hawa kélimati her 10 yilda 0.15 din 0.6 selsi gradus etrapida örlep kitiwatidu.

Abdureshid Haji Kerimi terjimisi .