Hitay Hökümiti, Peyziwat Nahiyesining Xitay Sotchisini Tianjin Shehride
Ishlewatqan Uyghur Qizlirini Nazaret Qilishqa Qoshup Iwetken
Hazirgha qeder Xitayning ichki ölkilirige iwetiliwatan Uyghur qizlirining öz
railiqi bilen emes, belki her derijilik hökütlerning siyasi we iqtisadi
besimi bilen mejburi iwetiliwatqanliqi we bu qizlarning Xitayda xuddi
mehbuslardek qattiq nazaret astida ishlewatqanliqigha dayir köpligen
inkaslar otturigha chiqqan idi, Xitay metbu’atlirida elan qilnghan bezi
uchurlardinmu, yuqarqi inkaslarning neqeder toghra ikenlikini körüwélish tes
emes.
Mesilen, < Xinjiang iqtisat géziti > ning 5 – ayning 29 – künidiki xewiride
körsütülishiche, Xitay hökümiti, Tianjin sheherlik toqumuchiliq hessidarliq
shirkitide ishlewatqan Uyghur qizliri bashqurush üchün, Peyziwat nahiyélik
ottura sot mehkimisi dilo turghuzush kolligiyesining bashliqi Bian zo hung
isimlik Xitay ayalni birge qoshup iwetken bolup, bu Xitay sotchi 3 yilghiche
Tianjin shehride turup, buyerde ishlewatqan Uyghur qizlirini bashquridiken.
Bu sotchi Xitayning < iqtisat géziti > ning muxpirigha bildürishiche,
Güzelnur memet isimlik Uyhgur qizi Tianjinge kélip bir nechche kün ötmeyla
eghir keselge giripdar bolup opiratsiye qilinghan.
Yuqarqi xewerde bayan qilinishiche yene, shu zawuttiki Atikem isimlik bir
qiz horunluq qilip yaxshi ishlimigenish, bu chaghda héliqi Xitay sotchi xapa
bolup, < bundaq horunluq qilsang, sanga öch bolup qalimen > digenmish !
Tianjin sheherlik toqumuchiliq hessidarliq shirkitining rehberliri bu sotchi
ayalning özlirige yax’shi hemkarlishiwatqanliqidin tesirlinip, < eger
xalisang Tianjinde qal, seni yoldushung we balliring bilen birge
orunlashturimiz > digen.
Tianjinde ishlewatqan Uyghur qizlirigha bir Xitay sotchining, yene kélip sot
mehkimisi dilo turghuzush kolligiyesining bashliqining birge mesul qilip
iwetilgenlikining özila, Xitayning ichki ölkiliride ishlewatqan Uyghur
qizlirining echinishliq halitini munazire telep qilmaydighan halda ispatlap
turmaqta.
Tianjinde ishlewatqan Uyghur qizliri heqqide Xitay Metbu’atlirida elan
qilinghan bezi sanliq melumatlar töwendikiche:
1) < Xinhua axbarat tori > ning 3 – ayning 13 – künidiki xewiride
körsütülishiche, Qeshqer Kona sheher nahiyedin 210 neper Uyghur qizi
Tianjinge ishlemchilikke iwetilgen bolup, bular shu nahiyedin iwetilgen 5 –
türkümdiki qizlardin ibaret.
2) < Ürümchi kechlik géziti > ning xewer qilishiche, 3 – ayning 18 – küni,
Qeshqer wilayitining herqaysi nahiyéliridin élip kélingen 160 neper qiz
Ürümchi poyez istansisidin Xitayning Tian Jin shehridiki bir zawutqa
ishchiliqqa yolgha sélinghan. Bularning ichide Tashqorghan nahiyesidin
kelgenler 60 neper, Qaghiliq nahiyesidin kelgenler 100 neper bolup, ular,
Uyghur, Tajik we Qirghizlardin terkip tapqan iken. Yashliri bolsa 16 yashtin
22 yashqiche iken. Bu qizlar, Tian Jindiki bir zawutta 3 yilliq toxtam
boyiche ishleydiken
3 ) < Xinjiang géziti > ning xewer qilishiche, 3 – ayning 20 – küni Poskam
nahiyesining Yima yézisidin yene 280 neper Uyghur déhqan qizi Ürümqidin
poyez bilen Xitayning Tian Jin shehrige ishleshke yolgha sélinghan.
|