Xitay Hökümiti Ürümqi Liudawan Kömür Kenini Taqimaqchi
Ürümqidiki Liudawan kömür keni, Sherqiy Türkistanda eng burun echilghan we
ishlepchiqirish miqdari eng yuquri kömür kanlarning biri bolup, bu kanda
ishleydighan Uyghurlarning sanimu xélila köp.
< Mediniyet inqilawi > mezgilliride, Xitay hakimiyiti Liudawan kömür kenini
atalmish < pantürkisizimchi > we < panismizimchi > larni jazalaydighan
lagirgha aylanduriwalghan, Uyghur xelqighe tonushluq bolghan atghliq Uyghur
ölimalar we pishqedem Uyghur ziyaliliri bu kömür kangha solunup künige 18
sa’etlep mejburi ishlitilgen web u jeryanda xéli köp Uyghur mehbuslar kann
astida hayatliridin ayrilghan idi. Shung Liudawan kömür kenining Sherqiy
Türkistanda xéli dangqi bar.
< Tianshan tori > ning 5 – ayning 1 – küni xewer qilishiche, Xitay hökümiti,
57 yilliq tarixqa ige bu kömür kanni mushu yilning axirghiche tamamen
taqiwétishni qarar qilghan.
Taqiwétishning sewebi bolsa, bu kömür kanning qezish kölimi 4 kuwadirat
kilométirgha yetken bolup, kanning bir uchi Ürümqi shehridiki Nahu
kochisigha peqetla 200 métir qalghan.
Pilansiz kömür qezish sewebidin Ürümqi shehrining asti hötme – töshük
qilinghan bolup, bu, Ürümqining shehr qurulushigha we kéngiyishige jiddi
tesir körsetken. Shunga, buyil 4 – ayning 17 – küni < aptonom rayonluq
partikom > bilen < aptonom rayonluq xelq hokümiti > birlikte Liudawan kömür
kenini taqiwétish heqqide ortaq qarar alghan.
Hazir bu kömür kanda ishlepchiqirish tamamen toxtutulghan bolup, 5 – ayning
20 – künige qeder kandiki qezish üsküniliri pütünley élip kétilidiken we
yilning axirigha qeder tamamen taqilidiken.
Liudawan kömür keni taqalghandin kéyin, bu kanda ishleydighan Uyghur
ishchilarning teqdirining qandaq boludighanliqi, Ürümqide yashawatqan
Uyghurlarni qiziqturidighan jiddi mesililerning birige aylanghan.
.
|